Chuyện chủ dự án hám lợi bất chấp luật pháp làm liều đã đành, còn có lỗi ở cơ chế và trình độ chuyên môn, đạo đức của cán bộ thực thi công vụ. Một ngôi nhà vượt tầng xây dựng bao ngày tháng, người dân cả phố, cả phường biết hết, lẽ nào chính quyền cơ sở không biết?

Hoàn toàn có thể đặt nghi vấn về sự bao che làm ngơ, lợi ích nhóm, tham nhũng vặt khi những công trình xây dựng vi phạm ngang nhiên tồn tại. Nhiều chủ dự án xây dựng chấp nhận chịu phạt, nhiều cán bộ thanh tra xây dựng chấp nhận chịu kỷ luật, để công trình vi phạm vẫn đứng trơ trơ, xem như việc đã rồi.

Tuy vậy, tới đây, tình hình có thể chuyển biến căn bản, đặc biệt là trên địa bàn Thủ đô Hà Nội. Theo số liệu của UBND TP. Hà Nội, thành phố đã rà soát 2.518 dự án, có 232 dự án vi phạm trật tự xây dựng. Kết quả, có 147 trường hợp vi phạm đã được xử lý, khắc phục; 85 trường hợp vi phạm đang trong quá trình xử lý. Đáng chú ý, 10 trường hợp đã chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội. Những vụ việc vi phạm trật tự xây dựng nghiêm trọng sẽ không còn dừng lại ở xử lý hành chính nữa mà còn có thể xử lý hình sự.

Dư luận mong muốn cần phải có những “án điểm” xử lý vi phạm trật tự xây dựng thay vì nêu ra rồi để đấy, "phạt cho tồn tại".

Có một thực tế là việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn để dừng thi công đối với công trình vi phạm của cấp xã, phường lâu nay chưa thật sự hiệu quả. Một số quận, huyện, phường, xã quản lý lỏng lẻo, không kiểm soát hoạt động xây dựng ngay khi mới phát sinh, gây khó khăn cho việc xử lý vi phạm.

Vì vậy, bên cạnh hoàn thiện cơ chế chính sách, cần tuyên truyền để các bên liên quan chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước. Kiên quyết thu hồi giấy phép xây dựng, không giao dự án mới cho chủ đầu tư vi phạm, tước chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng, không cho tham gia hoạt động xây dựng trên địa bàn... được xem là những giải pháp căn cơ. Làm được điều này sẽ lấy lại được uy tín, niềm tin của nhân dân về một chính quyền cơ sở minh bạch, công tâm, trong sạch. 

Trong phát triển đô thị ở nước ta, vấn đề quy hoạch còn bất cập cần phải tiếp tục tháo gỡ. Nhưng bộ mặt lộn xộn của đô thị có phần không nhỏ do phá vỡ quy hoạch ban đầu xuất phát từ những vụ vi phạm trật tự xây dựng. Vì vậy, kiên quyết chấn chỉnh những vi phạm trong xây dựng còn góp phần làm bộ mặt đô thị phát triển đúng hướng, xanh, sạch, đẹp, văn minh./.

Trần Hoàng Hoàng (qdnd.vn)