Người lao động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, hợp tác xã thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật; người lao động tự do, kinh doanh cá thể đảm bảo có thu nhập để thanh toán tiền mua, thuê, thuê mua nhà ở theo quy định.

Tuy nhiên, đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp phải là người chưa có nhà ở, có nhà ở nhưng diện tích quá nhỏ chật chội hay chưa được nhà nước hỗ trợ về nhà ở, đất dưới mọi hình thức...

Phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn

Ngoài ra, các đối tượng có nhu cầu mua và thuê mua nhà ở thu nhập thấp thì phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại TP Hà Nội. Đồng thời, người mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp phải có mức thu nhập hàng tháng dưới bình quân theo quy định của UBND TP Hà Nội.

Trường hợp đối tượng thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, nếu chưa có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn thì phải có xác nhận của đơn vị nơi người đó đang công tác về chức vụ, thời gian công tác, thực trạng về nhà ở.

Mỗi hộ gia đình, cá nhân chỉ được nộp đơn đăng ký tại một dự án

UBND TP cho biết, việc lựa chọn đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp được thực hiện theo phương pháp chấm điểm trong thang điểm 100, người có tổng điểm cao hơn sẽ được ưu tiên giải quyết trước.

Người dân có nhu cầu mua, thuê nhà sẽ nộp đơn cho chủ đầu tư dự án nhà ở. Mỗi hộ gia đình, cá nhân chỉ được nộp đơn đăng ký tại một dự án. Nếu dự án đó không còn quỹ nhà để bán, cho thuê, cho thuê mua thì chủ đầu tư nêu rõ lý do và trả lại hồ sơ để người có nhu cầu nộp tại dự án khác.

Tối thiểu sau 10 năm mới được phép chuyển nhượng

UBND TP cũng quy định rõ, người mua nhà ở thu nhập thấp không được cho thuê lại, thế chấp hoặc chuyển nhượng nhà ở trong thời hạn chưa trả hết tiền mua nhà, chỉ được phép thực hiện các giao dịch nhà ở sau khi đã trả hết tiền cho chủ đầu tư và được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, nhưng phải đảm bảo thời gian tối thiểu là 10 năm kể từ thời điểm ký hợp đồng mua bán nhà.

Trường hợp đã trả tiền mua nhà nhưng chưa đủ 10 năm kể từ thời điểm ký hợp đồng mua, người mua nhà thu nhập thấp chỉ được bán nhà ở đó cho cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương hoặc chủ đầu tư dự án, với giá không được vượt quá mức giá nhà ở thu nhập thấp cùng loại tại thời điểm bán.

Với những hộ gia đình thuê nhà ở thu nhập thấp không được phép chuyển nhượng nhà ở đang được thuê hết thời hạn thuê, nếu không đủ điều kiện thuê nhà thu nhập thấp thì phải trả lại cho cơ quan quản lý của thành phố.

Ngoài ra, các đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp không được quyền tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng nhà ở, cơi nới chiếm dụng diện tích không gian hoặc làm hư hỏng phần tài sản thuộc sở hữu chung phần sử dụng chung dưới mọi hình thức, đục phá, cải tạo tháo dỡ thay đổi kết cấu hạ tầng kỹ thuật trang thiết bị sử dụng chung và kiến trúc bên ngoài nhà ở.

Nhu cầu thuê nhà của đối tượng thu nhập thấp còn nhiều

Kết quả điều tra, thống kê về thực trạng nhà ở của cán bộ, công chức cho thấy hiện nay trên phạm vi cả nước có khoảng gần 2 triệu cán bộ, công chức, viên chức (khoảng 250 nghìn cán bộ, công chức và trên 1,6 triệu viên chức), trong đó mới chỉ khoảng 2/3 số cán bộ, công chức đã tự lo được nhà ở cho mình; 1/3 còn lại (chủ yếu tập trung ở các đô thị lớn) chưa có chỗ ở ổn định (phải ở ghép hộ, ở nhờ, ở tạm). Đối với những cán bộ, công chức được phân phối nhà chung cư trước đây thì hầu hết chất lượng nhà đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng chưa được sửa chữa kịp thời.

Ngoài ra, tại khu vực đô thị vẫn còn hàng vạn hộ gia đình thuộc các thành phần kinh tế đang phải sống trong điều kiện chỗ ở không đảm bảo tiêu chuẩn tối thiểu.

Kết quả khảo sát cũng cho thấy trên 30% các hộ gia đình có diện tích nhà ở dưới 36 m2. Chỉ có 25% hộ gia đình có nhà ở kiên cố và 19% sống trong những căn nhà tạm bợ, cấu trúc không bền vững.

Nhiều hộ gia đình thu nhập thấp phải tận dụng không gian nhà ở chật hẹp của mình để làm dịch vụ (sửa chữa dụng cụ đồ dùng gia đình, bán tạp hóa, sản xuất hàng thủ công...).

Theo đánh giá chung có khoảng 15 – 20% hộ gia đình thuộc các thành phần kinh tế tại khu vực đô thị thực sự gặp khó khăn về chỗ ở.

(Nguồn: Quyết định 34/2010/QĐ-UBND)