Một loạt các động thái gần đây cho thấy quan hệ Nga - Liên minh châu Âu (EU) vốn sẵn căng thẳng đang trở nên tồi tệ hơn. Mới đây nhất là tuyên bố của EU rằng Nga phải chi trả cho tái thiết Ukraine và Nga phản ứng sẽ “đáp trả theo cách khiến EU phải trả giá đắt hơn”.
Trên kênh Telegram, Chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga Vyacheslav Volodin cảnh báo Nga sẽ đáp trả theo cách khiến EU phải trả giá đắt hơn nếu liên minh này có các hành động gây bất lợi cho tài sản của Nga. Chủ tịch Duma Quốc gia Nga cảnh báo Moscow sẽ phản ứng tương xứng và giá trị của số tài sản thuộc về các quốc gia không thân thiện bị Nga tịch thu sẽ còn lớn hơn nhiều số tiền của Nga bị phong tỏa tại châu Âu.
Theo TASS của Nga, ngày 29/10, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Vyacheslav Volodin tuyên bố nước này sẽ tịch thu tài sản của các quốc gia thành viên EU mà Moscow cho là không thân thiện nếu Brussels “đánh cắp” những khoản tiền đang bị phong tỏa của Nga để tài trợ cho Ukraine.
Tuyên bố của ông Volodin nhằm đáp trả động thái mới đây của EU về
việc đề xuất dùng một phần tài sản Nga đang bị đóng băng tại châu Âu
giúp Ukraine tái thiết sau xung đột. Phát biểu tại họp báo sau Hội nghị
thượng đỉnh EU trước đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der
Leyen lưu ý giá trị tài sản nhà nước của Nga bị phong tỏa hiện nay là
211 tỷ Euro (223,15 tỷ USD) và EU đã quyết định Nga phải chi trả cho
việc tái thiết Ukraine. Bà cũng cho biết, EC đang nghiên cứu đề xuất gộp
một số lợi nhuận thu được từ tài sản bị đóng băng của Nga để giúp công
cuộc tái thiết ở Ukraine sau xung đột.
Theo ông Volodin, động thái của một số chính trị gia châu Âu, mà đứng
đầu là Chủ tịch EC Ursula von der Leyen nhằm củng cố chiếc ghế quyền
lực, trong bối cảnh tình hình tài chính “yếu kém” của nhiều quốc gia
thành viên EU.
Mỹ cũng thể hiện sự ủng hộ trước đề xuất của EC. Trong một phát biểu
mới đây, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nhấn mạnh: “Mỹ cũng ủng hộ
việc khai thác số tiền thu được từ tài sản bị phong tỏa của Nga, định rõ
các cơ quan thanh toán bù trừ cụ thể và sử dụng tiền này để hỗ trợ cho
Ukraine”.
Ước tính, khối tài sản 211 tỷ Euro của Nga có thể tạo ra lợi nhuận
hàng tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, mục tiêu của EU có thể vấp phải một số
rào cản pháp lý và thủ tục, cũng như khả năng phía Nga sẽ trả đũa quyết
liệt. Trước đó, vào tháng 3-2022, EU đã phong tỏa tài sản nhà nước của
Nga sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Trước đó, Nga nhiều lần chỉ trích việc Mỹ và phương Tây đóng băng tài
sản của Nga ở nước ngoài, đồng thời cảnh báo sẵn sàng đưa ra các phản
ứng đáp trả thích đáng và kiện các bên liên quan ra tòa án quốc tế.
Trong một diễn biến liên quan cho thấy quan hệ Nga và EU đã tụt xuống
mức thấp. Cùng ngày 29/10, theo TASS, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga
Dmitry Medvedev tuyên bố gay gắt rằng EU mất quyền tự chủ địa chính trị
không chỉ trên trường quốc tế mà ngay cả ở châu Âu. Ông nói: “Các nước
EU đều phải nghe theo mệnh lệnh từ Mỹ và Anh là ủng hộ Ukraine và họ
đang tuân thủ bất cứ yêu cầu nào”. Ông Medvedev cũng nói rằng giấc mơ EU
trở thành một trụ cột của trật tự thế giới đã tan biến khi khối này
“mất quyền lực quốc tế với vai trò trung gian hòa giải trong bất kỳ cuộc
xung đột nào”.
Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga chỉ ra rằng hợp tác năng lượng của
châu Âu với Nga đã đóng băng trong thời gian dài và EU đang trải qua
“thời kỳ khó khăn”. Mỹ trong khi đó bán khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) cho
châu Âu với giá cao gấp ba lần. Theo các nguồn tin, kể từ khi chiến sự
nổ ra, EU đã áp một số gói trừng phạt với Nga, trong đó có việc cấm nhập
khẩu dầu thô của Nga qua đường biển từ tháng 12/2022. EU chưa đưa ra
phản ứng về phát ngôn này của ông Medvedev.
Từ khi nổ ra chiến sự Nga - Ukraine hồi tháng 2/2022, ông Medvedev
nhiều lần đưa ra phát biểu cứng rắn về EU. Phó chủ tịch Hội đồng An ninh
Nga hồi tháng 9 kêu gọi đình chỉ quan hệ ngoại giao với khối này nhằm
đáp trả lệnh cấm công dân Nga mang ô tô và các vật dụng cá nhân vào EU.
Ông khi đó đã phát biểu ám chỉ động thái của EU là phân biệt chủng tộc
khi nói rằng: “Chúng ta nên làm gì với điều này. Chắc chắn là không áp
đặt các hạn chế trả đũa với công dân EU. Chúng ta không phải những người
phân biệt chủng tộc”./.
XUÂN PHONG (qdnd.vn)