Về kết quả lãnh đạo:
Trong nhiệm kỳ qua, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, khủng hoảng chính trị diễn ra ở nhiều nơi, nhiều nước; cạnh tranh về nhiều mặt ngày càng quyết liệt giữa các nước lớn tại khu vực; diễn biến phức tạp trên Biển Đông,… đã tác động bất lợi đến nước ta. Trong bối cảnh đó, nhìn tổng quát, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã nỗ lực phấn đấu đạt được những thành quả quan trọng. Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, cấp ủy chỉ huy các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Tham mưu cho Đảng, Nhà nước thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự - quốc phòng, quốc phòng - an ninh được tăng cường; chủ động đánh giá, dự báo, xử lý đúng đắn các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền trên biển, đảo, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, hòa bình, ổn định được giữ vững để phát triển đất nước. Quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng có hiệu quả. Vị thế, uy tín quốc tế của nước ta tiếp tục được nâng cao. Dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được phát huy. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được chú trọng và đạt được những kết quả quan trọng; góp phần giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước.
Để xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, những năm qua, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và cấp ủy, chỉ huy các cấp đã lãnh đạo, chỉ đạo ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch và hướng dẫn nhằm tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, triển khai đồng bộ các chủ trương, giải pháp xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở Đảng trong Đảng bộ Quân đội. Đặc biệt, qua kiểm điểm, tự phê bình và phê bình theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng cho thấy, Đảng bộ Quân đội thực sự là một tập thể đoàn kết, thống nhất, thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, không suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu được phát huy. Những thành quả đó là cơ sở thực tiễn sinh động minh chứng cho việc Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt quan tâm xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh về chính trị trong hơn 70 năm qua. Dù thời bình hay thời chiến, nhiệm vụ huấn luyện hay lao động sản xuất, việc xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị luôn được Đảng ta đặt lên hàng đầu. Bởi vậy, đã tạo cơ sở nền tảng vững chắc để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, bảo đảm cho Quân đội ta luôn xứng đáng là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, hoàn thành chức năng là đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất trong thời kỳ mới.
Trong nhiệm kỳ qua, tình hình toàn quân ổn định, vững mạnh về chính trị, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, chuyển biến vững chắc 3 khâu đột phá về điều chỉnh tổ chức, biên chế của Quân đội theo hướng: tinh, gọn, mạnh; nâng cao chất lượng huấn luyện, khai thác làm chủ các loại vũ khí trang bị mới, hiện đại; tích cực tham gia giúp dân xóa đói, giảm nghèo, khắc phục hậu quả chiến tranh và thiên tai, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, “thế trận lòng dân” vững chắc trên các địa bàn chiến lược.
Về phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp sức chiến đấu của quân đội.
Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị là vấn đề sống còn của quân đội cách mạng; là một nguyên tắc xây dựng quân đội kiểu mới. Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, sức mạnh của quân đội là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố; trong đó, yếu tố chính trị tinh thần có ý nghĩa quyết định nhất. V.I. Lê-nin đã nhấn mạnh: “Trong mọi cuộc chiến tranh, rốt cuộc thắng lợi đều tùy thuộc vào tinh thần của quần chúng đang đổ máu trên chiến trường”.
Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặt lên hàng đầu vấn đề xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị làm cơ sở cho việc xây dựng quân đội về mọi mặt; mà vấn đề cốt lõi làm cho quân đội luôn là lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Trong tư duy quân sự Hồ Chí Minh, việc xây dựng quân đội phải thấu suốt quan điểm: “người trước, súng sau”, nhiệm vụ quân sự phải phục tùng nhiệm vụ chính trị.
Trong Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XII của Đảng cũng chỉ rõ: để xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị. Việc yêu cầu cần nhấn mạnh là lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao giác ngộ cho cán bộ, chiến sỹ về mục tiêu, lý tưởng chiến đấu; thấu suốt đường lối chính trị, quân sự của Đảng; tăng cường giáo dục lòng yêu nước, truyền thống của dân tộc, của quân đội, bản chất giai cấp công nhân, tính dân tộc, tính nhân dân của quân đội; tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, xây dựng đoàn kết nội bộ, tăng cường quan hệ máu thịt giữa quân với nhân dân,...
Hơn 70 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội đã để lại cho chúng ta nhiều bài học vô cùng quý báu trong xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị; trong đó, nổi bật nhất là bài học về xây dựng bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ. Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, quán triệt sâu sắc tình hình, nhiệm vụ, đề cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng ý chí quyết tâm dám đánh, quyết đánh, quyết thắng và biết đánh thắng kẻ thù xâm lược, mặc dù chúng được trang bị vũ khí, kỹ thuật hiện đại hơn ta nhiều lần.
Những năm gần đây, trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam: Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; cấp ủy các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; trong đó lấy xây dựng vững mạnh về chính trị làm cơ sở đã tạo nên được bước đột phá mới, góp phần quan trọng thực hiện phương châm “Muốn xây dựng Quân đội hiện đại, trước hết phải xây dựng được con người hiện đại”, xem đây là điều kiện tiên quyết, nhưng cũng là điều kiện cần và đủ đảm bảo cho thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ.
Để xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp của Quân đội, thực sự là lực lượng nòng cốt bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới, theo chúng tôi Báo cáo Chính trị trình Đại hội XII của Đảng cần làm rõ thêm mấy nội dung cơ bản là:
Trước hết, tăng cường xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng với quân đội; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng trong quân đội. Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp quân đội là nguyên tắc cơ bản, quan trọng hàng đầu, quyết định mục đích chính trị, phương hướng hoạt động, đường lối xây dựng quân đội của Đảng. Do vậy, xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị nhất thiết và bắt buộc phải tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, tăng cường hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với quân đội.
Hai là, tiếp tục nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ Tổ quốc, xây dựng cơ chế phối hợp hoạt động giữa các lực lượng, các cấp, các bộ, ngành để thực hiện các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, Tăng cường quốc phòng-an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; bảo vệ lợi ích quốc gia dân tộc, bảo vệ Đảng, nhà nước, bảo vệ nhân dân; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc; kết hợp chặt chẽ quốc phòng, an ninh với đối ngoại; xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, ưu tiên hiện đại hóa một số quân chủng, binh chủng, lực lượng quan trọng.
Ba là, phát huy vai trò của cấp ủy, chỉ huy các cấp, tập trung xây dựng các tổ chức đảng, trọng tâm là cơ sở và chi bộ thực sự vững mạnh về chính trị, có năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu cao. Nêu cao vai trò tiền phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nêu cao tự phê bình và phê bình. Thường xuyên xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết tâm cao, tinh thần trách nhiệm tốt; rèn luyện phẩm chất, đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên ; đấu tranh phòng, chống tự diễn biến, tự chuyển hóa, trung bình chủ nghĩa, đơn thư khiếu kiện sai quy định; xây dựng cơ quan, đơn vị mạnh về tham mưu đề xuất, mạnh về chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện và mạnh về xây dựng nội bộ cơ quan đoàn kết, thống nhất. Làm chuyển biến dứt điểm các khâu yếu, mặt yếu đã được chỉ ra, hạn chế thấp nhất thiếu sót, khuyết điểm mới nảy sinh. Chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, trọng tâm là việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, các quy chế, quy định, thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên.
Bốn là, tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, lý luận và tổng kết thực tiễn, làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn các quan điểm, chủ trương, chính sách về xây dựng cách đánh của quân đội, nghệ thuật tác chiến trong giai đoạn mới; tích cực tham gia tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận và thực tiễn xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị; tổ chức, biên chế, trang bị, cách đánh của ta trong điều kiện chiến tranh địch sử dụng vũ khí công nghệ cao...; đồng thời, tiếp tục nghiên cứu phát triển lý luận bảo vệ chủ quyền vùng trời, vùng biển, đảo của Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn Quốc lần thứ XII sắp tới.
Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị là nguyên tắc cơ bản, xuyên suốt trong xây dựng quân đội kiểu mới của giai cấp công nhân do Đảng Cộng sản lãnh đạo. Vì vậy, xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị là vấn đề đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định nhằm góp phần nâng cao chát lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của quân đội, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ trong mọi tình huống./.