Phát biểu chào mừng của đồng chí Lê Hữu Phúc – UVTWĐ, Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Trị đã nhắc lại những sự kiện lớn, tình đoàn kết giữa hai dân tộc, hai tỉnh trong kháng chiến cũng như trong hoà bình. Tình đoàn kết chiến đấu giữa Quảng Trị và hai tỉnh Xavanakhet và Xalavan phát triển cao hơn trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược. Trong bối cảnh oanh liệt, vẻ vang ấy, Đảng bộ, nhân dân Quảng Trị hết sức tự hào vì đã góp phần to lớn để mối quan hệ hiếm có này ngày càng bền chặt. Từ sau chiến tranh, mặc dù còn nhiều khó khăn, Quảng Trị vẫn không ngừng tăng cường sự hợp tác, giúp đỡ 2 tỉnh bạn trên nhiều lĩnh vực. Cùng chung tuyến hành lang kinh tế Đông -Tây, hai bên hợp tác xây dựng, nâng cấp cửa khẩu quốc tế, mở rộng giao thương, buôn bán. Hai tỉnh bạn tạo điều kiện, giúp đỡ Quảng Trị trong việc tìm kiếm, cất bốc mộ liệt sĩ. Nhân dân đông-tây Trường Sơn vẫn thắt chặt mối quan hệ giao hảo, qua lại làm ăn, thăm viếng, giúp đỡ nhau khi hoạn nạn, khó khăn, cùng đấu tranh giữ vững an ninh biên giới...Cuộc hội thảo hôm nay để chuẩn bị cho việc hoàn thành công trình Lịch sử quan hệ đặc biệt Việt-Lào là chủ trương hết sức đúng đắn. Quảng Trị rất tự hào và vinh dự được chọn làm điểm tổ chức cuộc hội thảo này.

Để đạt được mục đích đó, Hội thảo khoa học tập trung làm rõ những nội dung:
- Cần khẳng định: chủ trương đúng đắn, sáng tạo, sự đồng tâm, hiệp lực của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào là nhân tố quyết định tạo nên những thắng lợi to lớn của liên quân Việt Lào trên địa bàn Trung Lào trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.

- Cần làm rõ địa bàn Trung Lào có vị thế chiến lược rất quan trọng, nơi biểu hiện sinh động, cụ thể mối quan hệ đặc biệt, tình đoàn kết và liên minh chiến đấu giữa quân đội và lực lượng vũ trang cách mạng và nhân dân hai nước.

- Làm rõ những đóng góp to lớn và sự hy sinh vô cao cả của nhân dân Trung Lào đối với cách mạng Lào, cách mạng Việt Nam và sự trường tồn của quan hệ đặc biệt hai nước Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam.

- Từ hiện thực liên minh chiến đấu và đoàn kết đặc biệt của nhân dân hai nước trên địa bàn Trung Lào trong suốt hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lựợc; hội thảo cần tập trung thảo luận đúc kết những kinh nghiệm, bài học về tăng cường, phát triển quan hệ đoàn kết đặc biệt giữa hai Đảng, hai Nhà nước, nhân dân hai nước trong điều kiện hiện nay.
Các đại biểu dự Hội thảo đã nghe phát biểu của đồng chí Lê Khả Phiêu, Nguyên Tổng Bí Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, người đã có một thời kỳ cống hiến cho sự nghiệp chiến đấu chống quân xâm lược tại nước bạn Lào; đồng chí đã nhắc lại những kỷ niệm khó quên tại những chiến trường xưa với những người bạn chiến đấu thuỷ chung.

Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Trương Tấn Sang, UVBCT, Thường trực Ban Bí thư TWĐCSVN đề nghị các đại biểu ngoài việc tiếp tục sưu tầm, bổ sung thêm nguồn tư liệu lịch sử cho công trình nghiên cứu biên soạn lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào mà Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào đã giao, cần tập trung phân tích, đánh giá sâu sắc hơn một số điểm sau: Xác định rõ hơn vị trí và tầm quan trọng chiến lược của địa bàn Trung Lào như cửa ngõ gắn kết sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào. tập trung phân tích, đánh giá sâu sắc hơn những nhân tố cơ bản tạo nên thắng lợi to lớn trên các chiến trường Trung Lào.Cần rút ra những bài học kinh nghiệm về xác định vị trí chiến lược, về tổ chức, xây dựng lực lượng và hình thành các chủ trương đúng đắn trên các mặt trận. làm rõ thêm sự đóng góp của lịch sử, tạo nên mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào không ngừng phát triển.

Cũng buổi sáng nay, đại diện Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam( BIDV) đã trao tặng cho đại diện Bảo tàng Bản Đông thuộc tỉnh Savanakhệt của Lào hai bộ dàn máy vi tính và 10.000 USD.

Buổi chiều, đại biểu đã nghe một số tham luận của các nhà khoa học, các tướng lĩnh và Kết luận Hội thảo của đồng chí Tô Huy Rứa.