Hôm 22/5 vừa qua, Phó tổng thống I-rắc A-y-át A-la-uy (Ayad Allawi) đã bày tỏ sự hoài nghi về tính hiệu quả của các cuộc không kích mà liên quân chống IS do Mỹ dẫn đầu tiến hành. Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Gioóc-đa-ni diễn ra cùng ngày, ông A.A-la-uy cho biết đã yêu cầu giới chức I-rắc đề ra một chiến lược riêng cho mình trong bối cảnh mà ông cho là chiến dịch không kích của liên minh quốc tế đã thất bại và không kiểm soát được sự hoành hành của IS. Ông đã yêu cầu các nhà lãnh đạo I-rắc đề ra một chiến lược rồi trình bày chiến lược đó với liên minh. 

Tuyên bố của Thủ tướng I-rắc được đưa ra trong bối cảnh IS vừa chiếm được cửa khẩu cuối cùng giữa Xy-ri và I-rắc là An Tan-phơ hôm 22/5. Theo BBC, việc này sẽ cho phép IS kết nối trực tiếp các khu vực mà phiến quân kiểm soát tại miền Trung Đông Xy-ri với thành trì tại tỉnh An-ba của I-rắc. Sự kiện này xảy ra sau khi IS chiếm được thành phố cổ Pan-mi-ra của Xy-ri hôm 21-5. Theo ước tính, IS hiện đã kiểm soát hơn 95.000km2, chiếm 50% tổng diện tích lãnh thổ Xy-ri. Các tay súng IS đã chiếm được các tỉnh Đây-ơ An Dua và Rác-ca, cũng như hiện diện lớn mạnh tại các tỉnh Ha-xa-kê, A-lép-pô, Hom-xơ và Ha-ma của Xy-ri.

Còn tại I-rắc, việc kiểm soát Ra-ma-đi được đánh giá là bước đảo ngược tình thế của IS trên mặt trận An-ba, cũng như tạo vật cản ngăn quân đội I-rắc tái chiếm thành phố Mô-xun - thành trì của IS, đồng thời là thành phố lớn thứ hai tại miền Bắc I-rắc.

Oa-sinh-tơn đã lên tiếng thừa nhận những thắng lợi mà IS giành được là một “thất bại” đối với liên quân. Tuy nhiên, Tổng thống B.Ô-ba-ma khẳng định, Mỹ sẽ “không thua cuộc” trong cuộc chiến đấu chống lại tổ chức này. Trong khi đó, Phát ngôn viên Nhà Trắng Giô-sơ Ơ-nét (Josh Earnet) cho rằng, vấn đề IS không thể giải quyết trong một sớm một chiều. “Cho đến khi có thể xây dựng các lực lượng địa phương trên thực địa ở Xy-ri đủ sức chống lại IS trên chính đất nước của mình, thì đây sẽ vẫn là một thách thức khó khăn”, ông G.Ơ-nét thừa nhận.

Một quan chức giấu tên cho biết, việc để mất Ra-ma-đi là một lời cảnh tỉnh cho liên quân. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Rô-bớt Ghết cũng khẳng định rằng: “Chúng ta không hề có chiến lược... Việc cung cấp hệ thống tên lửa chống tăng mới cho quân đội I-rắc chỉ là phản ứng tạm thời. Các vấn đề liên quan đến chính trị và quân sự lâu dài đều chưa được giải quyết”.

Trong khi đó, Lầu Năm Góc vẫn khẳng định việc Ra-ma-đi thất thủ chỉ đơn thuần là sự được mất thông thường trong chiến tranh, nó không hề phơi bày điểm yếu của lực lượng an ninh I-rắc cũng như trong chiến lược của Mỹ. Điểm đáng chú ý nữa là cho đến ngay trước khi những thất bại trên xảy ra, chính quyền ở Oa-sinh-tơn, Luân Đôn và các nước A-rập vẫn cho ra những báo cáo lạc quan về tình hình tiêu diệt IS, rằng IS đang bị đẩy lui, ngày một suy yếu vì thiếu nguồn tài chính và vũ khí nghiêm trọng.

Nhưng thực tế rõ ràng đang chứng minh điều ngược lại. Không chỉ tại I-rắc và Xy-ri, IS cho thấy đang gia tăng các đòn tấn công ở những nơi khác. Lực lượng này đã tấn công một nhà thờ Hồi giáo ở  thành phố Ca-típ của A-rập Xê-út hôm 22/5 làm ít nhất 21 người thiệt mạng và 81 người bị thương. Đây là lần đầu tiên tổ chức này lên tiếng nhận trách nhiệm thực hiện một cuộc tấn công ở A-rập Xê-út. Trước đó, nhóm này cũng từng thừa nhận chủ mưu các vụ việc tương tự nhằm vào các nhà thờ Hồi giáo ở nước láng giềng Y-ê-men./.

Xuân Phong (QĐND)