Nhằm cung cấp một số nội dung liên quan đến Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ X, nhiệm kỳ 2015 - 2020, đồng chí Thân Thị Thư, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy cho biết: Với mục đích phát huy trí tuệ, tinh thần dân chủ, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân Thành phố góp ý bổ sung vào Văn kiện sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo sự thống nhất cao về tư tưởng và hành động của Đảng bộ và nhân dân Thành phố trong quá trình xây dựng, tổ chức thực hiện các nghị quyết của Đảng. Vì thế, chỉ sau 1 tháng triển khai (từ ngày 10-09 đến ngày 10-10-2015) đã có 15.646 ý kiến góp ý với mong muốn xây dựng thành phố xứng đáng là thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh - Thành phố Anh hùng.
Xây dựng thành phố có chất lượng sống tốt
Theo PGS, TS. Phan Xuân Biên, Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố, “thành phố sống tốt” là nơi con người được phục vụ ngày càng tốt hơn, có chất lượng cuộc sống không ngừng được cải thiện. Văn minh, hiện đại có mối quan hệ tương tác với sống tốt, nhưng không hẳn là trùng hợp. Văn minh, hiện đại là điều kiện, nền tảng cơ sở để có thể sống tốt, đồng thời hàm chứa các yếu tố, thành tích của sống tốt. Xây dựng thành phố sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình là mục tiêu mang tính “triết lý phát triển” của Thành phố.
Chính vì thế, nhiều ý kiến cho rằng, chất lượng cuộc sống phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, là sự tổng hòa mọi vấn đề liên quan đến cuộc sống con người, từ chính trị, an ninh, kinh tế, xã hội, văn hóa đến môi trường, hệ thống giao thông, chăm sóc sức khỏe, giáo dục… Thực tế trong nhiều năm trở lại đây, kinh tế phát triển, mức sống không ngừng được tăng lên, nhưng người dân Thành phố luôn phải đối mặt với những bất an, kẹt xe, ngập nước, ô nhiễm môi trường, an sinh xã hội, an toàn thực phẩm và cả tệ quan liêu, gây phiền nhiễu của một số tổ chức, cá nhân… Trong khi đó, nguyên tắc phát triển bền vững đó là tăng trưởng kinh tế phải gắn với chất lượng cuộc sống của người dân, sự phát triển của một thành phố hiện đại phải gắn với sự hài lòng của người dân về các dịch vụ đô thị, dịch vụ công; con người được phát triển toàn diện.
Để xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành thành phố sống tốt như mục tiêu đề ra, nhiều ý kiến cho rằng phải thực hiện nhiều tiêu chí thuộc 3 lĩnh vực cơ bản, đó là:
Trước hết, phải giải quyết bài toán giao thông đô thị, một trong những vấn đề nan giải nhất hiện nay; tạo nhiều không gian công cộng, bảo đảm cho sinh hoạt, mở rộng giao tiếp cộng đồng; thực hiện chỉ tiêu 100% dân số thành phố được cung cấp nước sạch đúng tiêu chuẩn; có biện pháp giảm ô nhiễm môi trường, không khí, khói, bụi, tiếng ồn, nhất là nơi có đông người dân sinh sống, sinh hoạt; thực hiện thành công chương trình đột phá chống ngập nước đô thị; giải quyết tốt vấn đề nhà ở cho người dân, nhất là nhà ở cho người thu nhập thấp, người nghèo; mạnh tay với các tệ nạn xã hội vốn gây nhức nhối cho đời sống xã hội, gây bất an cho người dân và khách du lịch.
Hai là, phải phát huy những thành tựu giáo dục của Thành phố trong thời gian qua, thực hiện đạt kết quả cao các tiêu chí về giáo dục đã nêu trong Dự thảo là nâng cao trình độ dân trí. Theo đó, Thành phố cần bảo đảm việc làm cho người dân, giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp và việc làm không ổn định; tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo nghề, hỗ trợ cho vay vốn để mọi người tự tạo được công ăn việc làm; thực hiện bảo hiểm y tế cho mọi người, tạo điều kiện và khả năng cho người dân tiếp cận được các dịch vụ y tế; cùng Trung ương và các tỉnh, thành tìm giải pháp giảm tình trạng quá tải của các bệnh viện thành phố hiện nay.
Ba là, dù không phải là tiêu chí thể hiện chất lượng sống tốt nhưng lại là yếu tố tác động trực tiếp đến cuộc sống của người dân, đó là phải đổi mới cơ chế quản lý. Bởi vì, đổi mới, cải cách hành chính, xây dựng nền hành chính tiên tiến, đó là động lực, là điều kiện để người dân hài lòng với cuộc sống, để thực sự được sống tốt.
Chủ động liên kết và phát huy thế mạnh
Với việc xác định mục tiêu “xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình; có vai trò động lực trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; sớm trở thành một trong những trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của khu vực Đông Nam Á”.
Để làm được mục tiêu trên, theo tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội thì Thành phố không thể không có sự liên kết, phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong vùng, ít nhất là với 4 tỉnh, thành phố gần kề là Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương và Long An. Những vấn đề Thành phố phải giải quyết trong những năm tới rõ ràng không chỉ “khoanh” lại trong phạm vi địa giới hành chính. Chẳng hạn, để có thể “đi ra thế giới” một cách nhanh chóng và hiệu quả, Thành phố phải dùng đến cửa ngõ Hiệp Phước - Tân Cảng. “Lối đi” ấy là của cả vùng kinh tế, cả quốc gia, không thể mỗi địa phương làm một đoạn, theo một kiểu khác nhau được.
Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên cho rằng, một nhiệm vụ không kém phần quan trọng nữa là việc kết nối vào hệ thống đường sắt quốc gia để hoàn thiện hệ thống giao thông bánh sắt cho toàn vùng; tăng cường năng lực vận chuyển, giảm ùn tắc giao thông, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Trên cơ sở đó, Thành phố nên là nhà đầu tư tiên phong và chủ chốt trong việc hình thành tuyến đường sắt kết nối ngã 3 Tân Hiệp của Đồng Nai với khu công nghiệp Sóng Thần của Bình Dương chạy dọc Quốc lộ 51 ra Tân Cảng; nói cách khác là phát triển những tuyến đường sắt “xương cá” kết nối vào trục đường sắt quốc gia hiện hữu. Bên cạnh đó là việc kết nối giữa hệ thống metro và đường sắt nội đô mà Thành phố đang xây dựng với hệ thống đường sắt quốc gia. Việc này giúp cho thị trường nhân lực của Thành phố vận hành linh hoạt và hiệu quả, đó là người lao động từ các tỉnh thành lân cận có thể sử dụng phương tiện công cộng để về Thành phố làm việc và ngược lại. Chỉ có phương thức đầu tư như thế mới giảm áp lực tăng dân số cơ học vào Thành phố, tiết kiệm được các khoản chi cho an sinh xã hội, giảm ùn tắc giao thông.
Đổi mới tư duy trong công tác xây dựng Đảng
Tiến sĩ Nguyễn Việt Hùng, Trưởng Khoa Xây dựng Đảng, Học viện Cán bộ Thành phố nhận định: Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ X, nhiệm kỳ 2015 - 2020 (Dự thảo) đã đánh giá một cách toàn diện công tác xây dựng Đảng, trong đó đã đánh giá những thành tựu nhưng với mức độ rất khiêm tốn, còn lại dành dung lượng lớn để chỉ ra cụ thể những yếu kém, khuyết điểm. Đây là cách tiếp cận đúng đắn, trung thực, tạo thêm động lực, động cơ phát triển cho nhiệm kỳ mới. Đáng chú ý là, trong công tác xây dựng Đảng thì Dự thảo đã nhấn mạnh đến nội dung xây dựng Đảng về chính trị với chất lượng tốt và nhiều điểm mới, đó là Đảng bộ Thành phố vẫn phát huy được truyền thống năng động, sáng tạo nhưng không còn dừng ở việc “xé rào, vượt rào” tức là chỉ vận dụng mà đã khẳng định được vai trò có những phát kiến, đóng góp cho tư duy lãnh đạo của toàn Đảng.
Với việc Dự thảo đề cập, “xây dựng Đảng bộ thành phố thật trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, chất lượng cán bộ, đảng viên”, tiến sĩ Nguyễn Việt Hùng cho rằng: Nhìn một cách tổng thể, công tác xây dựng Đảng trong Dự thảo có 3 điểm mới so với nhiệm kỳ trước. Trước hết, Đảng bộ Thành phố đã thẳng thắn nhìn vào sự thật để tổng kết, đánh giá một cách toàn diện về công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ qua, đây là cách tiếp cận vấn đề mang tính Đảng rất cao và thể hiện được tính chiến đấu của Đảng bộ Thành phố từ trước đến nay là luôn bám sát thực tiễn và tôn trọng sự thật khách quan. Hai là, Dự thảo đã chỉ rất rõ những mặt yếu kém trên từng lĩnh vực về công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ Thành phố, giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân thấy được những đòi hỏi trong công tác xây dựng Đảng hiện nay là rất cao. Bởi, khi Đảng bộ Thành phố đã nhìn thấy những hạn chế yếu kém thì sẽ xác định rõ được những phương hướng, giải pháp về công tác xây dựng Đảng cho nhiệm kỳ tiếp theo. Vấn đề thứ ba là, Đảng bộ Thành phố đã nhìn nhận nguyên nhân của các thành tựu cũng như các mặt hạn chế yếu kém, đặc biệt đã nhấn mạnh nguyên nhân chủ quan bên cạnh các nguyên nhân khách quan với tinh thần dũng cảm nhìn thẳng vào công tác xây dựng Đảng, đây là cách tiếp cận vấn đề mang tính thực tế và khoa học.
Cùng quan điểm với nhiều ý kiến góp ý khác, đó là phải thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng trên ba mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức gắn với đặc thù Đảng bộ của một đô thị đặc biệt, tiến sĩ Nguyễn Việt Hùng cho rằng, để “nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu”, Đảng bộ Thành phố cần tiếp tục coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt, quyết định đến việc nâng cao sức chiến đấu năng lực lãnh đạo, uy tín của Đảng bộ; chú trọng một cách thường xuyên, liên tục, đồng bộ và có cách làm mới để đạt kết quả cao hơn về các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức. Bởi vì, khi đã có triết lý phát triển mới, tư duy đổi mới, tinh thần năng động thì đòi hỏi người cán bộ, đảng viên phải theo kịp tư duy mới, phải có bản lĩnh tầm nhìn, năng lực tổ chức điều hành, có khả năng quán triệt, vận dụng, triển khai đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ vào cuộc sống sau khi kết thúc Đại hội. Điều quan trọng là trong nhiệm kỳ phải triển khai được tư duy mới của Đảng bộ Thành phố đề ra, không được chủ quan và cần phát huy được sức mạnh của trí tuệ tập thể, để đưa tư duy mới thành động lực thúc đẩy sự phát triển của Thành phố. Và, một trong những biện pháp quan trọng là coi trọng công tác tổ chức cán bộ theo hướng có số lượng dồi dào, đáp ứng được sự đổi mới về công tác tổ chức cán bộ, đáp ứng kịp thời cho nhiệm kỳ mới; cơ cấu cán bộ phải hợp lý, đồng bộ, đảm bảo tiêu chuẩn, tạo nhiều quyền tự chủ cho Đảng bộ. Thành phố cần có cơ chế, chính sách mới và đề xuất Trung ương để có được cơ chế phù hợp để xây dựng đội ngũ cán bộ tương thích với đô thị đặc biệt, giúp Thành phố phát triển, góp phần đưa cả nước đi lên.
Nhiều ý kiến còn cho rằng, trong nhiệm kỳ tới, Đảng bộ Thành phố phải tiếp tục thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 về một số vấn đề cấp bách xây dựng Đảng hiện nay và Chỉ thị số 03 về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo chiều sâu hơn. Để làm được những nội dung này phải đổi mới tư duy, công tác tư tưởng xung kích đi đầu trong đổi mới, công tác dự báo, dẫn đường cần thực hiện cho tốt; đặc biệt cần lưu ý trước hiện trạng bùng nổ mạng xã hội, truyền thông đa phương tiện, thì công tác tư tưởng phải đảm bảo tính cách mạng, tính Đảng, tính khoa học nhưng phải hiện đại hóa để làm chủ trận địa tư tưởng.
Trước mắt, hầu hết các ý kiến góp ý cho rằng, việc giới thiệu những nhân tố mới có đức, có tài, có triển vọng về lãnh đạo, quản lý, nhất là cán bộ trẻ tuổi, cán bộ nữ tham gia vào cấp ủy trong Đại hội sắp tới là vấn đề hết sức quan trọng./.
Đức Thuận