Tái hiện câu chuyện có thật về những người lính thông tin tại Trạm A69 Lèn Hà (Tuyên Hóa, Quảng Bình), vở diễn "Tóc mây Lèn Hà" (kịch bản: Bùi Vũ Minh; đạo diễn: NSND Lê Hùng) được Ban Giám đốc Nhà hát Kịch nói Quân đội đầu tư dàn dựng với tất cả tâm huyết. Đại diện nhà hát đã cùng tác giả kịch bản tiếp cận những nhân chứng sống của Trạm A69: vợ chồng cựu chiến binh Nguyễn Thị Thanh - Đinh Công Thức, những người đã sống và chiến đấu ở Trạm A69 để có được những tư liệu, chi tiết chân thực và sống động nhất. Kịch bản "Tóc mây Lèn Hà" được thai nghén trong hai năm, vở diễn được xây dựng năm 2015, đoạt giải thưởng trong Hội diễn Sân khấu Kịch nói chuyên nghiệp Toàn quốc 2015 cùng một số giải thưởng cá nhân cho những vai diễn tiêu biểu.

Vào dịp kỷ niệm 69 năm Ngày Thương binh, liệt sĩ (1947-2016), Đoàn công tác Nhà hát Kịch nói Quân đội đã có chuyến về nguồn, dâng hương tri ân 13 liệt sĩ tại Lèn Hà (Tuyên Hóa, Quảng Bình) và biểu diễn hai đêm tại địa danh lịch sử này. Nhiều cảm xúc dâng trào và lắng đọng khi các nghệ sĩ, diễn viên đứng trước những kỷ vật đơn sơ mà vô cùng thiêng liêng: từ chiếc ấm đun nước, con dao phát cây mở đường, đến chiếc máy tải ba, tổng đài 100 số, máy TCT1-2- những “người đồng chí” đã cùng A69 làm nhiệm vụ giữ mạch máu thông tin thông suốt. Rồi cây bồ kết đơm bông bên đài tưởng niệm, giếng nước tròn ngày nào các chị múc nước gội đầu, chải tóc soi gương, và hang Lèn Hà với vách đá tạc hình bông sen nở tự bao giờ trong hang sâu… Tiếng cười giòn của tuổi trẻ xa quê như còn vang vọng đâu đây trong cánh rừng xào xạc. Có thể nói, với ê-kíp tham gia vở "Tóc mây Lèn Hà", chưa bao giờ các nghệ sĩ cảm thấy thiêng liêng đến thế trong công việc mình làm. Những đêm diễn tri ân như xuất thần và làm rơi nước mắt của không ít khán giả. Nhà văn Nguyễn Quang Vinh chia sẻ: "Vở diễn hay ở diễn xuất, dàn dựng và ký ức lịch sử khiến tôi nhiều lần khóc”.

Hành trình về nguồn của các nghệ sĩ, diễn viên Nhà hát Kịch nói Quân đội là một trong những hoạt động nhằm tuyên truyền rộng rãi các chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về truyền thống uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa. Mỗi đêm diễn với các nghệ sĩ, diễn viên là một cảm xúc, một ấn tượng khác nhau. Đặc biệt, đêm diễn tại huyện Tuyên Hóa, bà con đến chật kín sân chiếu bóng. Đồng chí Hồ Vũ Thường, huyện ủy viên, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa nói: “Nhân dân địa phương đã từng nghe kể lại câu chuyện về sự hy sinh dũng cảm của các chiến sĩ thông tin A69 Lèn Hà, nhưng qua chương trình nghệ thuật Nhà hát Kịch nói Quân đội tái hiện, người dân càng thêm hiểu về truyền thống anh dũng, bất khuất của những chiến sĩ đã bỏ mình vì nước”. Là người con của xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa, người gắn bó và dành nhiều tâm sức trong việc đưa Lèn Hà trở thành một di tích lịch sử, Bí thư huyện ủy Tuyên Hóa Hoàng Ninh Đề cho rằng: “Vở kịch Tóc mây Lèn Hà” thành công, lột tả được quá trình chiến đấu thầm lặng của các chiến sĩ thông tin, sự hy sinh mất mát rất lớn lao của các anh chị A69 Lèn Hà. Vị trí A69 Lèn Hà lúc đó kể cả dân bản địa cũng không biết được. Để Lèn Hà trở thành một di tích lịch sử cấp quốc gia là cả một quá trình. Hẳn các anh chị liệt sĩ cũng mãn nguyện vì sự hy sinh của mình đã được bạn bè trong nước, quốc tế, kể cả bà con nhân dân địa phương biết đến”.

Điều đáng nói là, Nhà hát Kịch nói Quân đội luôn quán triệt tới từng cán bộ, chiến sĩ, nghệ sĩ: hành trình tri ân không chỉ là một phong trào được tổ chức theo kỳ cuộc mà phải là một hành động thường xuyên, liên tục. Nhân vật người chiến sĩ luôn hiện hữu trong các tác phẩm của Nhà hát Kịch nói Quân đội, góp phần đưa những hình tượng cao đẹp ấy sống mãi cùng lịch sử. Sân khấu Kịch nói Quân đội khẳng định phẩm chất, vẻ đẹp của Anh bộ đội Cụ Hồ, góp phần nâng cao tính giáo dục, tính thẩm mỹ cho khán giả trong và ngoài Quân đội.

VŨ HOÀNG HẠNH (nhandan.com.vn)