Nhà cựu ngoại giao Nhật Yukiya Amano hôm 2/7 đã giành chiến thắng trong cuộc bầu chọn Giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA). Thắng lợi này sẽ trao cho ông Amano vai trò mấu chốt trong giải quyết vấn đề hạt nhân Iran.
Phái viên đương nhiệm của Tokyo tại cơ quan giám sát hạt nhân Liên Hợp Quốc đã được chọn qua 6 vòng bỏ phiếu khi giành được sự ủng hộ của 23 trong tổng số 35 thành viên ban điều hành của IAEA. Có 11 phiếu chống và một phiếu trắng.
Được coi là ứng cử viên của các nước phương Tây để kế nhiệm Tổng giám đốc Mohamed ElBaradei sắp về hưu, ông Amano đã tham gia cuộc đua với Đại sứ Nam Phi Abdul Samad Minty, ứng viên ưa thích của các nước đang phát triển.
Theo các quy định về thủ tục, toàn bộ 145 quốc gia thành viên của IAEA sẽ nhóm họp một lần nữa vào hôm nay (3/7) và chính thức bổ nhiệm ông Amano bằng những tiếng hoan hô. Ngoài ra, việc bổ nhiệm này vẫn phải được thông qua lần cuối cùng tại đại hội của IAEA vào tháng 9 tới.
Phát biểu trước các phóng viên sau cuộc bỏ phiếu, ông Amano đã khẳng định quyết tâm ngăn ngừa phổ biến hạt nhân và cố gắng tạo sự thống nhất giữa các thành viên IAEA để thực hiện mục tiêu đề ra.
"Nếu có đặc ân được bầu làm Tổng giám đốc mới của IAEA, tôi sẽ làm hết sức mình để đề cao lợi ích con người và đảm bảo phát triển bền vững thông qua việc sử dụng năng lượng hạt nhân hoà bình. Ngoài ra, với tư cách là một người tới từ Nhật, tôi sẽ làm hết sức để ngăn chặn sự phổ biến của vũ khí hạt nhân. Để làm được điều đó, sự đoàn kết của các nước thành viên, từ Bắc, Nam, Đông, Tây là cực kỳ cần thiết".
Ông Amano sinh ngày 9/5/1947, hai năm sau khi Mỹ rải bom nguyên tử xuống hai thành phố của Nhật là Hiroshima và Nagasaki. Ông Amano tốt nghiệp khoa luật trường đại học Tokyo trước khi vào làm ở Bộ Ngoại giao vào năm 1972.
Sau khi chính thức nhậm chức, ông Amano sẽ gánh vác một công việc khó khăn. Gần đây, IAEA đã ra hai báo cáo cho biết, họ chỉ đạt được tiến bộ nhỏ về điều tra các hoạt động hạt nhân đáng nghi ở Iran và Syria.
Iran đã tích luỹ uranium ở mức thấp, việc mà Mỹ và các đồng minh của nước này sợ rằng nó có thể giữ vai trò quan trọng trong việc xây dựng một kho vũ khí hạt nhân.
Trong thời gian tại nhiệm, đương kim Tổng giám đốc IAEA ElBaradei bị chỉ trích về những bình luận của ông đồng thời bị buộc tội chính trị hoá IAEA./.
(Theo VietNamNet)