Hội nghị sơ kết việc thực hiện chính sách hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở được tổ chức tại Bộ Xây dựng.

Cùng chủ trì Hội nghị với Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng có Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung. Tham dự Hội nghị có lãnh đạo các bộ, ủy ban của Quốc hội, UBND các địa phương trên cả nước.

80.000 hộ người có công đã được hỗ trợ nhà ở

Trong nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước luôn ưu tiên quan tâm, chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của người có công với cách mạng, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của đất nước. Thông qua các chính sách, chương trình hỗ trợ người có công với cách mạng, đời sống của người có công đã từng bước được cải thiện và nâng cao.

Gần đây nhất, năm 2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg (QĐ 22) về hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng.

Sau 4 năm triển khai thực hiện Quyết định này, theo số liệu của Bộ Xây dựng, cơ bản cả nước đã hoàn thành giai đoạn 1 với 80.000 hộ gia đình người có công đã được hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở (trong đó có 57.962 hộ xây mới và 22.038 hộ sửa chữa, cải tạo).

Theo Báo cáo của Bộ Tài chính, tổng kinh phí Nhà nước cấp để thực hiện hỗ trợ giai đoạn 1 là 2.758 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương cấp là 2.516 tỷ đồng, còn lại là ngân sách địa phương.

Tại Hội nghị, các bộ, ngành, địa phương đã báo cáo cụ thể kết quả, đồng thời nêu ra những hạn chế, bất cập và giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Theo đó, việc hỗ trợ nhà ở cho người có công chưa đạt được chỉ tiêu, còn chậm so với kế hoạch. Các địa phương thực hiện rà soát, xét duyệt đối tượng còn chậm, nhiều địa phương liên tục điều chỉnh, bổ sung số liệu, dẫn đến việc thực hiện chính sách còn kéo dài, không theo đúng kế hoạch đặt ra.

Số liệu các địa phương báo cáo cần hỗ trợ về nhà ở sau khi có QĐ 22 phát sinh tăng hơn nhiều so với số liệu đã thống kê ban đầu, dẫn đến việc thực hiện chính sách gặp nhiều khó khăn. Các ý kiến phát biểu cho rằng, đây cũng là bài học kinh nghiệm cần rút ra khi nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách sau này.

Việc hỗ trợ nhà ở cho người có công vẫn chủ yếu vẫn dựa vào nguồn vốn ngân sách, trong khi đó việc huy động nguồn lực xã hội còn nhiều hạn chế. Sự phối hợp giữa các cấp, ngành, giữa Trung ương và địa phương còn chưa chặt chẽ. Việc lồng ghép các chương trình, chính sách về nhà ở còn chưa hợp lý, dẫn đến hiệu quả chưa cao. Hỗ trợ về kỹ thuật, kiến trúc công trình cho người dân còn nhiều hạn chế.

Hội nghị sơ kết việc thực hiện chính sách hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở. Ảnh: VGP/Xuân Tuyến

Công khai, đúng đối tượng

Kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng ghi nhận và biểu dương những kết quả nổi bật mà các bộ, ngành, đặc biệt là các địa phương đã đạt được trong việc thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng theo QĐ 22. Theo Phó Thủ tướng, đây không chỉ là việc triển khai hiệu quả một quyết định của Thủ tướng, mà còn thể hiện đạo lý, truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc.

"Phát triển nhà ở xã hội nói chung, trong đó có nhà cho người có công với cách mạng mang lại ý nghĩa lớn về kinh tế-xã hội, là chủ trương rất nhân văn của Chính phủ, thực hiện quyền về nhà ở của người dân đã được thể hiện trong Hiến pháp", Phó Thủ tướng nói.

Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện nghiêm túc QĐ 22 của Thủ tướng.

"Đề nghị Bộ Xây dựng, Lao động-Thương binh và Xã hội cùng các cấp, các ngành, các địa phương, các tổ chức, cá nhân cần xác định việc hỗ trợ, xây dựng nhà ở cho người có công là một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, góp phần thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu phải sớm xây dựng, hoàn chỉnh đề án hỗ trợ nhà ở cho người có công của mỗi địa phương, trong đó nêu rõ kế hoạch thực hiện, chỉ rõ nguồn lực, kế hoạch huy động nguồn lực xã hội của người dân.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương cần rà soát lại để lồng ghép một cách hài hoà các chương trình nhà ở hiện đang triển khai trên địa bàn, tránh dàn trải, lãng phí.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải bảo đảm tính công khai, minh bạch, chống thất thoát trong quá trình phát triển nhà ở cho người có công và các chương trình nhà ở xã hội khác.

"Phải rà soát thật kỹ để bảo đảm chính sách hỗ trợ đúng đối tượng, đúng yêu cầu. Đồng thời, cần sắp xếp thứ tự, đối tượng ưu tiên phù hợp với nguồn lực thực tế. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát trong quá trình thực hiện đầu tư; giải quyết kịp thời vướng mắc của người dân. Đừng vì rà soát mà chậm tiến độ hay phát sinh tiêu cực", Phó Thủ tướng yêu cầu.

Hỗ trợ sớm nhất có thể

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối với người có công trên tinh thần khẩn trương, chính xác, hiệu quả.

Đối với các hộ gia đình thuộc diện được hỗ trợ theo Đề án được duyệt nhưng chưa được Nhà nước cấp kinh phí mà đã tự ứng trước kinh phí để xây dựng mới hoặc sửa chữa nhà ở, Phó Thủ tướng đề nghị tiếp tục cấp kinh phí từ ngân sách để hoàn trả cho các hộ gia đình này.

"Nếu có thể, sẽ cấp ngay trong năm 2017 sau khi có nguồn kinh phí hỗ trợ từ ngân sách Trung ương", Phó Thủ tướng nói.

Đối với trường hợp thuộc diện được hỗ trợ theo Đề án được phê duyệt nhưng đã chết mà vợ (hoặc chồng) còn sống, có hộ khẩu thường trú và đang ở tại nhà ở đó thì được hỗ trợ theo mức quy định tại QĐ 22 để xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo nhà ở. Nếu người có công với cách mạng mà cả vợ và chồng đều đã chết, giao các địa phương rà soát lại, xem xét cụ thể từng trường hợp.

Trường hợp thuộc diện được hỗ trợ theo Đề án đã được phê duyệt nhưng chuyển đổi hình thức hỗ trợ từ xây mới sang sửa chữa hoặc ngược lại mà không làm phát sinh thêm kinh phí từ ngân sách Trung ương thì cho phép tiếp tục thực hiện; các trường hợp khác thì địa phương cân đối kinh phí từ nguồn ngân sách hằng năm của địa phương hoặc huy động từ nguồn đóng góp của các tổ chức, đoàn thể, cá nhân khác để thực hiện hỗ trợ.

Phó Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính cân đối nguồn vốn từ ngân sách Trung ương và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc ứng trước kinh phí từ ngân sách để cấp cho các địa phương triển khai thực hiện hỗ trợ giai đoạn 2.

Đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động phân bổ và cấp phát ngay kinh phí được cấp phát cho các quận, huyện để triển khai thực hiện hỗ trợ cho người có công với cách mạng. Đồng thời, kêu gọi các doanh nghiệp, các tổ chức, đoàn thể và cộng đồng dân cư tích cực tham gia cùng với Nhà nước để hỗ trợ người có công với cách mạng nhằm nâng cao chất lượng nhà ở được xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa.