Ngày 20/10, Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương tổ chức Hội nghị thông tin khoa học chuyên đề về “Thành phố thông minh”.

Báo cáo chuyên đề “Xây dựng mô hình thành phố thông minh (smart city) đảm bảo các chỉ số an ninh, an sinh, an toàn tại Hội nghị, Thượng tướng PTS.TS Nguyễn Văn Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh,  trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã hình thành cơ sở cho hướng phát triển các thành phố thông minh. Mô hình thành phố thông minh (smart city) là thành phố sử dụng công cụ điều khiển hệ tích hợp kết nối giữa hệ thống thế giới thực và thế giới ảo, chủ đạo là tư duy hệ thống, phương tiện là sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông; với mục tiêu xây dựng thành phố có giá trị, có sức sống, có khả năng phục hồi và cạnh tranh, thước đo là sự hài lòng của cộng đồng dân cư; có tiêu chí đạt các chỉ số an ninh, an sinh, an toàn về kinh tế, xã hội và môi trường.

Với điều kiện Việt Nam như hiện nay, cần phải bắt đầu việc tìm hiểu khái niệm, nội hàm, nội dung của thành phố thông minh để thống nhất nhận thức và có bước đi đúng, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên.

Nội hàm của thành phố thông minh được hiểu là công dân thông minh, căn hộ thông minh, cộng đồng thông minh, dịch vụ công cộng thông minh, kiểm soát an ninh công cộng thông minh, chăm sóc y tế thông minh, kinh tế chia sẻ thông minh... Do đó, cần có bộ chỉ số để đo lường, đánh giá và so sánh các thành phố thông minh trên toàn cầu.

Một đặc trưng cơ bản của thành phố thông minh là mối tương tác thế giới thực và thế giới ảo, sử dụng công cụ là tư duy hệ thống xác định đúng “điểm đòn bẩy” để phát triển. Điều kiện cần thiết là đảm  bảo sự kết nối liên tục, tin cậy. Sự kết nối rộng khắp cùng việc sử dụng chung cơ sở dữ liệu lớn (big data) là một trong 15 nhóm sản phẩm cốt lõi của cách mạng công nghiệp 4.0. Điểm yếu của hệ thống kết nối rộng khắp là sẽ vô cùng nguy hiểm nếu bị gián đoạn hoặc bị chiếm quyền kiểm soát. Vì vậy, việc quản lý an ninh dữ liệu, an toàn hệ thống mạng phải bảo đảm hầu như tuyệt đối. Công tác chủ động phòng ngừa phải được đặt lên hàng đầu, các hệ thống dự phòng sẵn sàng vận hành khi có sự cố.

Đẩy xây dựng thành phố thông minh cần có nền tảng về thể chế, khung chính sách, bộ tiêu chí đánh giá, quyết tâm chính trị của chính quyền thành phố, hạ tầng công nghệ thông tin và kết nối toàn cầu. Lợi thế của Việt Nam trong việc xây dựng thành phố thông minh là các thành phố của chúng ta đang trong quá trình chuyển đổi, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, có nguồn nhân lực công nghệ thông tin dồi dào. Việc đầu tư cho hạ tầng kỹ thuật có thể tiến thẳng lên hiện đại, giảm bớt chi phí cho việc hủy bỏ các hệ thống cũ. Tuy nhiên, sẽ gặp phải khó khăn về nguồn vốn đầu vì công nghệ hiện đại đi liền với chi phí cao.

Để tránh thất bại hoặc tình trạng kém hiệu quả như một số nước tiên phong trong cách mạng công nghiệp 3.0, với công nghệ chủ đạo là công nghệ thông tin và tự động hóa, chúng ta cần tiến thẳng vào cách mạng công nghiệp 4.0; cần lựa chọn mô hình thí điểm với quy mô vừa phải, phù hợp với khả năng đầu tư và quản lý cũng như hiệu quả kinh tế mang lại cho người dân và doanh nghiệp. Mục tiêu cao nhất là người dân được hưởng lợi từ các dịch vụ thông minh của đô thị hiện đại, đam lại địa điểm đáng sống, kinh tế dễ phục hồi khi bị tổn thương bởi các biến động thị trường; có các giải pháp thỏa đáng về việc làm khi robot thay thế công việc của con người.

Kết thúc báo cáo chuyên đề, PGS.TS Nguyễn Văn Thành khẳng định, trong những năm gần đây, với sự bùng nổ ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông ICT vào nhiều lĩnh vực, “thành phố thông minh” đã trở thành mô hình mẫu mực của nhiều đô thị hiện đại trên thế giới. Tuy nhiên, quá trình phát triển “thành phố thông minh” không chỉ dựa trên nền tảng công nghệ tiên tiến mà còn cần một hệ thống quản trị thông minh, đảm bảo mạng lưới tính hợp và tương thích giữa các yếu tố công nghệ mới và những đặc thù của địa phương. Xây dựng mô hình “quản trị đô thị thông minh” là điều mà chính quyền nhiều địa phương ở Việt Nam cần học tập từ kinh nghiệm đi trước của những thành phố phát triển trên thế giới.

Phát biểu kết luận tại Hội nghị, GS.TS Phùng Hữu Phú, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương khẳng định, đây là một buổi sinh hoạt khoa học rất bổ ích cho các cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức ở các cơ quan Đảng Trung ương.
Đồng chí Phùng Hữu Phú nhấn mạnh,  từ những kết quả thu nhận được của buổi sinh hoạt khoa học này, đặt ra cho các cơ quan Đảng Trung ương nhiều việc cần phải làm, như: tuyên truyền cho toàn dân hiểu đúng về Thành phố thông minh; việc xây dựng thành phố thông minh không chỉ đơn thuần là quan tâm tới công nghệ, mà cần phải có tư duy hệ thống mà cần chú trọng tới quản trị thông tin, quản trị xã hội….

Thu Hằng