NXB Đà Nẵng vừa phát hành tập sách “Văn hóa Dân gian Quảng Nam - Đà Nẵng (tác giả - tác phẩm)”, tập hợp 82 bài viết của 27 tác giả là hội viên Hội Văn nghệ dân gian thành phố Đà Nẵng.
Hơn 600 trang sách, trong đó có nhiều bài viết tập trung phản ánh, phân tích, đi sâu vào cái “chất” Quảng Nam - một trong những đặc trưng của con người Quảng Nam. Nếu Bùi Văn Tiếng tỏ ý “Bàn thêm về tính ‘hay cãi’ của người Quảng Nam”, Hoàng Hương Việt lai rai với “Văn hóa ẩm thực đất Quảng”, thì Phan Thế Tập thủ thỉ kể “Mấy chuyện câu đối dân gian”, Phan Thị Miều thử đưa một cái dấu nối giữa “Tình yêu, hôn nhân và gia đình”…
Một số tác giả còn cất công tiếp cận văn hóa dân gian các dân tộc, để rồi chắt lọc ở đó ít nhiều tâm đắc và giãi bày lên trang viết. Vũ Hùng kể chuyện “Dân tộc Co và kho tàng truyện cổ”, Thái Nghĩa nhấn nhá đôi nét về hai loại đàn của người Cơtu là Joo và Tămbher Alui, Võ Văn Thắng say sưa với đề tài “Giao lưu văn hóa Việt - Chăm ở Quảng Nam - Đà Nẵng”, Bùi Xuân thì mải mê “Tìm hiểu người Ve ở Quảng Nam”...
Trong tập sách, những góc nhìn văn hóa dân gian đã được các tác giả phản ánh qua lăng kính của mỗi người. Họ là những nhà nghiên cứu văn hóa-lịch sử, giảng dạy, làm báo, đạo diễn sân khấu-truyền hình... và các lĩnh vực sáng tạo văn học-nghệ thuật khác. Tuy ngành nghề khác nhau, nhưng tất cả đều đồng quy ở một niềm mê say, một sự khám phá cái Chân, cái Thiện, cái Mỹ - những giá trị nhân văn đã nghìn xưa trầm tích thành những vỉa quặng văn hóa dân gian, góp phần gợi mở cho nghìn sau bao điều còn bao điều mất.
Mang đậm nét dấu ấn dân gian xứ Quảng nhất có lẽ là những câu hát hò khoan. Từ thuở tiền nhân mở cõi vùng đất trải dài từ phía Nam chân đèo Hải Vân vào đến núi Thạch Bi để lập nên Quảng Nam thừa tuyên đạo, những làn điệu dân gian này đã hóa thân vào dòng sữa mẹ để nuôi lớn những tâm hồn Quảng từ lúc còn nằm nôi. Để rồi, không ít người đã dành trong tim mình một nơi cất giấu những câu ru xưa và trải lòng yêu thương trên những trang viết: “Hát hò khoan xứ Quảng (Phạm Hữu Đăng Đạt), “Hò khoan đất Quảng Nam” (Trương Duy Hy), “Hò khoan Quảng Nam” (Đinh Thị Hựu), “Hố khoan mời bạn hò lên” (Trương Đình Quang)...
Hoạt động của Hội Văn nghệ dân gian thành phố Đà Nẵng thực sự khởi sắc từ sau Đại hội Hội năm 2002 đến nay. Ngoài công trình dài hơi “Tổng tập Văn nghệ Dân gian đất Quảng” (5 tập), việc ra đời “Văn hóa Dân gian Quảng Nam-Đà Nẵng (tác giả - tác phẩm)” với sự tài trợ của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật thành phố là một trong những nỗ lực của Hội và hội viên nhằm góp phần “bảo tồn và chấn hưng có chọn lọc truyền thống văn hóa dân tộc”./.
(Theo Báo Đà Nẵng)