“Vắng bóng” cơ sở đào tạo chuyên ngành

Sự hạn chế về chất lượng của nguồn nhân lực cũng như những vướng mắc trong công tác đào tạo nhân lực bưu chính là bài toán khó mà các DN bưu chính chuyển phát đã phải đối mặt nhiều năm qua. Theo Viện chiến lược TT&TT (Bộ TT&TT), đơn vị được giao xây dựng dự thảo đề án Quy hoạch phát triển nhân lực ngành TT&TT giai đoạn 2011 - 2020, tính đến cuối năm 2010 tổng số lao động trong lĩnh vực bưu chính là gần 49.000 người; hạn chế lớn là nhân lực cấp cao còn rất thiếu và chưa có chuyên ngành đào tạo độc lập.

Ngay với Tổng Công ty Bưu chính Việt Nam (VietnamPost) - DN “anh cả” trong ngành với đội ngũ lao động hơn 4 vạn người thì vấn đề đào tạo nâng cao trình độ cho đội ngũ lao động, đặc biệt là lực lượng cán bộ quản lý cũng là thách thức không nhỏ.

Theo chia sẻ của ông Đỗ Ngọc Bình - TGĐ VietnamPost, lĩnh vực bưu chính hầu như không có trường nào đào tạo, đặc biệt là đào tạo nhân lực quản lý. Ngay trong VNPT, hiện có 3 trường đào tạo công nhân nhưng giáo trình rất cũ. Nguồn nhân lực quản lý của bưu chính hoàn toàn được lấy từ các ngành nghề đào tạo chung khác, do DN tự đào tạo tại chỗ hoặc người lao động tự học hỏi vươn lên.

TGĐ ViettelPost Lương Ngọc Hải cũng thừa nhận, đúng là lực lượng lao động bưu chính chủ yếu là lao động phổ thông, chưa qua trường lớp. Bởi lẽ, cũng chưa cơ sở đào tạo nào dạy riêng về chuyên ngành bưu chính, về nghề bưu tá. ViettelPost đang tái cơ cấu mô hình tổ chức theo mô hình Tổng Công ty với nhiều công ty con. Song vận hành theo mô hình mới, ViettelPost phải đối mặt với thực tế là chất lượng đội ngũ quản lý các đơn vị thành viên còn hạn chế.

Lãnh đạo Công ty CP chuyển phát nhanh Tín Thành cho biết, DN này cũng đang phải tìm cách tháo gỡ khó khăn tương tự vì mô hình tổ chức của Tín Thành sau 10 năm đã lớn hơn nhiều, thế nhưng năng lực quản lý của các cán bộ điều hành lại chưa đáp ứng được yêu cầu.

Tự đào tạo cho sát thực tế

Trao đổi với báo BĐVN, đại diện lãnh đạo các DN đều khẳng định, để nâng cao năng lực lao động bưu chính, các DN phải chủ động đào tạo. Với Netco, hàng năm CBCNV của DN đều được tham gia các khóa đào tạo ngay tại Công ty cũng như khóa đào tạo thuê ngoài để nâng cao kỹ năng. TGĐ Netco Nguyễn Đức Thế cho biết: “Chúng tôi thường sưu tầm tài liệu trong và ngoài nước liên quan đến nghiệp vụ, quy định của pháp luật VN và quốc tế và các quy trình phục vụ khách hàng để xây dựng giáo trình có tính thực tiễn cao. Netco đào tạo nhân viên 3 tháng/lần, nhân viên mới được đào tạo ít nhất 2 tháng sau đó mới bố trí công việc”.

Còn ViettelPost thường đào tạo kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ cho lao động theo phương thức “cầm tay chỉ việc”, người đi trước trực tiếp hướng dẫn cho người mới. Từ tháng 4/2012, ViettelPost tổ chức chương trình đào tạo nâng cao trình độ quản lý cho cán bộ, người đứng đầu các đơn vị, mục đích là trang bị cho họ những kiến thức sát nhất với thực tiễn công việc như: nghiệp vụ tổ chức đơn vị; quản lý tài chính; phát triển kinh doanh; kiểm soát doanh thu, công nợ; cân bằng sản lượng… Sắp tới, ViettelPost sẽ xây dựng chương trình đào tạo riêng cho bưu tá theo từng chuyên đề.

Đối với VietnamPost, trong 4 năm sau chia tách, trên cơ sở phân loại đối tượng lao động theo các nhóm, VietnamPost đã tự tổ chức những khóa đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng cho từng nhóm. Ví dụ, với lực lương lao động trực tiếp, nội dung đào tạo tập trung trang bị kiến thức, kỹ năng về kinh doanh, tiếp thị, bán hàng, chăm sóc khách hàng. Lãnh đạo VietnamPost cũng “bật mí”: “Với hơn 4 vạn lao động , nhu cầu đào tạo, huấn luyện của VietnamPost vô cùng lớn. Do đó, chúng tôi sẽ phải hình thành ít nhất là 1 trung tâm đào tạo riêng”. Mặc dù nhận thức rõ trách nhiệm của DN trong việc chủ động đào tạo để nâng cao trình độ cho CBCNV, song lãnh đạo VietnamPost, ViettelPost đều thống nhất đề xuất Bộ TT&TT nghiên cứu để có chính sách hỗ trợ DN phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bưu chính.

“Theo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, các DN bưu chính lớn đều có trung tâm đào tạo riêng. Bởi lẽ, bưu chính là ngành đặc thù, không thể dựa vào các chuyên ngành đào tạo của xã hội mà DN phải có trung tâm đào tạo riêng, tiến hành đào tạo trong một khoảng thời gian ngắn hạn, đồng thời đào tạo lại để đảm bảo tính gắn kết với thực tiễn công việc. Do đó, tôi cho rằng các DN bưu chính cần chủ động trong việc tự tổ chức đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của mình. Về phía Bộ TT&TT, thời gian tới, với các khóa đào tạo chuyên đề về bưu chính ở Bộ, chúng tôi sẽ bàn bạc với Vụ Tổ chức để xem có những khóa học nào có thể mời đại điện các DN tham dự. Ngoài ra, Bộ TT&TT sẵn sàng mời các đại diện DN tham gia những hội nghị quốc tế về lĩnh vực bưu chính do Bộ chủ trì tổ chức tại Việt Nam để tích lũy thêm kiến thức, kinh nghiệm từ các chuyên gia nước ngoài”.

Minh Tú - ICTnews