Phương pháp cách mạng và phương pháp công tác

(TG) - Tuy không phải là phổ biến nhưng trên thực tế khi nói và viết vẫn có nơi, có lúc chúng ta đã nhầm lẫn giữa phương pháp cách mạng với phương pháp công tác.

Theo Đại từ điển tiếng Việt, phương pháp được hiểu là: Cách thức tiến hành để có hiệu quả cao ⁽¹⁾.

Cách mạng được hiểu là: Cuộc biến đổi lớn trong xã hội, lật đổ chế độ cũ, xây dựng chế độ mới tiến bộ hơn⁽²⁾. Ví dụ như: Cách mạng dân chủ tư sản, cách mạng giải phóng dân tộc, cách mạng xã hội chủ nghĩa; cách mạng công nghiệp, cách mạng tư tưởng – văn hóa…

Phương pháp cách mạng có nghĩa là cách thức tiến hành một cuộc cách mạng để đạt hiệu quả cao. Hay nói một cách khác, phương pháp cách mạng là cách thức để tổ chức thực hiện đường lối cách mạng sao cho đạt hiệu quả. Đường lối quyết định phương pháp cách mạng. Đường lối đúng, phương pháp cách mạng đúng thì nhất định cách mạng sẽ thành công. Nhưng đường lối đúng mà phương pháp cách mạng sai hoặc không phù hợp thì có thể cách mạng sẽ dẫm chân tại chỗ, thậm chí thất bại.

Ví vụ, cách mạng Việt Nam, trong thời kỳ cách mạng, giai đoạn cách mạng, căn cứ vào đường lối chung và tình hình nhiệm vụ cụ thể Đảng ta xác định các phương pháp cách mạng khác nhau, có thể là phương pháp kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang; phương pháp sử dụng bạo lực cách mạng của quần chúng; phương pháp thắng từng bước; phương pháp phát huy sức mạnh tổng hợp...

Như vậy, phương pháp cách mạng là sản phẩm tư duy của cá nhân, tổ chức giữ vai trò lãnh đạo xã hội, nhưng luôn xuất phát từ đòi hỏi khách quan của cách mạng. Tuy nhiên, phương pháp cách mạng có tính ổn định tương đối do bị chế định bởi những điều kiện lịch sử, văn hóa - cụ thể.

Phương pháp công tác là cách thức mà mỗi cơ quan, tổ chức và từng thành viên trong cơ quan, tổ chức đó sử dụng để tiến hành một hoạt động nào đó nhằm đạt tới một mục đích nào đó. Các cơ quan, tổ chức và thành viên có chức năng, nhiệm vụ giống hoặc khác nhau có thể sử dụng các phương pháp công tác giống nhau hoặc khác nhau, tuỳ theo hoàn cảnh, điều kiện công tác cụ thể cho phép. Các cơ quan và công chức nhà nước thường sử dụng các phương pháp hành chính là chủ yếu, để tiến hành công tác quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực hoạt động trong xã hội theo quy định của pháp luật. Các tổ chức chính trị - xã hội và đoàn viên, hội viên trong các tổ chức ấy thường sử dụng phương pháp tuyên truyền, vận động, thuyết phục và tập hợp nhân dân tham gia những phong trào hành động do các tổ chức ấy đề ra. Các doanh nghiệp thường sử dụng phương pháp hạch toán kinh tế để tiến hành hoạt động sản xuất, kinh doanh…

Những phương pháp công tác được đánh giá tốt là những phương pháp tôn trọng quyền dân chủ, phát huy cao độ trí tuệ của những người tham gia; đi sâu đi sát thực tế; làm việc có điều tra, nghiên cứu, có chương trình, kế hoạch bảo đảm cả yêu cầu trước mắt, lâu dài; coi trọng việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm để phát huy ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm, khắc phục khó khăn; kiên trì mục tiêu hành động, từng bước đúc kết thành những quy định có căn cứ khoa học.

Chúng ta không thể nói sâu sát, cụ thể, tỉ mỷ, khoa học… là phương pháp cách mạng được. Và ngược lại chúng ta không thể nói kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang; sử dụng bạo lực cách mạng; phát huy sức mạnh tổng hợp… là phương pháp hay tác phong công tác được.

Tuy không phải là phổ biến nhưng trên thực tế khi nói và viết vẫn có nơi, có lúc chúng ta đã nhầm lẫn giữa phương pháp cách mạng với tác phong công tác.

Dùng chuẩn những khái niệm như vậy khi nói và viết vừa góp phần nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền, vừa góp phần giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt.

SONG HÙNG

__________________