(TCTG) -Trong thời gian gần đây, đề án “Quốc hoa Việt Nam” đang nhận được nhiều luồng dư luận xã hội quan tâm. Việc lựa chọn ra một loài hoa tiêu biểu để làm biểu trưng cho cả một dân tộc với những đặc điểm độc đáo hội tụ cho văn hóa Việt Nam đáp ứng nguyện vọng của đại đa số các tầng lớp nhân dân là một chuyện không dễ với những người xây dựng đề án.
Nhìn ra thế giới, nhiều nước đã có Quốc hoa như Australia chọn hoa Golden Wattle (Hoa keo vàng), Nhật với hoa Anh đào và hoa Cúc, Hà Lan chọn hoa Tulip, Bulgaria chọn hoa Hồng làm biểu trưng, Trung Quốc chọn hoa Mẫu đơn, Lào gắn liền hoa Chămpa, biểu tượng của lá cây phong xuất hiện trên quốc kỳ Canada …Đó đều là những loài hoa được đa số người dân của mối nước tôn vinh, được quốc gia đó công nhân sử dụng trong đời sống sinh hoạt, giao lưu văn hóa trong nước và quốc tế. Việt Nam là một trong 16 quốc gia trên thế giới có hệ sinh thái đa dạng bậc nhất, là một trong những cái nôi của các loài hoa. Những yếu tố trên là những điều kiện rất thuận lợi cho nước ta khi lựa chọn một loài hoa song cũng là khó khăn trong việc chọn lựa loài hoa nào là đặc trung, tiêu biểu cho cốt cách con người, văn hóa Việt Nam với bạn bè thế giới.
Ngày 10 tháng 4 năm 2010, Bộ trưởng VH – TT và DL Hoàng Tuấn Anh đã ký quyết định xây dựng “Đề án Quốc hoa Việt Nam” và thành lập Ban chỉ đạo và ban soạn thảo xây dựng đề án. Đã có nhiều cuộc hội thảo, trao đổi, nhiều bài báo đóng góp ý kiến về việc chọn lựa “Quốc hoa” Việt Nam. Đã có rất nhiều ý kiến của các nhà khoa học, nhà quản lý, nhà văn, nhà báo đánh giá và cho ý kiến về đề án này.
Hoa Sen hồng chiếm ưu thế
Tại cuộc hội thảo khoa học với chủ đề “Quốc hoa Việt Nam : Sự cần thiết tôn vinh và tiêu chí lựa chọn” diễn ra ngày 16/06/2010 bàn về các vấn đề: Có cần thiết hay không việc tôn vinh Quốc hoa Việt Nam? Cơ sở nào để chọn lựa? Những loài hoa nào đủ tiêu chí làm Quốc hoa Việt Nam?
Qua cuộc hội thảo, đa số ý kiến của các địa biểu tham dự Hội thảo đều cho rằng Việt Nam nên có Quốc hoa và đề ra 06 tiêu chí chung để xác định loài hoa xứng đáng làm “Quốc hoa” Việt Nam như: Được trồng ở khắp vùng miền đất nước Việt Nam; Thể hiện được bản sắc văn hóa, ý chí, cốt cách và tinh thần của dân tộc Việt Nam; Có giá trị nghệ thuật; Bền, đẹp về màu sắc, hương thơm; Thông dụng trong đời sống sinh hoạt của nhân dân; Được đại đa số người dân yêu thích, chấp nhận và tôn vinh.
Một số các cơ quan như Hội Sinh vật cảnh VN, các Viện Nghiên cứu thuộc Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn, báo Tiền Phong, báo Hà Nội mới, Thể thao Văn hóa, thanh niên… đều mở các diễn đàn, chuyên mục thông tin, thăm dò ý kiến dư luận. Kết quả cho thấy, có trên 70% số người được hỏi cho rằng Việt Nam nên có Quốc hoa, trong đó có khoảng trên 40,3% chọn Hoa Sen, 33,6% chọn Hoa Mai, 8,2% chọn Hoa Đào (theo số liệu của viện Nghiên cứu hoa quả 2006). Có người lại chọn Hoa Đào, hoa Mai, hoa Sen, hoa Gạo, hoa lúa, hoa súng… Đa số đều chọn hoa Sen hồng là Quốc hoa bởi đáp ứng được đủ các tiêu chí, ngoài ra còn có những đặc điểm như cánh hồng, nhị vàng giống quốc kỳ, các màu hồng và vàng thê hiện cho con người VN “máu đỏ da vàng”, cánh sen ôm nhị vàng biểu tượng của tình đoàn kết của 54 dân tộc anh em. Hoa sen còn gắn liền với hình tượng Chủ Tịch Hồ Chí Minh đi vào lòng dân tộc từ lâu: “Tháp Mười đẹp nhất hoa sen/ Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”.
Theo họa sĩ Trần Khánh Chương – Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam : “Việt Nam cần có Quốc hoa. Hoa Sen hồng có thể là Quốc hoa của Việt Nam vì nó đáp ứng đầy đủ các tiêu chí như: Sống lâu đời ở Việt Nam; Thể hiện bản sắc văn hóa Việt Nam; Có giá trị thẩm mỹ nghệ thuật tạo hình; Màu sắc đẹp, cánh hồng nhị vàng gần giống với Quốc kỳ VN, hương thơm, có giá trị về nhân cách, giá trị kinh tế, gần gũi với nhân dân được đa số người dân yêu thích”. Ông Phạm Sanh Châu – Tổng thư ký Ủy Ban quốc gia UNESCO Việt Nam cho rằng trong chính sách ngoại giao văn hóa thì Quốc hoa, Quốc phục là rất cần thiết để giới thiệu với bạn bè quốc tế bản sắc riêng của Việt Nam. Nên chọn Hoa sen vì loài hoa này đã gắn liền với các hoạt động ngoại giao từ trước tới nay của nước ta.
GS – TS Tô Ngọc Thanh – Chủ tịch Hội Văn hóa văn nghệ dân gian VN: Chọn Quốc hoa là một chuyện vui của toàn dân, rất nên làm. Ở VN, hoa Sen vốn đã đi vào tiềm thức nhân dân, biểu trưng cho con người VN đi lên từ bùn lầy, giam khó, bây giờ là một dân tộc tiếng tăm trên thế giới. Hoa Sen biểu trưng cho con người VN đau khổ nhưng vươn lên.
Nhà văn Nguyễn Quang Lập cho rằng việc lựa chọn Quốc hoa là một ý tưởng hay và thiết thực. Hoa nào đẹp nhất, được dân ta ưa chuộng, dễ trồng nhất thì chọn làm Quốc hoa và theo ý kiến của ông là chọn hoa Sen, không nên sợ Ấn Độ đã chọn rồi. Nhà báo Đông A và nhà văn – nhà báo Xuân Ba: đều có ý kiến đây là việc nên làm nhưng cần có sự cân nhắc kĩ lưỡng.
Khi được biết nước ta đang lựa chọn Quốc hoa thì một số người nước ngoài hiện đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam cũng rất hứng thú với ý tưởng này:
Ông Allaster Cox – Đại sứ Australia tại Việt Nam cho rằng Quốc hoa của Úc là Golden Wattle (Hoa keo vàng) được lựa chọn là do mọc tự nhiên trên khắp đất nước họ, có những đặc điểm rất phù hợp với con người, bản sắc Uustralia. Ngay khi biết Việt nam lựa chọn Quốc hoa, ông nghĩ ngay đến hoa Sen. Dường như hoa Sen đẫ là hình ảnh đại diện cho Việt nam từ rất lâu, Quốc hoa sẽ là hình ảnh quảng bá đất nước, con người VN với bạn bè thế giới
Có thể nói, xây dựng đề án “Quốc hoa Việt Nam” là một chủ trương rất đúng đắn của Đảng và nhà nước ta. Việt Nam đang trên con đường hội nhập với bạn bè thế giới, các hoạt động chính trị, kinh tế, ngoại giao, văn hóa, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thông qua hình tượng “Hoa sen hồng” là rất cần thiết. Hy vọng rằng đề án sẽ sớm hoàn thành, được nhà nước ta công nhận để công bố với đông đảo nhân dân và bạn bè quốc tế.
Tuấn Anh