“Hãy tha lỗi cho cha vì không dành cho các con được gì ngoài một chút thời gian nhỏ nhoi” – Đó là điều trăn trối của Osama Bin Laden tới những người con của mình. Lời trăn trối đầy sự bi thương, tuyệt vọng ấy không làm thay đổi được hình ảnh một nhân vật đáng sợ nhất thế giới, một thứ quái thai của thời đại. Song, đó là chi tiết đáng suy nghĩ nhất về số phận bi kịch của Bin Laden, kẻ giết người hàng loạt và nạn nhân của sự xung đột văn hóa.

Vào thời điểm hiện tại, khi mà cái chết của người đàn ông ngũ tuần mang tên Osama Bin Laden đang hiện diện trong các bản tin đầy hân hoan của truyền thông phương Tây, người ta chỉ nghĩ đến việc thở phào vì đã tiêu diệt được một kẻ khủng bố tàn bạo nhất thế giới. Song, khi mà sự kiện này lắng dịu, khi mà nhân loại bình tĩnh để nhìn vào sự thật là cái chết của Bin Laden không đồng nghĩa với sự sụp đổ của chủ nghĩa khủng bố, giới sử gia thế giới sẽ bắt đầu nhìn nhận lại số phận của nhân vật nổi tiếng này bằng một con mắt khách quan và tỉnh táo để lý giải vì sao một thiếu gia con nhà tỷ phú lại rời xa cuộc sống nhung lụa để trở thành kẻ thù của nhân loại và dành phần lớn thời gian của cuộc đời trốn tránh sự truy sát của kẻ thù. 

Không khó để thấy rằng bước ngoặt quan trọng nhất trong cuộc đời người đàn ông Hồi giáo này bắt đầu bằng sự xuất hiện của quân đội Liên Xô tại Afghanistan cuối thập kỷ 70 của thế kỷ trước. Nhà tỷ phú 22 tuổi được nuôi dưỡng bằng giáo lý Hồi giáo đã từ bỏ giảng đường để tham gia lực lượng nổi dậy tại Afghanistan. Al Qaeda cũng được ra đời trong thời điểm này với sự trợ giúp của chính người Mỹ để chống lại Liên Xô. Trái với toan tính của người Mỹ, câu chuyện về Bin Laden và tổ chức Al Qaeda đã không dừng lại khi quân đội Xô Viết rút khỏi Afghanistan bởi kẻ thù của Bin Laden không phải là một quốc gia cụ thể như Liên Xô, mà là tất cả những điều đi ngược với tư tưởng tôn giáo của đạo Hồi. Từ một đồng minh của Mỹ, Al Qaeda của Bin Laden trở thành lực lượng chống Mỹ mạnh mẽ nhất từ thập kỷ 90, khi mà người Mỹ bắt đầu can thiệp quân sự vào khu vực Trung Đông.

Hoạt động chống Mỹ của Al Qaeda được triển khai trên phạm vi toàn cầu, và đỉnh điểm là vụ tấn công tòa tháp đôi ngày 11/9/2001 làm 3000 người chết. Kể từ thời điểm đó, Bin Laden mới chính thức là kẻ thù số 1 của nước Mỹ, và cuối cùng chết trong tay người Mỹ.

Phát biểu sau sự kiện này, Tổng thống Mỹ Obama tuyên bố “Công lý đã được thực thi”. Đối với cái chết oan khuất của 3000 nạn nhân trong vụ khủng bố ngày 11/9 thì công lý đúng là đã được thực thi. Song, cái chết của Bin Laden liệu có giúp hàng triệu người dân lành của thế giới Hồi giáo được sống yên ổn trong hòa bình?

Bin Laden đã chết, song tổ chức Al Qaeda sẽ có một lãnh tụ khác, và những cuộc tấn công liều chết vẫn tiếp tục diễn ra trong tương lai. Đó là một thực tế không thể phủ nhận bởi sự cuồng tín quá khích là một hệ quả tất yếu nảy sinh trong quá trình xung đột giữa các nền văn hóa.

Osama Bin Laden có lẽ sẽ vẫn còn sống, vẫn là một người cha giàu có với những đam mê đời thường. Trong hồi ký của Omar, một trong số những người con trai Bin Laden, trùm khủng bố đặc biệt say mê những chiếc xe ô tô có tốc độ, thích làm vườn và những bông hoa hướng dương. Một con người với những đam mê bình dị ấy không tự nhiên trở thành kẻ giết người hàng loạt. Đó là điều mà các sử gia sẽ còn phải tìm cách lý giải. Song, có một thực tế luôn hiển hiện là lòng thù hận tôn giáo không chỉ tồn tại với cái tên Bin Laden mà còn xuất hiện trong đôi mắt u buồn của những góa phụ đen ôm bom cảm tử.

Bin Laden đã chết! Và ông ta đã chết từ rất lâu trước khi lĩnh trọn một viên đạn vào mặt trong đêm 1/5. Sau 10 năm lẩn trốn và liên tục gây tội ác, có lẽ người đàn ông này đã quá mệt mỏi và tuyệt vọng với niềm tin cuồng tín của mình khi viết những dòng di chúc khuyên các con không nên đi theo con đường của mình. Có thể những dòng di chúc của người cha sẽ tạo ra một lối rẽ trên đường đời của gia đình Bin Laden. Song, với hàng triệu thanh niên Hồi giáo khác, lời trăn trối của Bin Laden chỉ là một tiếng vọng yếu ớt tới nỗi niềm của họ. Nó không thể tác động tới họ nhiều như tiếng nổ xé trời của những cuộc không kích nhân danh gìn giữ hòa bình của các lực lượng phương Tây vào mảnh đất đầy dầu mỏ của họ.

Bin Laden đã chết! Kẻ khủng bố đáng sợ nhất thế giới đã bị tiêu diệt. Song, Bin Laden chỉ là một con người, một người cha của những đứa con. Ông ta trở thành hiện thân của chủ nghĩa khủng bố nhưng không phải là kẻ sản sinh ra chủ nghĩa khủng bố. Bin Laden có thể bị tiêu diệt bởi một kế hoạch đột kích kéo dài 40 phút. Song, chủ nghĩa khủng bố chỉ có thể bị tiêu diệt bởi một kế hoạch khác, một kế hoạch nhằm chấm dứt xung đột kéo dài tại Trung Đông./.

(Theo: VOV)