Việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (sau đây gọi chung là giấy tờ nhà, đất) những năm gần đây được Đảng và Nhà nước ta quan tâm triển khai tích cực. Việc cấp giấy tờ nhà, đất là nhiệm vụ của Nhà nước đã được pháp luật quy định nhằm bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, sở hữu nhà ở. Vấn đề cấp giấy tờ nhà, đất là nội dung quan trọng trong quản lý nhà nước về đất đai, nhà ở và bảo đảm quyền của công dân, tổ chức.

Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản pháp luật liên quan đến việc cấp giấy tờ nhà, đất như: Chỉ thị số 10/1998/CT-TTg và Chỉ thị số 18/1999/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc hoàn thành việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp, lâm nghiệp, đất nông thôn; Thông tư số 1725/LB-QLN ngày 17/12/1996 của Bộ Xây dựng và Tổng Cục địa chính về một số biện pháp đẩy mạnh cấp quyền sở hữu nhà ở... Đặc biệt, Nghị quyết số 30/2012/QH13 của Quốc hội, Chỉ thị số 05/2013/CT-TTg ngày 4/4/2013 của Chính phủ về triển khai Nghị quyết số 30/2012/QH13 đều yêu cầu các địa phương phải hoàn thành căn bản việc cấp giấy chứng nhận lần đầu trong năm 2013.

Tuy nhiên, trên thực tế, tiến độ cấp giấy tờ nhà, đất vẫn còn chậm, vì vậy, đã ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người dân đối với nhà, đất và tài sản khác gắn liền với đất. Theo chúng tôi, để khắc phục tình trạng này các cơ quan chức năng cần quan tâm thực hiện tốt những nội dung sau:

Thứ nhất, cần bổ sung, tăng cường đội ngũ cán bộ làm công tác cấp giấy tờ nhà, đất cả về số lượng lẫn chất lượng. Bởi vì, việc cấp giấy tờ nhà, đất rất phức tạp như do lịch sử để lại, đất đai manh mún, qua nhiều người, nhiều đời sử dụng, sở hữu nên không có cơ sơ để chứng minh, xác định nguồn gốc, đòi hỏi nhiều thời gian để điều tra, xác minh, đo đạc... Trong khi đó, việc phối hợp giữa cán bộ phụ trách công tác này với chính quyền địa phương có nơi, có lúc chưa đồng bộ nên dẫn đến việc cấp giấy tờ nhà, đất cho người dân bị chậm.

Thứ hai, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân chấp hành pháp luật về nhà, đất. Đặc biệt là hạn chế tình trạng mua bán, chuyển đổi, chuyển nhượng... không đúng quy định pháp luật như mua bán, chuyển nhượng bằng giấy viết tay, không thông qua cơ quan nhà nước có thẩm quyền dẫn đến khó khăn trong việc làm thủ tục và dễ xảy ra tranh chấp, khiếu kiện.

Thứ ba, cần đầu tư mua sắm các trang bị phương tiện máy móc hiện đại phục vụ công tác đo đạc, vẽ bản đồ, lập quy hoạch, chia lô, thửa... Thực tế một số nơi do máy móc lạc hậu nên dẫn đến đo vẽ có sai sót, không được sự đồng tình của các bên liên quan gây khiếu kiện và không thể cấp giấy tờ nhà, đất được.

Thứ tư, cần có cơ chế giúp người dân trong việc làm thủ tục để được cấp giấy tờ nhà, đất. Theo đó, cơ quan chức năng cần phối hợp với chính quyền địa phương chủ động rà soát và đến từng địa bàn thôn, làng, cụm dân cư, thậm chí đến từng hộ dân để nắm bắt, hướng dẫn giúp cho người dân hoàn thiện hồ sơ, giấy tờ liên quan để sớm được cấp giấy tờ nhà, đất. Bởi vì, thực tế việc làm thủ tục cấp giấy tờ nhà, đất là khá phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết nhất định về quy định pháp luật, trong khi nhiều người dân sự hiểu biết pháp luật còn hạn chế, nhất là pháp luật về đất đai.

Thiết nghĩ, giấy tờ nhà, đất có ý nghĩa rất quan trọng đối với người dân trong việc thực hiện các quyền hợp pháp của mình, nhất là khi đất đai, nhà ở có giá trị lớn và thường xảy ra tranh chấp, khiếu kiện. Do đó, các cơ quan chức năng cần có biện pháp, cơ chế để giúp dân sớm có được giấy tờ nhà, đất, nhất là nên chủ động tìm đến người dân để giúp họ hoàn thiện giấy tờ nhà, đất. Điều này đảm bảo cho mọi cá nhân, hộ gia đình, tổ chức đang sử dụng đất, sở hữu nhà ở ổn định, lâu dài, không có tranh chấp, không nằm trong quy hoạch đều được cấp giấy tờ nhà, đất. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục mọi tầng lớp nhân dân chấp hành nghiêm chỉnh Luật Đất đai; xử lý nghiêm những trường hợp cán bộ, công chức cố tình vòi vĩnh, tiêu cực, gây phiền hà trong việc cấp giấy tờ nhà, đất cho người dân./.

Vĩnh Linh