* Phóng viên: Xin đồng chí cho biết mục đích, yêu cầu của đợt tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay"?
* Đồng chí Mai Thế Dương: Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16/1/2012 "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" (sau đây gọi tắt là Nghị quyết Trung ương 4). Đây là Nghị quyết đặc biệt quan trọng nhằm xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin trong Đảng và trong nhân dân, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi các chủ trương, nghị quyết của Đảng. Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị, Kế hoạch và các ban đảng ở Trung ương cũng đã ban hành các hướng dẫn thực hiện Nghị quyết.
Tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình lần này là một trong các giải pháp để thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, trọng tâm là ngăn chặn, đẩy lùi, khắc phục tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng và phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, củng cố niềm tin của đảng viên và nhân dân đối với Đảng.
Vì vậy, việc tổ chức phải chuẩn bị chu đáo, chỉ đạo chặt chẽ, tiến hành nghiêm túc, thận trọng, làm đến đâu chắc đến đó, bảo đảm đạt kết quả thực chất; tránh làm lướt, hình thức, chiếu lệ; khắc phục tình trạng xuê xoa, nể nang cũng như lợi dụng để "đấu đá", trù dập, vu cáo lẫn nhau với những động cơ không trong sáng; nghiêm khắc xử lý những trường hợp trù dập phê bình hoặc vu cáo. Phát huy dân chủ trong Đảng, người đứng đầu phải gương mẫu, phải có các hình thức dân chủ để quần chúng đóng góp phê bình cán bộ, đảng viên và phải nghiêm túc tiếp thu những ý kiến đóng góp, phê bình đúng đắn. Mỗi tổ chức đảng, mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự tự giác, trung thực, xem xét, nhìn lại mình để phát huy ưu điểm, có dũng khí tự thấy rõ khuyết điểm và tự mình sửa chữa; phải thực sự cầu thị, khách quan với ý thức xây dựng trong kiểm điểm, tự phê bình và phê bình.
Việc tiến hành kiểm điểm với phương châm phòng ngừa, ngăn chặn, "trị bệnh cứu người", giúp nhau cùng tiến bộ, vì sự trong sạch, vững mạnh của mỗi cá nhân, tổ chức và sự nghiệp chung của Đảng; tự phê bình và phê bình phải vừa giữ đúng nguyên tắc, vừa phải có tính thuyết phục, thường xuyên, liên tục, không chủ quan, nóng vội, đồng thời kiên quyết xử lý những trường hợp cố tình không tự giác nhận và sửa chữa khuyết điểm, những trường hợp cố tình bao che sai phạm, khuyết điểm. Cấp trên gương mẫu kiểm điểm trước để cấp dưới noi theo; tập thể kiểm điểm trước, cá nhân kiểm điểm sau; cấp ủy viên, cán bộ giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý kiểm điểm trước, đảng viên kiểm điểm sau; chỉ đạo kiểm tra, giám sát, hướng dẫn chặt chẽ.
* Phóng viên: Những nội dung trọng tâm trong kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối với tập thể và cá nhân là gì, thưa đồng chí?
* Đồng chí Mai Thế Dương: Khác với nội dung kiểm điểm hằng năm, nội dung trọng tâm kiểm điểm tự phê bình và phê bình lần này tập trung vào ba vấn đề trọng tâm, đó là:
Thứ nhất, về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; việc thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm; trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng và từng đảng viên, của người đứng đầu về tình trạng cán bộ, đảng viên suy thoái. Đây là nội dung trọng tâm, xuyên suốt và cấp bách nhất.
Thứ hai, những hạn chế, yếu kém trong công tác cán bộ, nhất là trong quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, bổ nhiệm, đề bạt, luân chuyển, bố trí cán bộ; tình trạng một số trường hợp bố trí cán bộ không đúng, ảnh hưởng đến uy tín cơ quan lãnh đạo, quản lý, sự phát triển của ngành, địa phương.
Thứ ba, những hạn chế, khuyết điểm trong thực hiện nguyên tắc "tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách"; quyền hạn và trách nhiệm cá nhân trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, đặc biệt là của người đứng đầu.
Khi kiểm điểm, các cấp ủy, tổ chức đảng và mỗi cán bộ, đảng viên cần tập trung liên hệ, làm rõ tại sao những hạn chế, khuyết điểm (nêu trong Nghị quyết Đại hội XI và Nghị quyết) chỉ ra nhiều năm, nhưng chậm được khắc phục, cụ thể là:
Đối với tập thể: Đã có những chủ trương, biện pháp gì để lãnh đạo, chỉ đạo tư tưởng chính trị cho cán bộ, đảng viên; việc quản lý, kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm; trong phát hiện, đấu tranh ngăn chặn suy thoái tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống đối với tổ chức đảng, đảng viên thuộc cấp mình quản lý; về xây dựng đoàn kết nội bộ; việc xem xét, giải quyết dứt điểm những sai sót, khuyết điểm nổi cộm, những vụ việc tham nhũng, tiêu cực mà dư luận quan tâm, bức xúc.
Trong lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ, việc thực hiện quy định của Đảng và Nhà nước về công tác cán bộ; công tác đánh giá, quy hoạch, luân chuyển, đào tạo cán bộ; tập trung kiểm điểm làm rõ những trường hợp bố trí không đúng ảnh hưởng đến uy tín cơ quan lãnh đạo, cơ quan quản lý, ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành, địa phương.
Kiểm điểm việc thực hiện quy chế làm việc; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ; trách nhiệm của tập thể trong thảo luận và ban hành các quyết định của cấp ủy trong việc đề ra chủ trương phát triển kinh tế - xã hội và công tác cán bộ. Đi sâu kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu trong việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao.
Đối với cá nhân: Tự giác kiểm điểm, tự phê bình và phê bình căn cứ vào 3 nội dung Nghị quyết nêu và Quy định về những điều đảng viên không được làm. Cá nhân phải tự giác, trung thực soi xét mình về các mặt: tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; có thái độ, tinh thần như thế nào trong đấu tranh, phê phán các quan điểm, việc làm sai, trái Cương lĩnh, Điều lệ, nghị quyết, quy chế, quy định của Đảng? Đã trung thực trong kiểm điểm, tự phê bình và phê bình, kê khai tài sản chưa? Có để vợ (chồng), con và người thân lợi dụng chức vụ để trục lợi không?...
* Phóng viên: Xin đồng chí cho biết thời gian qua, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã tham mưu, giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư và thực hiện theo thẩm quyền kết quả thực hiện Nghị quyết đến đâu? Những điểm cần lưu ý để thực hiện tốt đợt kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI)?
* Đồng chí Mai Thế Dương: Thực hiện theo thẩm quyền và nhiệm vụ do Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao, thời gian qua, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã làm tốt công tác chuẩn bị cho việc kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết:
- Ủy ban Kiểm tra Trung ương tổ chức hội nghị toàn thể cán bộ, đảng viên Cơ quan Ủy ban Kiểm tra Trung ương để triển khai quán triệt Nghị quyết và các văn bản của các ban đảng ở Trung ương và của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về thực hiện Nghị quyết.
- Ủy ban Kiểm tra Trung ương xây dựng, ban hành Hướng dẫn số 04-HD/UBKTTW ngày 15/3/2012 về công tác kiểm tra, giám sát và Kế hoạch số 57-KH/UBKTTW ngày 24/4/2012 về việc thực hiện Nghị quyết.
- Ủy ban Kiểm tra Trung ương thực hiện theo đúng kế hoạch, bảo đảm chặt chẽ, thận trọng việc chủ trì phối hợp với các ban đảng ở Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự đảng Chính phủ đề xuất Bộ Chính trị, Ban Bí thư gợi ý kiểm điểm đối với một số ban cán sự đảng, đảng đoàn ở Trung ương, ban thường vụ cấp ủy tỉnh, thành và đảng ủy trực thuộc Trung ương, một số đảng viên là cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý.
- Ủy ban Kiểm tra Trung ương thực hiện việc góp ý đối với các tổ chức đảng trực thuộc Trung ương; tổ chức lấy ý kiến của các đồng chí nguyên là Chủ nhiệm, Phó Chủ nhiệm và Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương các nhiệm kỳ trước, ban cán sự đảng, đảng đoàn ở Trung ương, ban thường vụ cấp ủy tỉnh, thành và đảng ủy trực thuộc Trung ương và các vụ, đơn vị trong Cơ quan Ủy ban Kiểm tra Trung ương góp ý cho tập thể và cá nhân các đồng chí thành viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
- Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã và đang tổ chức thực hiện kiểm tra và giám sát chuyên đề đối với một số tổ chức đảng và đảng viên.
Những công việc nêu trên, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đều thực hiện với trách nhiệm cao, khẩn trương, kịp thời, bảo đảm đúng yêu cầu và kế hoạch đề ra.
Để việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình lần này đạt được mục đích, yêu cầu đề ra cần lưu ý những điểm sau đây:
Một là, các tổ chức đảng và từng đảng viên phải thấm nhuần quan điểm tự phê bình và phê bình theo tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng ta; nắm vững mục đích, yêu cầu, nội dung kiểm điểm tự phê bình và phê bình; tiến hành theo đúng Chỉ thị, Kế hoạch của Bộ Chính trị, hướng dẫn của các ban đảng ở Trung ương và các kế hoạch thực hiện Nghị quyết của các tổ chức đảng, cấp ủy các cấp đã đề ra; tạo sự thống nhất cao về ý chí, quyết tâm, thấy hết trách nhiệm của mình đối với Đảng và dân.
Hai là, đồng thời với việc phân công trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo trong chuẩn bị và kiểm điểm tự phê bình và phê bình phải gợi ý kiểm điểm các tổ chức đảng, đảng viên có vấn đề một cách cụ thể, chặt chẽ; đặc biệt nêu cao tính tự giác, tình thương yêu đồng chí, đảng viên có chức vụ càng cao càng phải tự giác, gương mẫu và nêu cao dũng khí đấu tranh thẳng thắn, khách quan để làm tấm gương sáng cho dưới noi theo.
Ba là, mỗi tổ chức đảng, mỗi đảng viên cần soi lại mình, tổ chức mình, gia đình mình xem cái gì tốt thì phát huy, cái gì thiếu sót, khuyết điểm thì tự điều chỉnh, cái gì xấu thì tự gột rửa, tự sửa mình.
Bốn là, việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình phải được chuẩn bị thật chu đáo, chỉ đạo tỷ mỉ, chặt chẽ, tiến hành nghiêm túc, thận trọng. Hết sức tránh làm lướt, làm qua loa, hình thức, chiếu lệ. Khắc phục cho được tình trạng xuê xoa, nể nang; đồng thời nghiêm khắc xử lý những trường hợp trù dập phê bình và vu cáo người khác. Điều quan trọng phải thực sự phát huy dân chủ trong Đảng, người đứng đầu phải gương mẫu và phải có các hình thức dân chủ để quần chúng đóng góp phê bình tổ chức đảng, đảng viên và phải cầu thị, tiếp thu, sửa chữa những đóng góp phê bình đúng đắn.
Năm là, trong quá trình thực hiện nếu có tổ chức đảng, đảng viên nào kiểm điểm tự phê bình và phê bình không đạt yêu cầu đề ra thì phải kiên quyết bắt buộc làm lại. Đồng thời biểu dương những tổ chức đảng, đảng viên có cách làm hay, thực hiện tốt để phát huy và nhân rộng; nếu phát hiện tổ chức đảng, đảng viên có sai phạm phải tiến hành kiểm tra làm rõ và xử lý nghiêm minh
* Phóng viên: Trân trọng cảm ơn đồng chí./.
Hương Thủy - TTXVN