(TCTG)- Thứ 6 (25/12), với việc tiến hành cải tổ trong các lĩnh vực tư pháp, cảnh sát và trại giam, Tổng thống Medvedev đã thoát khỏi cái bóng của Thủ tướng Putin, ít nhất là vẻ bề ngoài.
Ông chống lại “toà Basmanny”, tên của toà án đã kết án trùm dầu lửa Mikhaïl Khodorkovski 8 năm tù. Ông yêu cầu “chính đốn lại” trong các nhà tù và “coi trọng” lập trường “đổi mới” của người đối lập Garry Kasparov… Hôm thứ 6, trong khi đọc bản báo cáo tổng kết năm trên truyền hình Nga, Tổng thống Dmitri Medvedev một lẫn nữa có một loạt những tuyên bố không thực sự hài hoà với những lời của thủ tướng Vladimir Putin trong một bài diễn văn phát trên truyền hình hồi đầu tháng.
Trò chơi quyền lực. Đối với ông Putin, nếu hồ sơ Ioukos đã được gấp lại với “5 tội rõ ràng” thì ông Medvedev đã coi “toà Basmanny” “xử lý kém chống lại điều cần phải chống” và ông đã nhấn mạnh rằng “các quyết định không chính xác cần phải được bãi bỏ”. Hôm thứ 2 (21/12), Toà án tối cao liên bang Nga đã ra quyết định coi việc bắt giữ ông Platon Lebedev, thành viên và cùng là bị cáo với Khodorkovski năm 2003 là không hợp lệ. Tổng thống đã không ám chỉ trực tiếp vụ án, nhưng sử dụng từ “toà Basmanny” là rõ ràng. Cựu chủ tịch của tập đoàn Ioukos đã bị bịa đặt trước khi bị kết án: toà án Basmanny ở Mátxcơva được biết đến bởi đưa ra lệnh giam giữ trong một khoảng thời gian kỷ lục trong khi các điều tra viên của viện kiểm sát có trụ sở ở gần đó có thể thu hồi lệnh trên nhanh chóng. Chính tại toà án này đã xét xử nhiều vụ án cấp Nhà nước, trong đó có vụ Khodorkovski.
Theo ông Nikolaï Petrov, nhà phân tích chính trị tại trung tâm Carnegie ở Mátxcơva, đây chỉ là một sự nổi lên trong trò chơi quyền lực Poutine-Medvedev, “Medvedev có nhiệm vụ nêu ra một số vụ việc để tô lại nền dân chủ của Nga” bằng cách duy trì ảo ảnh về một sự mở rộng tự do. Nhà chính trị học này đánh giá: “Không có nghĩa lý gì trong quyết định của Toà án tối cao, luôn đúng với quy định xét xử của Toà án nhân quyền châu Âu. Quyết định đó sẽ không thay đổi được gì cho số phận ông Lebedev, một lần nữa bị dính vào kiện tụng. Nhưng quyết định đó có thể mang lại cho ông ấy bản án thứ hai nhẹ nhàng hơn”.
Bước chuyển đổi. Vừa qua, ngành tư pháp và cảnh sát Nga đang là trung tâm thời sự nóng bỏng, sau cái chết trong tù của luật sư Sergueï Magnitski và vụ bê bối liên quan đến một cuốn băng được cảnh sát công bố trên mạng Internet lên án tham nhũng và việc hình sự hoá các vụ án của hệ thống tư pháp. Ông Nikolaï Petrov khẳng định: đây là những lĩnh vực duy nhất, cùng với việc hiện đại hoá nền kinh tế, mà tổng thống có quyền tự chủ. Ngoài ra, ông Medvedev cũng đã ký một quyết định nhằm “hoàn thiện” Bộ Nội vụ. Đặc biệt, ông dự kiến giảm 20% nhân sự, tức 250.000 cảnh sát, đang nhiều hơn mức cho phép. Theo ông Petrov, đó là một “sự cải tổ lặp lại buồn cười, không có tính lôgích và chính xác”. Chỉ có một sự cải cách mang tính thay đổi thực sự đó là cải cách hệ thống trại giam, được chuẩn bị từ nhiều tháng qua, nhằm cải thiện điều kiện giam giữ trong tù-một vấn đề quan trọng khác trong hệ thống tư pháp Nga.
Quỳnh Phụ Theo báo LEXPANSION.fr (Bài dịch)