Ý kiến các chuyên gia cho rằng phải triển khai đúng tinh thần kết luận
của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về những giải pháp khơi thông tiềm năng
tăng trưởng trong bối cảnh nền kinh tế đối mặt không ít khó khăn.
Theo báo cáo của Bộ KH&ĐT, một
trong những vấn đề kinh tế-xã hội đang nổi lên là tốc độ tăng trưởng GDP
có dấu hiệu chậm lại. Khu vực nông nghiệp lần đầu tiên sau nhiều năm
tăng trưởng âm. Tăng trưởng ngành công nghiệp và xây dựng thấp hơn so
với cùng kỳ.
Mới đây, trong khi Hiệp hội Dệt may dự
báo xuất khẩu dệt may khó đạt mục tiêu 30 tỷ USD, thì Hiệp hội Lương
thực cũng hạ chỉ tiêu xuất khẩu gạo trong năm 2016 xuống còn 5,65 triệu
tấn thay vì 6,5 triệu tấn như dự báo trước đó…
Việc của chính quyền, việc của doanh nghiệp
Theo báo cáo mới đây của Ủy
ban Giám sát Tài chính Quốc gia, tăng trưởng trong ngắn hạn đang suy
giảm chủ yếu do chịu tác động của các yếu tố chu kỳ kinh tế và suy giảm
về tổng cung (do hạn hán, thiên tai và giá dầu thế giới giảm).
Tuy nhiên, xu thế tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế Việt
Nam vẫn đang duy trì được xu hướng tăng tích cực nhờ vào những nỗ lực
cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh nhằm nâng cao năng lực
cạnh tranh quốc gia.
|
Trong bối cảnh đó, TS. Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế
của Quốc hội cho rằng chúng ta cần thay đổi nhận thức về phát triển kinh
tế-xã hội.
Cụ thể, phải kiên quyết chữa bệnh thành tích, đồng thời phải triển khai
đúng tinh thần kết luận của Thủ tướng tại hội nghị sơ kết 6 tháng đầu
năm 2016. Đó là tạo ra tăng trưởng kinh tế là việc của doanh nghiệp,
nhưng tạo môi trường minh bạch, thuận lợi cho phát triển kinh tế là việc
của chính quyền.
Tuy nhiên, theo vị Phó Chủ nhiệm Ủy ban
Kinh tế, đây là con đường đầy chông gai, trăn trở và đau đớn, trong khi
chúng ta không còn nhiều thời gian để đổi mới mô hình tăng trưởng. Công
nghiệp phải nỗ lực gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu; tìm cách áp dụng
công nghệ mới để hạ giá thành, bảo vệ môi trường; chiếm được một thị
phần đủ để có tiếng nói mà thị trường quốc tế phải ghi nhận. Về thương
mại dịch vụ, cần chú trọng đến lĩnh vực du lịch - thế mạnh của Việt Nam
mà chúng ta mới khai thác rất hạn chế. Về nông nghiệp, hơn lúc nào hết
phải xem xét, nghiên cứu sửa Luật Đất đai 2013, tạo điều kiện cho tích
tụ ruộng đất, phát triển nông nghiệp hàng hóa.
Còn theo chuyên gia kinh tế Phan Minh
Ngọc, trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn, một trong những nguồn lực cho
tăng trưởng có tiềm năng nhất phải là cải thiện năng suất lao động xã
hội. Giải pháp đề cải thiện năng suất lao động xã hội đã được gián tiếp
trả lời bởi chính những quyết nghị liên quan đến xây dựng và hoàn thiện
thể chế trong các Nghị quyết gần đây của Chính phủ.
“Nói nôm na thì một trong những trọng
tâm điều hành của Chính phủ là 'cởi trói' cho nền kinh tế, hạ thấp và
xóa bỏ các rào cản trong kinh doanh và đầu tư, khuyến khích sự phát
triển của khu vực kinh tế tư nhân, nâng cao tính cạnh tranh của quốc
gia”, TS. Phan Minh Ngọc đưa quan điểm.
Theo TS. Phan Minh Ngọc, những vấn đề
này đã được đề cập khá chi tiết và cụ thể trong Nghị quyết phiên họp
Chính phủ thường kỳ tháng 5, nhưng trên thực tế, đây là thông điệp
thường xuyên được Chính phủ và Thủ tướng liên tục nhấn mạnh.
“Tất nhiên, từ chính sách đến hành động
là một quãng đường dài nhưng nếu Chính phủ mới kiện toàn quyết tâm thực
hiện như những gì đã thể hiện trong mấy tháng qua thì mục tiêu tăng
trưởng 6,7% trong năm nay không phải là viển vông, bất khả thi, và nếu
đạt được thì cũng không nhất thiết gây thêm bất ổn vĩ mô”, chuyên gia
kinh tế này nhận xét.
Giải phóng sức sản xuất bằng cải cách thể chế
TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện
Nghiên cứu kinh tế và chính sách (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng
trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế khó khăn, các dư địa tăng trưởng về
phía cầu hạn chế, cần tập trung thúc đẩy cung. Tác động rất tích cực vào
phía cung chính là các biện pháp về cải thiện môi trường kinh doanh,
thúc đẩy phát triển doanh nghiệp mà Thủ tướng và toàn bộ Chính phủ hiện
đang thực hiện.
TS. Nguyễn Đức Thành cho rằng sự đổi mới
này rất quan trọng đối với việc giải phóng sức sản xuất, bảo đảm quyền
tự do kinh doanh, loại bỏ tư duy cũ vốn đang kiềm chế sự phát triển, tạo
điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Tuy nhiên, TS. Nguyễn Đức Thành cũng khá
thận trọng cho rằng những tác động về phía cung này chắc chắn vẫn còn
lực cản, do không ít bộ, ngành bị mất đi quyền cấp “giấy phép con”, chưa
chắc đã hăng hái thực hiện ngay để có sự chuyển biến tức thì.
“Những chính sách đúng đắn nhưng để đi
vào cuộc sống có thể có độ trễ, có thể sẽ có tác động tích cực rõ rệt
hơn vào tình hình phát triển doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh
trong những năm tiếp theo”, ông Nguyễn Đức Thành nói. Bên cạnh đó, cần
thu hẹp khu vực doanh nghiệp Nhà nước, hỗ trợ khu vực tư nhân tăng cường
cạnh tranh bình đẳng.
Về phía doanh nghiệp, ông Vũ Đức Giang,
Chủ tịch Hiệp hội Dệt may cho biết, một trong những nguyên nhân gây khó
khăn cho ngành dệt may là những bất cập về chính sách. Để thúc đẩy xuất
khẩu tốt, các doanh nghiệp cần có môi trường phát triển minh bạch, dài
hạn. Các khó khăn nội tại được tháo gỡ thì doanh nghiệp mới có đủ năng
lực để đầu tư, tái mở rộng sản xuất từ đó nâng cao năng lực xuất khẩu.
Trong 6 tháng qua, Hiệp hội đã gửi rất
nhiều kiến nghị đến Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan về
các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp liên quan đến việc tăng
lương tối thiểu, kiểm tra chuyên ngành...
Theo Chinhphu.vn