Đến dự và chủ trì Lễ công bố có các đồng chí: Nguyễn Thế Kỷ, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Duy Hùng, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật, Thiếu tướng Phan Thanh Giảng, Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân chủng Phòng không - Không quân. Tham dự Lễ công bố có các đồng chí là nhân chứng đã từng tham gia vào các sự kiện lịch sử quan trọng này; các tác giả, cộng tác viên và biên tập viên tham gia vào quá trình biên tập xuất bản các ấn phẩm; các phóng viên, đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí truyền hình Trung ương và thành phố Hà Nội đến dự và đưa tin.

Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta đã để lại những mốc son chói lọi. Trong cuộc kháng chiến ấy, quân dân ta phải đương đầu với một nước đế quốc sừng sỏ nhất thế kỷ XX, có tiềm lực quân sự kinh tế và khoa học hàng đầu thế giới. Chiến thắng của quân và dân ta thể hiện một sức mạnh tiềm ẩn, bản lĩnh, ý chí và trí tuệ của dân tộc ta mà tầm vóc không tính bằng lãnh thổ, số dân cũng như sự giàu có. Một trong những đỉnh điểm của cuộc đối đầu ấy là 12 ngày đêm bảo vệ bầu trời Thủ đô Hà Nội, bảo vệ bầu trời Tổ quốc mà giới truyền thông phương Tây đánh giá là một ''Điện Biên Phủ trên không''.

Chiến thắng ''Điện Biên Phủ trên không'' là sự kiện lịch sử quan trọng biểu tượng chiến thắng của bản lĩnh, ý chí và trí tuệ Việt Nam. Chiến thắng đó có giá trị lịch sử và thời đại sâu sắc, góp phần rất quan trọng đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc Việt Nam đi đến thắng lợi hoàn toàn.

Sau thất bại nặng nề này, Mỹ đã cử đoàn đại diện đến Paris để nối lại cuộc đàm phán. Đứng trên tư thế người chiến thắng, phái đoàn ta tại cuộc đàm phán đã kiên quyết đấu tranh giữ vững nội dung cơ bản được thỏa thuận. Qua nhiều cuộc trao đổi, đến ngày 13-01-1973, bản dự thảo Hiệp định về cơ bản được thông qua.

Hội nghị Paris và Hiệp định Paris được coi như một đỉnh cao của nghệ thuật ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh, mãi mãi là một dấu son không bao giờ phai mờ trong lịch sử dân tộc. Cuộc đàm phán Paris về Việt Nam là một hội nghị dài nhất trong lịch sử đấu tranh ngoại giao thế giới (4 năm 8 tháng 14 ngày). Đó thực sự là cuộc đấu trí vô cùng gay go, phức tạp, đầy kịch tính trên mặt trận ngoại giao, cuối cùng ngoại giao Việt Nam đại thắng trên bàn đàm phán, góp phần quan trọng đánh cho "Mỹ cút" để tiến tới đánh cho "ngụy nhào" với đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Đó cũng là hội nghị thể hiện rõ nét nhất, hiệu quả nhất, thành công nhất của nghệ thuật kết hợp đánh - đàm dưới sự lãnh đạo của Đảng, là thắng lợi tổng hợp của cuộc đấu tranh trên ba mặt trận chính trị, quân sự, ngoại giao.

Với mong muốn cung cấp cho đông đảo bạn đọc thêm những tư liệu về các sự kiện quan trọng này, Nhà Xuất bản Chính trị - Sự thật xuất bản sách gồm 9 ấn phẩm:

Bác Hồ - Nguồn sức mạnh của bộ đội phòng không của tập thể tác giả gồm 12 bài viết của các tướng lĩnh, sĩ quan của Quân chủng Phòng không - Không quân, những người trực tiếp chứng kiến và làm nên các sự kiện, những cán bộ, chiến sĩ có may mắn được gặp Bác hoặc nghiên cứu về Bác.

40 năm nhớ lại trận “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không'' của tập thể tác giả Quân chủng Phòng không - Không quân. Cuốn sách gồm các hồi ký, bài viết của nhiều tác giả là những cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam, Quân chủng Phòng không - Không quân và những người đã trực tiếp chiến đấu phục vụ chiến đấu trong 12 ngày đêm lịch sử cuối tháng 12 năm 1972 cùng những câu chuyện, hình ảnh và đánh giá, nhận xét của bạn bè quốc tế.

40 năm Điện Biên Phủ trên không qua tư liệu ảnh (1972-2012) giới thiệu gần 200 bức ảnh có chú thích - những tư liệu ảnh có giá trị lịch sử do Trung tâm Lưu trữ quốc gia III và Thông tấn xã Việt Nam cung cấp. Để bạn đọc có được góc nhìn xuyên suốt hơn, toàn diện hơn về mức độ khốc liệt và chiến thắng hài hùng của trận ''Điện Biên Phủ trên không'' như cái kết tất yếu cho sự tàn bạo, hiếu chiến đến cùng của đế quốc Mỹ, sự kiên cường, quả cảm của tinh thần thép, của ý chí Việt Nam đã làm nên thắng lợi của chiến dịch ''Điện Biên Phủ trên không'' cũng như thắng lợi vang dội của Việt Nam tại Hội nghị Paris năm 1973.

Trên những trận địa phòng không của Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu, nguyên Phó Chính ủy Quân chủng Phòng không - Không quân, do Đại tá, nhà văn Nguyễn Xuân Mai thực hiện. Cuốn sách ghi lại những dòng hồi ức chân thực sinh động của một trong những cán bộ chỉ huy lực lượng phòng không - không quân ngay từ những ngày đầu thành lập Quân chủng cho đến chiên thắng ''Điện Biên Phủ trên không'' tháng 12-1972.

Bộ sách Hiệp định Paris về Việt Nam 1973 qua tài liệu của chính quyền Sài Gòn lần đầu tiên công bố những tài liệu gốc của chính quyền ngụy Sài Gòn liên quan đến quá trình đàm phán tại Paris về Việt Nam giai đoàn 1968-1973. Bộ sách gồm hai tập: Tập 1 ''Đánh và đàm (1968-1972)'' và Tập 2 ''Ký kết và thực thi (1973-1975)''. Cuốn sách giới thiệu với bạn đọc những tài liệu: báo cáo, tường trình, sắc lệnh, nghị định... của các cơ quan trung ương của chính quyền ngụy Sài Gòn trước năm 1975.

Nghệ thuật ngoại giao Việt Nam với cuộc đàm phán Paris của tác giả Nguyễn Khắc Huỳnh, nguyên đại sứ, thành viên đoàn đàm phán Paris về Việt Nam. Nội dung cuốn sách gồm một số bài viết, bài nghiên cứu đã được chọn lọc và xuất bản của tác giả trong những năm gần đây và một số bài tham luận tại các cuộc hội thảo trong nước và ngoài nước nhân các dịp kỷ niệm ngày ký Hiệp định Paris về Việt Nam.

Xuân Thủy - Nhà hoạt động chính trị,, ngoại giao xuất sắc, nhà báo, nhà thơ lớn của nhiều tác giả. Nội dung cuốn sách gồm 4 phần: Phần I. Thân thế và sự nghiệp; Phần II. Một số bài báo và bài thơ chọn lọc; Phần III. Những ngày ở Paris; Phần IV: Vị Bộ trưởng với "nụ cười chiến thắng". Đây là tài liệu hữu ích cho bạn đọc tìm hiểu, nghiên cứu về cuộc đời, thân thế và sự nghiệp của đồng chí Xuân Thủy.

Các cuộc thương lượng Lê Đức Thọ - Kissinger tại Paris của tác giả Lưu Văn Lợi và Nguyễn Anh Vũ. Là những nhân chứng lịch sử, đã trực tiếp tham gia trong suốt quá trình diễn ra Hội nghị Paris, các tác giả cuốn sách đã phác họa bức tranh tổng thể toàn bộ quá trình dẫn tới Hội nghị được bắt đầu từ các cuộc tiếp xúc bí mật Việt Nam - Hoa Kỳ trước Hội nghị Paris; phân tích âm mưu, kế hoạch của Mỹ; quan điểm phương sách đối phó của ta; các cuộc thương lượng của cố vấn đặc biệt Lê Đức Thọ và Tiến sĩ Kítxingiơ tại Paris theo trình tự thời gian diễn ra Hội nghị.

Nền hoà bình mong manh - Washington, Hà Nội và tiến trình của Hiệp định Paris của tác giả Pierre Asselin. Nội dung cuốn sách gồm 7 chương, với nguồn tư liệu khá phong phú, luận chứng súc tích, Pierre Asselin đã tập trung trình bày quá trình đàm phán Hiệp định Paris kéo dài hơn bốn năm giữa các nhà đàm phán của Hà Nội và Washington.

Đây là những tác phẩm có giá trị, giúp bạn đọc tìm hiểu từ nhiều chiều cạnh khác nhau về chiến thắng ''Điện Biên Phủ trên không'' và Hội nghị Paris, về nghệ thuật quân sự, nghệ thuật ngoại giao Việt Nam, về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta, qua đó, góp phần giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng đối với quân và dân ta, đặc biệt đối với thế hệ trẻ.

Tại buổi lễ, các đồng chí chủ trì và các tác giả, nhân chứng đã giao lưu, trả lời các câu hỏi của các nhà báo, qua đó làm rõ thêm về những vấn đề trong nội dung các ấn phẩm nói riêng, về trận ''Điện Biên Phủ trên không” và Hội nghị Paris nói chung. Đây là hoạt động nhằm thiết thực kỷ niệm 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ trên không'' (1972 - 2012) và kỷ niệm 40 năm ngày ký Hiệp định Paris (27-1-1973 - 27-1-2013)./.

Tin và ảnh Duy Hưng