Xây dựng chuẩn mực đạo đức cụ thể,
phù hợp
Để đưa việc học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh trở thành việc
làm thường xuyên, hằng năm, cùng với việc
hướng dẫn sinh hoạt theo chủ đề của Trung
ương, Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố
Hồ Chí Minh đã chỉ đạo cấp ủy cơ sở tiến
hành rà soát để bổ sung, hoàn thiện chuẩn
mực đạo đức phù hợp nhiệm vụ chính trị của
từng đơn vị, chủ động nắm bắt và đánh giá
diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên để có
biện pháp giải quyết kịp thời; giữ gìn sự đoàn
kết thống nhất trong Đảng. Trong 5 năm qua,
Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí
Minh luôn chú trọng việc xây dựng, rà soát,
bổ sung thực hiện những chuẩn mực đạo đức
theo tư tưởng, tấm gương đạo đức và phong
cách Hồ Chí Minh của cán bộ, đảng viên ở
địa phương, cơ quan, đơn vị theo hướng thiết
thực, cụ thể và ngắn gọn; gắn với chuẩn mực
đạo đức nghề nghiệp của ngành, sát với đặc
điểm, tình hình cơ sở. Việc xây dựng tiêu chí
làm theo tấm gương đạo đức của Bác gắn kết
với các cuộc vận động, các phong trào thi đua
ở các cấp, các ngành; gắn với việc phấn đấu
hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn
hóa - xã hội; xây dựng tổ chức cơ sở đảng,
chính quyền các cấp trong sạch, vững mạnh
đã tạo không khí thi đua sôi nổi tại mỗi địa
phương, cơ quan, đơn vị.
Có thể khẳng định rằng, việc xây dựng
chuẩn mực đạo đức ở các cấp ủy Đảng cụ thể
và phù hợp đã phát huy hiệu quả, thiết thực.
Cụ thể là, một số cấp ủy đã căn cứ theo nội
dung của tư tưởng và chủ đề học tập theo
từng năm để chỉ đạo bổ sung vào các chuẩn
mực đạo đức của cán bộ, đảng viên và nhân
dân cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ. Theo
đó, các tổ chức cơ sở đảng đã xây dựng, bổ
sung tiêu chí sát hợp từng đối tượng cán bộ,
đảng viên, theo ngành nghề, vị trí công tác,
lứa tuổi, giới, đặc điểm xã hội (quận 4, 8, Tân
Bình, Bình Thạnh, lực lượng cảnh sát phòng
cháy và chữa cháy, lực lượng thanh niên xung
phong Thành phố...), với nội dung ngắn gọn,
dễ nhớ, dễ thực hiện, bằng những khẩu hiệu
hành động treo ở trụ sở cơ quan, phòng học, bàn làm việc... Trên cơ sở tiêu chí, chuẩn mực
đạo đức của đơn vị, từng cán bộ, đảng viên đã
đăng ký thực hiện trong kế hoạch những việc
làm cụ thể, được ghi vào sổ đăng ký học tập
và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
hoặc phiếu đăng ký, sổ tu dưỡng, nhật ký làm
theo lời Bác…
Từng địa phương, cơ quan, đơn vị có kế
hoạch thực hiện, rèn luyện chuẩn mực đạo
đức với nhiều giải pháp và tổ chức kiểm tra
kết quả trong chi bộ và thông tin kết quả thực
hiện cho tập thể cơ quan, đơn vị theo định
kỳ hàng quý. Trong sinh hoạt chi bộ, đảng
viên, công chức, viên chức căn cứ kế hoạch
đăng ký, có báo cáo kết quả đạt được, những
thiếu sót cần phải khắc phục và tự giác liên hệ
bản thân, đồng thời tự nguyện đề ra phương
hướng phấn đấu. Nội dung kiểm điểm thực
hiện theo chuẩn mực đạo đức của cơ quan,
đơn vị đã chú trọng việc thực hiện mối quan
hệ chặt chẽ với nhân dân ở địa phương, nơi
công tác, gắn với việc khắc phục hạn chế,
khuyết điểm của bản thân trong năm, nhất
là khắc phục hạn chế, khuyết điểm sau kiểm
điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI
“Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng
hiện nay”, Quy định về những điều đảng viên
không được làm và Quy định về trách nhiệm
nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán
bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp.
Tháng 11-2011, Quận ủy Bình Thạnh tổ
chức hội nghị hướng dẫn xây dựng và thực
hiện chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, tấm
gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đến
năm 2015. 5 nội dung chuẩn mực đạo đức
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh (gần
dân, trọng dân, dân chủ; làm việc khoa học,
hiệu quả; nói đi đôi với làm; giao tiếp, ứng
xử giản dị, chân tình... ) là căn cứ để các tổ
chức cơ sở đảng xây dựng chuẩn mực đạo đức
và phong cách gắn với chức năng, nhiệm vụ,
đặc điểm, điều kiện các đơn vị, địa phương,
tránh chung chung. Năm 2012, Quận ủy đã
chọn 5 chi, đảng bộ (Đảng bộ phường 14 và
phường 19, Đảng ủy khối cơ quan Ủy ban
nhân dân quận, Đảng bộ Công an quận và
Chi bộ Trường THPT Hoàng Hoa Thám) làm
thí điểm xây dựng những chuẩn mực đạo đức
phù hợp với tình hình và nhiệm vụ chính trị
địa phương, đơn vị mình; gắn với việc nêu
cao tinh thần tự phê bình và phê bình của
mỗi cán bộ, đảng viên nhằm nâng cao chất
lượng sinh hoạt chi bộ, góp phần nâng cao
năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức
đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Định kỳ hàng năm, các cấp ủy cơ sở đảng tổ
chức các đợt kiểm tra, giám sát việc thực hiện
tiêu chí đã đề ra và tiến hành đánh giá những
mặt làm được, những mặt chưa làm được,
từ đó điều chỉnh, bổ sung nội dung tiêu chí
cho năm tiếp theo, đồng thời đưa kết quả việc
thực hiện các chuẩn mực theo tư tưởng, tấm
gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
vào công tác đánh giá phân tích chất lượng cơ
sở đảng và đảng viên.
Năm 2013, Quận ủy 11 đã tổ chức Hội nghị
giao ban chuyên đề về cách làm, kinh nghiệm
trong việc xây dựng và thực hiện các tiêu chí
chuẩn mực đạo đức trong học tập và làm theo
tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh. Tham luận của 6 đơn vị và ý kiến
của các đại biểu tập trung vào vấn đề: những
chi bộ đã xây dựng tiêu chí, chuẩn mực đạo
đức phù hợp; kết quả báo cáo của cán bộ, đảng
viên trong học tập và làm theo tấm gương đạo
đức của Bác; nêu cụ thể những mặt khó khăn,
thuận lợi và cách làm ra những tiêu chí đó…
đã được các đại biểu nhiệt tình đóng góp, rút
kinh nghiệm.
Chi bộ khu phố 3, phường 13, quận Bình
Thạnh đã xây dựng chuẩn mực đạo đức của
chi bộ theo nội dung ngắn gọn, dễ vận dụng
và phù hợp. Nội dung 3 chuẩn mực đạo đức
được chi bộ thống nhất là: “Trung thành với
lý tưởng, nêu cao tính Đảng, cần kiệm hữu
ích” và 3 chuẩn mực phong cách sống là: “Gần
dân, gương mẫu, có văn hóa”. Theo Bí thư chi
bộ Nguyễn Văn Bôi, “3 chuẩn mực đạo đức; 3 phong cách sống” - đó là phương châm hoạt
động của các đảng viên ở chi bộ khu phố 3,
phường 13, quận Bình Thạnh. Quán triệt sâu
sắc phương châm hoạt động đó, chi bộ đã có
biện pháp, cách làm phong phú, thiết thực,
thúc đẩy các phong trào thi đua sâu rộng,
lan tỏa, góp phần nâng cao tinh thần trách
nhiệm, tính gương mẫu về đạo đức, lối sống
của cán bộ, đảng viên, nâng cao chất lượng
công tác xây dựng Đảng…
Nêu gương từ xây dựng kế hoạch đến tổ
chức thực hiện
Trong 5 năm qua, xác định trách nhiệm
nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là
người đứng đầu trong học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là nội dung
quan trọng trong mọi mặt công tác, Thường
trực Thành ủy đã tổ chức nhiều cuộc giao ban
với thường trực quận ủy, huyện ủy, đảng ủy
cấp trên cơ sở về “Cách làm, kinh nghiệm của
người đứng đầu các cấp ủy đảng, chính quyền
thực hiện gương mẫu học tập và làm theo tư
tưởng, tấm gương, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh”. Qua đó, đã đúc kết một số kinh
nghiệm trong cách làm, xác định rõ hơn trách
nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất
là cán bộ lãnh đạo chủ chốt, giúp các cấp ủy
vận dụng thực hiện phù hợp với đặc điểm tình
hình địa phương, cơ quan, đơn vị. Việc tăng
cường tiếp công dân, đối thoại với nhân dân,
với doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn, vướng
mắc, giải quyết kịp thời những bức xúc, kiến
nghị của nhân dân... đã được các đồng chí
Thường trực Thành ủy, Hội đồng nhân dân
Thành phố, Ủy ban nhân dân Thành phố
thực hiện theo kế hoạch. Từ đó, chỉ đạo giải
quyết những thắc mắc, khiếu kiện của người
dân; tập trung giải quyết dứt điểm những vụ
việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, kéo dài… đạt
những hiệu quả tích cực, góp phần củng cố
niềm tin của nhân dân.
Phát huy vai trò gương mẫu đi đầu, đội
ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, cán bộ
chủ chốt, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị
đã thể hiện tính tiên phong, tự giác trong rèn
luyện và tu dưỡng đạo đức, lời nói đi đôi với
việc làm, tác động tích cực đến việc tu dưỡng,
rèn luyện của cán bộ, đảng viên, công chức,
viên chức và người lao động. Việc xây dựng
kế hoạch tu dưỡng, rèn luyện theo cương vị
công tác của từng cán bộ, đảng viên, nhất là
người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, Mặt trận
và các đoàn thể chính trị - xã hội; chú trọng
vào việc nâng cao ý thức tự giác tu dưỡng, rèn
luyện của mỗi người; nhấn mạnh ý nghĩa của
việc nêu gương, thể hiện qua nội dung đăng
ký rèn luyện, phấn đấu được các tổ chức cơ
sở đảng thực hiện nghiêm túc, đã phát huy
vai trò của chi ủy trong giám sát, nhắc nhở,
biểu dương kết quả thực hiện. Bên cạnh đó,
tại sinh hoạt chi bộ định kỳ của các tổ chức cơ
sở đảng, việc nêu gương của người đứng đầu
cũng được dành thời gian hợp lý để đảng viên
thảo luận trên tinh thần tự phê bình và phê
bình thẳng thắn, trung thực, góp ý xây dựng
và sửa chữa khuyết điểm theo tinh thần Nghị
quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề
cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.
Kết quả tích cực về nhận thức và hành
động; tinh thần nghiêm túc, trách nhiệm và
gương mẫu của tập thể và từng cá nhân Ủy
viên Ban Thường vụ Thành ủy trong việc
chuẩn bị, tiến hành kiểm điểm tự phê bình,
phê bình, khắc phục hạn chế, khuyết điểm
sau kiểm điểm tự phê bình, tiếp thu phê bình
và đã có tác động lan tỏa và nêu gương cho
cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức học
tập và làm theo. Hầu hết các đồng chí lãnh
đạo chủ chốt các cấp đã quán triệt và gương
mẫu, tự giác, nêu gương thực hiện nghiêm túc
yêu cầu của Nghị quyết Trung ương 4. Nhiều
lãnh đạo Thành phố và lãnh đạo các cơ quan,
đơn vị đã không ngừng tu dưỡng, rèn luyện
đạo đức cách mạng, nâng cao năng lực, trình
độ lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn, hoàn hành tốt
nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan,
đơn vị. Trong giai đoạn 2012 – 2015, Thành
phố có hơn 14.720 tập thể và cá nhân được biểu dương cấp cơ sở, 542 tập thể và 842 cá
nhân được biểu dương cấp thành phố, trong
đó có 413 đồng chí là cán bộ lãnh đạo chủ
chốt cấp thành phố, quận - huyện, đảng ủy
cấp trên cơ sở và cơ sở. Ở cấp Thành phố, có
542 tập thể và 842 cá nhân điển hình trong
việc phát huy vai trò hạt nhân lãnh đạo, nêu
gương và sáng tạo trong học tập và làm theo
tấm gương đạo đức của Bác. Năm 2012 có
122 tập thể, 182 cá nhân; năm 2013 có 142
tập thể, 215 cá nhân; năm 2014 có 138 tập thể
và 221 cá nhân; năm 2014 có 140 tập thể và
224 cá nhân. Trong số cá nhân có 7 đồng chí
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy; 14 đồng
chí Thành ủy viên; 18 đồng chí giám đốc, phó
giám đốc sở; 43 đồng chí bí thư, phó bí thư
quận ủy, huyện ủy, đảng ủy cấp trên cơ sở; 9
đồng chí chủ tịch, phó chủ tịch Ủy ban nhân
dân quận; 322 đồng chí bí thư đảng ủy cơ sở,
bí thư chi bộ cơ quan, đơn vị, khu phố.
Với tinh thần “lấy sự hài lòng của người
dân làm thước đo mức độ hoàn thành nhiệm
vụ của từng cán bộ, đảng viên, công chức,
viên chức”, Đảng bộ Khối Dân- Chính- Đảng
Thành phố đã lấy chi bộ làm đơn vị mấu chốt
và đồng chí bí thư chi bộ làm nòng cốt, lãnh
đạo đảng viên trong toàn Khối nêu cao tinh
thần trách nhiệm, đoàn kết, chủ động, sáng
tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được
giao. Việc đổi mới phương thức lãnh đạo
theo hướng tiếp cận tình hình, nhiệm vụ mới
phù hợp với tính chất, đặc điểm của mỗi cơ
sở đảng; đồng thời ban hành và triển khai có
hiệu quả các hướng dẫn về nội dung, phương
thức tổ chức sinh hoạt chuyên đề gắn với học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh tại các chi bộ, góp phần nâng cao chất
lượng sinh hoạt chi bộ, tạo sự chuyển biến
của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt
trong lãnh đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ
chính trị của cơ quan, đơn vị.
Đảng ủy phường 9, quận 8 lựa chọn giải
pháp tăng cường tiếp xúc đối thoại với nhân
dân; tổ chức chương trình “Lắng nghe tiếng
nói người dân” và “Tiếp dân hàng tuần ở tổ
dân phố”, qua đó lắng nghe, nắm bắt tình
hình, giải quyết được nhiều công trình còn
tồn tại, khó khăn ở đơn vị như: chăm lo cho
hộ nghèo, phòng chống dịch bệnh, vệ sinh
môi trường, hiến đất mở rộng hẻm... Đồng
thời đổi mới nội dung, hình thức công tác
tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức,
tinh thần trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng
viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp, để mỗi
cán bộ, đảng viên, nhân dân tự giác học tập
và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
trong cuộc sống và công việc hằng ngày…
Nhìn lại 5 năm qua, có thể thấy rằng
việc học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh đã trở thành việc làm
thường xuyên, đi vào chiều sâu ở các tổ
chức cơ sở đảng tại mỗi cơ quan, đơn vị.
Hầu hết cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị
đã quan tâm hơn trong công tác lãnh đạo, chỉ
đạo; chủ động, tích cực triển khai thực hiện
việc tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo
tấm gương đạo đức của Bác, phát huy trách
nhiệm nêu gương của người đứng đầu. Các
cấp ủy đã chú ý gắn việc thực hiện học tập tư
tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh với công tác xây dựng Đảng, thực
hiện nhiệm vụ chính trị, tăng thời gian, chất
lượng đi cơ sở, tiếp xúc đối thoại, giải quyết
những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương,
cơ quan, đơn vị; chú trọng công tác chính trị,
tư tưởng, tổ chức kiểm tra, giám sát thường
xuyên việc thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính
trị. Một số nơi có nhiều biện pháp, cách làm
phong phú, thiết thực, thúc đẩy các phong
trào thi đua yêu nước sâu rộng, lan tỏa mạnh
mẽ đến cán bộ, công chức, đoàn viên, hội
viên và các tầng lớp nhân dân, góp phần nâng
cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng, năng
lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ
sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng
viên, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa
phương, cơ quan, đơn vị.
Những kết quả đạt được trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
nói chung, trong việc “xây dựng chuẩn mực
đạo đức phù hợp” và “nêu gương từ xây dựng
kế hoạch đến tổ chức thực hiện” của mỗi cơ
quan, đơn vị, của từng cán bộ, đảng viên
nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt, đã
phát huy hiệu quả trong việc việc thực hiện
nhiệm vụ chính trị, giải quyết các vấn đề bức
xúc của từng địa phương, đơn vị. Tinh thần
trách nhiệm, ý thức tu dưỡng, rèn luyện
phẩm chất đạo đức, lối sống trong cán bộ,
đảng viên đã trở nên tự giác và thường xuyên
hơn, ý thức làm theo ngày càng chuyển biến
tích cực, góp phần đấu tranh, ngăn chặn tình
trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ
cán bộ, đảng viên, công chức và tạo sức lan
tỏa trong nhân dân.
Để việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm
gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
trở thành công việc thường xuyên tại mỗi
địa phương, cơ quan, đơn vị theo tinh thần
Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, trong thời
gian tới, Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố
Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục tham mưu cho Ban
Thường vụ Thành ủy chú trọng thực hiện một
số nội dung sau:
Một là, nâng cao nhận thức của cấp ủy
các cấp, của người đứng đầu về việc tiếp tục
đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, tấm
gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
gắn với khắc phục hạn chế, khuyết điểm
qua kiểm điểm tự phê bình theo Nghị quyết
Trung ương 4 khóa XI; thực hiện nhiệm vụ
chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn
hóa - xã hội; bảo đảm quốc phòng - an ninh;
xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị
và các phong trào thi đua yêu nước.
Hai là, phát huy tính chủ động, sáng tạo
của các tổ chức đảng, đề ra giải pháp thiết
thực phù hợp với đặc điểm, tình hình địa
phương, cơ quan, đơn vị; chú trọng tính
đồng bộ, toàn diện, đồng thời lựa chọn các
đơn vị để chỉ đạo điểm, chọn vấn đề, chọn
công việc, tập trung chỉ đạo đăng ký thực
hiện các chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng,
tấm gương đạo đức, phong cách của Bác Hồ
sát thực với yêu cầu của ngành, địa phương,
cơ quan, đơn vị đã ban hành, gắn với thực
hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW khóa XI “Về
xây dựng và phát triển văn hóa, con người
Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền
vững đất nước”.
Ba là, tiếp tục phát huy vai trò nêu gương
của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh
đạo chủ chốt, người đứng đầu ở các cấp, các
ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; kết hợp
công tác tư tưởng với công tác tổ chức; giữa
động viên sự tự giác với giúp đỡ, quản lý, kiểm
tra, giám sát của tập thể đối với mỗi cá nhân,
của nhân dân với cán bộ, đảng viên, người
đứng đầu để đưa việc học tập và làm theo tư
tưởng, tấm gương đạo đức và phong cách của
Bác trở thành công việc thường xuyên của
mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị.
Bốn là, chú trọng công tác tuyên truyền;
kịp thời phát hiện, giới thiệu, biểu dương,
nhân rộng các gương điển hình tiêu biểu
thuộc các lĩnh vực, các tầng lớp xã hội trong
học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo
đức và phong cách Hồ Chí Minh bằng nhiều
hình thức trang trọng, tạo động lực và hiệu
ứng lan tỏa tích cực trong toàn xã hội. Đồng
thời chấn chỉnh những biểu hiện lệch lạc, làm
lướt, thiếu quan tâm, triển khai hình thức,
tránh tình trạng hô hào, chạy theo phong trào
trong việc học tập và làm theo Bác.
Năm là, tăng cường công tác tự kiểm tra,
giám sát việc đẩy mạnh thực hiện học tập và
làm theo, tấm gương đạo đức và phong cách
Hồ Chí Minh, gắn với kiểm tra thực hiện Nghị
quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề
cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; thực
hiện Quy định số 55-QĐ/TW ngày 10-1-2012
của Ban Bí thư về công tác kiểm tra của tổ chức
đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức
của cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ
lãnh đạo chủ chốt trên địa bàn Thành phố./.
Thân Thị Thư
Ủy viên Ban Thường vụ,
Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy TP. Hồ Chí Minh