Với tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm cao, Hội thảo khoa học: “Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp đổi mới, phát triển và bảo vệ Tổ quốc” đã hoàn thành nội dung, chương trình đề ra. Ban Tổ chức Hội thảo trân trọng cảm ơn đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng đã đến dự và chỉ đạo Hội thảo; trân trọng cảm ơn các đồng chí đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương tại 68 điểm cầu trực tuyến; các đại biểu, các nhà khoa học đã tham dự, viết bài, tham luận tại Hội thảo, góp phần vào thành công của Hội thảo quan trọng và rất ý nghĩa này.
Trong thời gian chuẩn bị, Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận được hơn 60 báo cáo tham luận của các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các chuyên gia, nhà khoa học, các đồng chí lãnh đạo ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương. Kế thừa những kết quả nghiên cứu trong thời gian vừa qua; cập nhật các tư liệu mới được công bố, với tinh thần khoa học, các tham luận đã tập trung phân tích, luận giải sâu sắc ở từng nội dung, vấn đề theo chủ đề Hội thảo đặt ra. Hôm nay tại Hội thảo, chúng ta đã được nghe phát biểu chỉ đạo của đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; nghe Báo cáo đề dẫn của đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và 8 báo cáo tham luận. Các tham luận đã thể hiện phương pháp tiếp cận đa chiều, trên quan điểm hệ thống, toàn diện, lịch sử cụ thể, quan điểm thực tiễn, đổi mới và phát triển; có ý nghĩa tư tưởng chính trị cao, có hàm lượng khoa học sâu sắc, phản ánh thực tiễn đa dạng, phong phú, đáp ứng mục đích, yêu cầu đề ra của Hội thảo. Thay mặt Ban Tổ chức Hội thảo, tôi xin tổng hợp khái quát lại những luận điểm quan trọng mà các tham luận gửi đến Hội thảo đã cơ bản thống nhất như sau:
1. Khẳng định cuộc đời, sự nghiệp cách mạng cao cả và những cống hiến to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam cũng như với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, phong trào giải phóng các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới.
Bằng những luận điểm lý luận và thực tiễn, các tham luận đều thống nhất khẳng định, cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng cao cả và đẹp đẽ; đó là biểu tượng sáng ngời về đạo đức và ý chí cách mạng kiên cường, bất khuất; về tinh thần độc lập tự chủ và bản lĩnh sáng tạo; về lòng yêu nước, thương dân tha thiết; về đạo đức cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư và phong cách giản dị, khiêm tốn. Một số tham luận tập trung phân tích, khẳng định Tổ chức Văn hóa - Khoa học - Giáo dục của Liên hiệp quốc (UNESCO) tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất, vì Người đã hiến dâng trọn đời cho độc lập của Tổ quốc, tự do cho dân tộc và cho hạnh phúc của Nhân dân, cho hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên toàn thế giới. Nhiều tham luận đã khẳng định tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được thế giới thừa nhận và tôn vinh, bởi đó là sự kết tinh những giá trị văn hóa tốt đẹp nhất của dân tộc Việt Nam và tinh hoa văn hóa nhân loại; là sự thống nhất giữa bản chất khoa học và cách mạng, đổi mới và phát triển; thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, dân tộc và thời đại, truyền thống và hiện đại, giữa lời nói và hành động. Tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã trở thành di sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá đối với Đảng và dân tộc ta.
2. Luận giải, khẳng định những bổ sung, phát triển sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam.
Các tham luận đã đi sâu phân tích và khẳng định, khác với sự ra đời của nhiều hệ tư tưởng, lý luận trên thế giới, tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành, phát triển trong quá trình đi tìm đường cứu nước, giải phóng dân tộc của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Đó là sự đúc rút, tổng kết từ thực tiễn đấu tranh cách mạng đầy gian khổ, hy sinh nhưng vô cùng sôi nổi, phong phú, cao thượng và trong sáng của Người; đó là sự tiếp thu, vận dụng sáng tạo học thuyết Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam; là sự kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Nhiều tham luận đã tập trung phân tích về quá trình bôn ba khắp năm châu bốn biển, về sự đồng cảm, sẻ chia nỗi thống khổ của các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc ở Hồ Chí Minh, về quá trình Người tìm đến và tiếp thu thế giới quan, phương pháp luận cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác-Lênin. Một số tham luận đã phân tích và nhấn mạnh, đối với Hồ Chí Minh, hệ thống lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin luôn được Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cao bằng tinh thần cách mạng và khoa học; Người cho rằng: “Chủ nghĩa Mác - Lênin là kim chỉ nam cho hành động, chứ không phải là kinh thánh”(1). Bởi vậy, Người tiếp thu, vận dụng sáng tạo, đồng thời không ngừng bổ sung, phát triển phù hợp, làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin trở nên sống động với thực tiễn cách mạng Việt Nam. Nhiều tham luận đã tập trung phân tích, luận giải khoa học, khách quan để chỉ ra những bổ sung, phát triển sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng nước ta trên nhiều phương diện, từ lý luận Chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội, với phương thức bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa từng bước quá độ lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đến những lĩnh vực cụ thể về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và xây dựng Đảng, đặc biệt là lý luận về xây dựng Đảng Cộng sản cầm quyền.
3. Tập trung phân tích làm sáng tỏ nội dung, giá trị lý luận, thực tiễn to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới, phát triển và bảo vệ Tổ quốc.
Hội thảo đã tập trung, phân tích sâu sắc những tư tưởng của Hồ Chí Minh đã và đang soi sáng công cuộc đổi mới, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của Đảng và Nhân dân ta đi tới thắng lợi ngày càng to lớn hơn. Các tham luận tiếp tục khẳng định tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là nội dung cốt lõi, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong toàn bộ hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của cách mạng Việt Nam. Nhiều tham luận đi sâu luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn của tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường cách mạng Việt Nam; sự đúng đắn, phù hợp quy luật khách quan và đầy sáng tạo của Hồ Chí Minh khi đặt cách mạng giải phóng dân tộc vào quỹ đạo của cách mạng vô sản, gắn liền giải phóng dân tộc với giải phóng giai cấp, giải phóng con người, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, khẳng định đi lên chủ nghĩa xã hội là con đường đúng đắn, tất yếu của cách mạng Việt Nam và phù hợp với xu thế phát triển của thế giới trong thời đại ngày nay, thời đại quá độ từ Chủ nghĩa tư bản lên Chủ nghĩa xã hội.
Bên cạnh đó, các tham luận cũng phân tích, khẳng định giá trị lý luận và thực tiễn to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết, đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; về vai trò, sức mạnh to lớn của Nhân dân đối với sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Nhiều tham luận phân tích, khẳng định tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc mang tầm chiến lược, có giá trị khoa học, cách mạng và nhân văn sâu sắc, bởi vì luôn đặt lợi ích của Nhân dân, của con người ở vị trí trung tâm; và chính nhờ chiến lược đại đoàn kết toàn dân tộc mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quy tụ, tập hợp được sức mạnh của toàn dân tộc, của các lực lượng yêu nước trong cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do cho dân tộc, ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới.
Trên cơ sở phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết toàn dân tộc, một số bài tham luận đề xuất, Đảng “cần phải động viên toàn dân, tổ chức và giáo dục toàn dân, dựa vào lực lượng vĩ đại của toàn dân”(2), tập hợp, phát huy sức mạnh của tất cả mọi tầng lớp Nhân dân; đồng thời mỗi cán bộ, đảng viên phải thường xuyên tự rèn luyện, tự tu dưỡng đạo đức cách mạng, nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, thực sự là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân, như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn. Đó là cơ sở quan trọng để thắt chặt mối quan hệ mật thiết, máu thịt giữa Đảng với Nhân dân, làm cho ý Đảng quyện với lòng Dân, củng cố và bồi đắp niềm tin yêu của Nhân dân đối với Đảng; là nội dung cốt lõi để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, là ngọn nguồn sức mạnh bảo đảm thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Đề cập tới giá trị và ý nghĩa to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản và xây dựng Đảng trong điều kiện Đảng cầm quyền đối với công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay; các tham luận đã đi sâu phân tích, làm sáng tỏ tâm huyết và công sức mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành cho công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt là việc xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; về công tác giáo dục, rèn luyện, nâng cao đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Để tiếp tục vận dụng, phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn mới, nhiều tham luận đã phân tích, luận giải sâu sắc; đồng thời đề xuất, Đảng cần phải thường xuyên tiến hành công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chăm lo giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, lấy đó làm hạt nhân đoàn kết toàn dân, thực hành dân chủ, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thực hiện thường xuyên, nghiêm túc việc tự phê bình và phê bình trong Đảng; quan tâm giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng, nêu cao tinh thần trách nhiệm vì nước, vì dân của cán bộ, đảng viên; kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chống chủ nghĩa cơ hội, cá nhân, vị kỷ dưới mọi hình thức,… Phải gắn xây dựng, chỉnh đốn Đảng với xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân và xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng, làm cho Đảng ta luôn trong sạch, vững mạnh, thật sự "là đạo đức, là văn minh", xứng đáng với niềm tin yêu và kỳ vọng của Nhân dân.
4. Tiếp tục nêu bật chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại - Lãnh tụ muôn vàn kính yêu của dân tộc Việt Nam, Người chiến sĩ cộng sản quốc tế mẫu mực, người bạn thân thiết của các dân tộc đã và đang đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên toàn thế giới.
Nhiều tham luận đã khắc họa đậm nét tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đó là tấm gương của vị Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất, “một nhà chiến lược thiên tài, một mẫu mực tuyệt vời về nhân cách, đạo đức và lối sống”; đồng thời tiếp tục bổ sung, làm sáng tỏ tình cảm, sự quan tâm sâu sát của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với các ngành, các giới và với các tầng lớp Nhân dân; khẳng định sự tôn kính, yêu thương vô hạn của Đảng, Nhân dân ta và bầu bạn thân thiết trên thế giới đối với Người, cũng như những kết quả đạt được trong kế tục và phát huy di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thông qua đó, các tham luận đã phản ánh một bức tranh hết sức phong phú, sinh động và cảm động về việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên các lĩnh vực đời sống xã hội, trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta.
5. Tiếp tục khẳng định Đảng và Nhân dân Việt Nam luôn trung thành, kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam; đó vừa là nhu cầu, vừa là yêu cầu có tính nguyên tắc trong công cuộc đổi mới, phát triển và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Các tham luận đã làm sáng tỏ sự kế thừa, phát huy di sản vô cùng quý báu mà Hồ Chí Minh để lại cho Đảng và Nhân dân ta, làm rõ những thắng lợi vĩ đại của Đảng, của đất nước và của dân tộc trong hơn 50 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Người. Nhiều tham luận đã đi sâu phân tích, làm rõ những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử mà Đảng và Nhân dân ta trong sự nghiệp đổi mới toàn diện, đồng bộ đất nước gần 35 năm qua; về những nguy cơ, thách thức, khó khăn, phức tạp của sự nghiệp cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới và những yêu cầu, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta cần phải đồng tâm, đồng lòng, đồng sức với quyết tâm cao, nỗ lực lớn mới có thể vượt qua và chiến thắng.
Phát huy những thắng lợi và thành tựu đạt được trong sự nghiệp đổi mới đất nước; nhiều tham luận đã đúc kết những bài học và đề xuất nhiệm vụ, giải pháp thực hiện cho được di nguyện cao cả của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới"(3).
Sự nghiệp cách mạng vĩ đại và tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh mãi mãi là ngọn đuốc soi đường, dẫn dắt sự nghiệp cách mạng Việt Nam trong quá trình đổi mới, phát triển và bảo vệ Tổ quốc. Ở bất cứ hoàn cảnh, điều kiện nào, Đảng và Nhân dân ta luôn trung thành, kiên định lý tưởng, mục tiêu và con đường cách mạng: “Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, quyết tâm thực hiện cho được mục tiêu cao cả “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Mỗi cán bộ, đảng viên cần nỗ lực học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức cách mạng, luôn hết lòng, hết sức phụng sự Tổ Quốc, phục vụ Nhân dân để xứng đáng là công bộc của Nhân dân như sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn.
Với lòng thành kính, biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu và với bản lĩnh, trí tuệ và ý chí, khát vọng của toàn dân tộc, chúng ta tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự nghiệp đổi mới, phát triển và bảo vệ Tổ quốc của Nhân dân ta nhất định sẽ đạt được những thắng lợi và thành tựu ngày càng to lớn hơn./.
__________________________
(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb.Chính trị Quốc gia, H, 2011, t.7, tr.120.
(2) (3) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.617, 624.
Võ Văn Thưởng
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng
Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương