Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 10/5 đã họp trực tuyến thảo luận báo
cáo tình hình hoạt động của Phái bộ Liên hợp quốc điều tra tội ác của tổ
chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Iraq (gọi tắt là UNITAD) trong 6
tháng vừa qua.
Tại đây, Việt Nam đã lên tiếng ủng hộ thúc đẩy điều tra truy cứu các tội ác của IS.
Báo cáo trước Hội đồng Bảo
an, ông Karim Khan, Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký Liên hợp quốc kiêm
Trưởng phái bộ UNITAD cho biết trong thời gian qua UNITAD đã đạt được
những bước tiến quan trọng trong công tác điều tra các tội ác mà IS đã
gây ra tại Iraq.
Trong đó, Phái bộ đã hoàn tất hồ sơ điều tra các cuộc tấn công nhằm
vào cộng đồng Yazidi, xác định được hơn 1.400 nghi phạm, và vụ giết hại
hàng loạt học viên không vũ trang và quân nhân tại Học viện Hàng không
Tikrit vào tháng 6/2014.
Đồng thời, phái bộ cũng đang triển khai tốt công tác điều tra các vụ
hành quyết tập thể tại nhà tù Badush, các tội ác nhằm vào cộng đồng Kito
giáo, người Kaka’i, Shabak và Shia Turkmen.
Ngoài ra, công tác điều tra cho thấy IS từng triển khai nhiều lần vũ khí hóa học chống lại dân thường ở Iraq từ năm 2014 đến năm 2016, cũng như thử nghiệm các tác nhân sinh học trên tù nhân.
Tại cuộc họp, bà Nadia Murad, người từng là nạn nhân của IS, sáng lập
tổ chức Nadia's Initiative và được giải Nobel Hòa bình năm 2018, trình
bày thông tin thêm về những tội ác do IS gây ra đối với cộng đồng người Yazidi tại Iraq, kêu gọi cộng đồng quốc tế cần tiếp tục quan tâm đến những tội
ác, bạo lực tình dục nhằm vào phụ nữ và trẻ em, kêu gọi hành động để
truy cứu trách nhiệm thủ phạm.
Các nước thành viên Hội đồng Bảo an ghi nhận nỗ lực và hiệu quả hoạt
động của UNITAD, nhất là trong điều kiện hết sức khó khăn do tác động
của đại dịch COVID-19 và tình hình an ninh phức tạp tại Iraq.
Các nước đánh giá cao sự hợp tác của chính phủ và các cấp chính quyền địa phương Iraq với phái bộ.
Nhiều phát biểu cam kết tiếp tục hỗ trợ UNITAD thực hiện nhiệm vụ một
cách hiệu quả trên cơ sở các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an,
phù hợp với luật pháp quốc tế và luật pháp của Iraq.
Một số nước thành viên đề nghị UNITAD cần chú trọng việc bảo đảm tôn
trọng chủ quyền của Iraq trong các hoạt động điều tra và trừng phạt các
cá nhân bị kết án.
Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Đặng Đình Quý,
Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc hoan
nghênh các kết quả UNITAD đã đạt được trong hoạt động điều tra, thu thập
chứng cứ trong thời gian qua cho dù gặp rất nhiều khó khăn do đại dịch
COVID-19.
Đại sứ đánh giá cao hiệu quả hoạt động của phái bộ với việc sử dụng
các công nghệ tiên tiến trong công tác điều tra cũng như các nỗ lực
tranh thủ sự tham gia của chính quyền địa phương và người dân.
Đại sứ đề nghị UNITAD tiếp tục tập trung vào các ưu tiên chiến lược trong thời gian tới; tăng
cường hợp tác với Chính phủ Iraq, chính quyền khu vực và địa phương và
lãnh đạo tôn giáo, áp dụng tất cả các quy trình và biện pháp bảo vệ nạn
nhân và nhân chứng.
Đồng thời, Việt Nam kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ
UNITAD thực hiện nhiệm vụ của phái bộ phù hợp với luật pháp quốc tế, các
nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an và các nguyên tắc của Hiến
chương Liên hợp quốc, trong đó có tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh
thổ, độc lập và thống nhất của Iraq.
UNITAD được thành lập theo nghị quyết 2379 ngày 21/9/2017 của Hội
đồng Bảo an Liên hợp quốc và chính thức đi vào hoạt động từ giữa tháng
8/2018 với nhiệm vụ trọng tâm là thu thập, bảo vệ, lưu giữ chứng cứ nhằm
hỗ trợ Iraq truy cứu, trừng phạt các tội ác do IS gây ra tại Iraq.
UNITAD hiện có khoảng 130 chuyên gia, điều tra viên, nhân viên an ninh và nhân viên hỗ trợ./.
(TTXVN)