Những điểm mới trong kỳ thi năm nay là: Không tổ chức thi tốt nghiệp lần 2; thi tốt nghiệp theo cụm; đổi chéo chấm bài thi tốt nghiệp giữa các địa phương; phân định rõ trách nhiệm của thanh tra bộ và cán bộ giám sát phòng thi, tăng cường thanh tra của bộ ở những nơi không có điều kiện tổ chức thi theo cụm...

Ông Trần Văn Nghĩa - Phó Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng (Bộ GDĐT) - trả lời phỏng vấn xung quanh những vấn đề này. 

- Năm nay bộ đặt ra quy định chấm chéo nhằm tạo sự công bằng trong đánh giá kết quả thi. Vậy có phải mùa thi năm 2008, kết quả chấm thẩm định của bộ đã phát hiện ra vấn đề gì?

- Việc chấm chéo năm 2009 sẽ được thực hiện với các bài thi tự luận. Còn bài thi trắc nghiệm vẫn do các tỉnh tự chấm cho thí sinh (TS) thuộc địa phương mình. Sở dĩ phải thực hiện biện pháp này bởi vì kết quả chấm thẩm định ở một số địa phương trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2008 đã phát hiện ra có hiện tượng chấm nới tay ở môn tự luận. Còn kết quả các bài thi trắc nghiệm thì chính xác 100%.

Năm nay, với nguyên tắc lựa chọn các địa phương chấm chéo như các tỉnh lân cận chấm cho nhau, chấm theo hình thức vòng tròn và chọn các tỉnh tương ứng về lượng TS dự thi thì các tỉnh vẫn tổ chức chấm thi như bình thường, chỉ khác là thêm khâu vận chuyển và là chấm bài thi của tỉnh khác.

- Chủ trương thi tốt nghiệp theo cụm của bộ được cho là sẽ gây rất nhiều khó khăn cho các tỉnh miền núi, vùng sâu hay các địa phương có số lượng TS đông. Bộ đã có giải pháp nào cho vấn đề này?

- Để tăng tính khả thi của việc tổ chức thi theo cụm, bộ cũng đã cho phép:  Những trường ở vùng xa, hải đảo đi lại khó khăn, không thể tổ chức thi theo cụm hoặc tổ chức được 2 cụm trường thì có thể tổ chức thi tại chỗ. Tuy nhiên, địa phương phải có báo cáo bộ và bộ sẽ tăng cường lực lượng thanh tra cũng như cử các cán bộ từ các trường ĐH, CĐ tham gia coi thi.

- Đề thi tốt nghiệp năm nay sẽ ra theo hướng nào, thưa ông?

- Về cơ bản, đề thi năm nay vẫn giữ ổn định như những năm trước. Theo quy chế, đề thi phải đảm bảo: Nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT hiện hành, chủ yếu là lớp 12; kiểm tra kiến thức cơ bản, năng lực vận dụng kiến thức, sự hiểu biết về thực hành của người học; đảm bảo tính chính xác, khoa học, tính sư phạm; phân loại được trình độ của người học; phù hợp với thời gian quy định cho từng môn thi.

Đối với các môn toán, vật lý, hoá học, sinh học, ngữ văn, lịch sử, địa lý, đề thi mỗi môn gồm 2 phần: Phần chung dành cho tất cả TS, ra theo nội dung giống nhau giữa chương trình chuẩn và chương trình nâng cao. Phần riêng cho TS học theo từng chương trình: Chương trình chuẩn hoặc chương trình nâng cao. TS học chương trình nào thì chỉ được làm phần riêng cho chương trình đó (chuẩn hoặc nâng cao); riêng TS tự do được chọn một phần riêng thích hợp để làm bài.

Đối với tất cả TS, nếu làm cả 2 phần riêng đều không được chấm điểm. Các môn thi ngoại ngữ, đề thi mỗi môn chỉ có phần chung dành cho tất cả TS, ra theo nội dung giống nhau giữa chương trình chuẩn và chương trình nâng cao, không có phần riêng.

Đề thi dành cho TS học theo chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT được ra theo chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT hiện hành, chủ yếu là chương trình lớp 12. Đề thi mỗi môn chỉ có phần chung dành cho tất cả TS, không có phần riêng.

Cấu trúc đề thi đã được bộ ban hành và gửi về các sở GDĐT, trường THPT. Ngoài ra, cấu trúc đề thi các môn cũng được đăng tải trên trang thông tin điện tử của bộ là .

- Xin cảm ơn ông.