Thỉnh thoảng tôi vẫn ghé vào đọc lướt qua VOA, BBC, RFA, RFI tiếng Việt. Không phải để học hỏi những gì họ viết trong đó mà chỉ để biết những luận điệu của họ như thế nào để chống phá Việt Nam, phục vụ cho đường lối chỉ đạo của các quốc gia liên hệ, chứ tôi đã biết từ lâu những tổ chức này không phải là những cơ quan thông tin vô tư. Thí dụ về RFA. Trần Ðình Hoàng có viết trên chuyenluan.net ngày 12-6-2007 bài Ðài RFA tuyên truyền chống Việt Nam. Ðây là bài nghiên cứu đầy đủ với nhiều chi tiết về thực chất, mục đích của RFA, và đây là phần kết: "Bài viết này muốn nhắc nhở những người nào còn lầm tưởng RFA đấu tranh cho quyền lợi của người Việt rằng: RFA là một tổ chức phục vụ cho quyền lợi của Mỹ và do một nhóm người Việt lưu vong điều hành nhằm làm suy yếu sự đoàn kết dân tộc của Việt Nam và gây bất ổn chính trị xã hội ở Việt Nam để người nước ngoài có cơ hội "thừa nước đục thả câu". Những người ở trong nước đã và đang cộng tác với họ hoặc do bị lừa gạt hoặc tự nguyện cần ý thức được rằng RFA chưa bao giờ khách quan, chưa bao giờ có thiện chí với Việt Nam và dân tộc Việt Nam. Do đó, cộng tác với họ cũng đồng nghĩa với việc hợp tác với những người chống lại quyền lợi của Việt Nam". Nhận định này cũng đúng với BBC, VOA, RFI tiếng Việt. Gần đây tôi ghé vào BBC thấy có một bài ngồ ngộ với đầu đề Ni cô "thay nâu sồng mặc quân phục" (đăng thứ tư, ngày 14-8-2013).
Chỉ với cái đầu đề chúng ta có thể thấy sự bất lương của BBC tiếng Việt. Vì đây chỉ là một màn trình diễn văn nghệ, chứ không phải là ni cô vĩnh viễn "thay nâu sồng mặc quân phục". Nếu lương thiện thì đầu đề của bài viết phải là "ni cô mặc quân phục trình diễn văn nghệ".
Từ xưa tới nay Phật giáo ở Việt Nam luôn đồng hành cùng dân tộc. Khi thực dân Pháp xâm lăng và dưới thời Pháp thuộc, nhiều chùa đã trở thành nơi nuôi giấu, bảo vệ những người yêu nước chống Pháp. Trong cuộc kháng chiến ở Việt Nam gần đây cũng vậy, nhiều tu sĩ bỏ áo cà sa đi theo kháng chiến, vì theo truyền thống yêu nước, xét đúng ưu tiên của thời thế, giặc đến nhà đàn bà phải đánh, nền độc lập của nước nhà trên hết, không như bọn Việt gian vô Tổ quốc, phi dân tộc, chủ trương "thà mất nước chứ chẳng thà mất Chúa". Cho nên, nếu ni cô có "cởi áo nâu sồng mặc quân phục" như các tu sĩ "cởi áo cà sa khoác chiến bào" cũng đâu có phải là chuyện lạ. Lịch sử Việt Nam viết rõ, trong những cuộc chiến chống ngoại xâm, các chùa thường là nơi che giấu quân kháng chiến, và nhiều tăng, ni đã: "Nghe theo tiếng gọi của núi sông - Cà sa gửi lại chốn thư phòng...".
Lịch sử đã chứng tỏ truyền thống yêu nước, hộ quốc, an dân của Phật giáo. Thiên hạ Lý Trần bán vi Tăng (Nửa thiên hạ Lý - Trần sống như là các tu sĩ Phật giáo) nhưng thời đại Lý - Trần cũng là thời đại oanh liệt nhất của Việt Nam, ba lần đánh bại quân xâm lược hùng mạnh nhất vào thời đó. Tăng sĩ Phật giáo "cởi áo cà sa khoác chiến bào", tham gia chống xâm lăng không phải là chuyện hiếm hoi, trong thời nào cũng có. Khi xưa thì Tuệ Trung Thượng sĩ, anh của Hoàng hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm, thời bình thì tu ở chùa, thời chiến thì khoác chiến bào chống xâm lăng, cùng Ðức Trần Hưng Ðạo lập được nhiều chiến công, đuổi xong ngoại xâm rồi lại trở về chùa sống ung dung tự tại; vua Trần Nhân Tông cũng vậy, sau khi chiến thắng Nguyên Mông, bỏ ngôi báu xuất gia làm Trúc Lâm đầu đà.
Trong hai cuộc chiến chống xâm lăng vừa qua, Phật giáo luôn luôn gắn liền với tinh thần yêu nước, nhiều tăng ni Việt Nam đã cởi áo cà sa, nâu sồng, mặc quân phục lên đường chiến đấu chống ngoại xâm. Vậy thì màn trình diễn văn nghệ của các ni cô chẳng qua cũng chỉ là diễn lại sự hy sinh đóng góp cho quốc gia của tăng ni Phật giáo trong thời chiến, khích lệ lòng yêu nước của quần chúng, có gì mà phải thắc mắc. Chúng ta hãy đọc một đoạn trên http://e207.net.vn: "Năm 1999, nhân kỷ niệm 52 năm Ngày truyền thống "Nghĩa sĩ phật tử" (27-2-1947), một nhóm ni sư từng phát nguyện "Cởi áo cà sa khoác chiến bào" đã cho lập một bia đá ngay trong khuôn viên chùa để ghi nhớ sự kiện đó. Nhà chùa cũng đã cho xây dựng Ðài tưởng niệm các Nghĩa sĩ Phật tử hy sinh trong thời kỳ chiến tranh. Thể theo tâm nguyện cá nhân, xương cốt của năm vị đã được quy tập, an táng trong vườn tháp của chùa. Ðây cũng là nơi mà bất cứ phật tử, du khách nào cũng muốn ghé thăm mỗi khi có dịp để nghiêng mình tưởng nhớ tới những vị sư "Nhập thế ra trận" năm xưa".
Ni cô mặc quân phục, mặc áo tứ thân trình diễn văn nghệ chẳng qua chỉ là thể hiện nét văn hóa của dân tộc: quân phục tượng trưng cho sự hào hùng của nữ nhân Việt Nam trước nghịch cảnh của thời thế, tiếp nối tinh thần Bà Trưng, Bà Triệu, còn áo tứ thân nói lên nét duyên dáng của phái nữ Việt Nam. Phật giáo nên hãnh diện về những đóng góp này, thay vì chấp vào những hình thức bề ngoài chỉ có tính cách tượng trưng trong một màn trình diễn văn nghệ, và nên bỏ ngoài tai những lời phê bình nọ kia của những kẻ thiếu hiểu biết về truyền thống văn hóa dân tộc và về tinh thần "tùy duyên bất biến" của Phật giáo. Nếu những người thiếu hiểu biết về Phật giáo còn thắc mắc về chuyện các ni cô mặc quân phục thì tôi khuyên họ hãy xem video clip Cởi áo cà sa khoác chiến bào đăng trên youtube.com. "Phật Pháp bất ly thế gian pháp", cho nên người Phật tử phải tùy duyên tùy thời thế mà hành xử. Tác giả Ðồng Ngọc Hoa viết: "Tu mà không xa rời trần tục, tu mà khi quốc gia có biến cố thì thiền sư, cư sĩ, tín đồ... đều quan tâm đến vận mệnh quốc gia, nghĩ đến sự hưng vong của chùa cảnh, xóm làng, đất nước. Thậm chí còn vui lòng dấn thân vào cuộc, kể cả xông pha trận mạc chém giết quân thù, giữ gìn cuộc sống thanh bình cho dân tộc". Chúng ta có thể đọc vài bài thơ nói lên tinh thần yêu nước của Phật giáo trước nghịch cảnh ngoại xâm: Cởi áo cà sa khoác chiến bào - Tuốt gươm bồng súng dẹp binh đao - Ra đi quyết rửa thù cứu nước - Vì nghĩa quên thân hiến máu đào - Cởi áo cà sa khoác chiến bào, - Giã từ thiền viện lướt binh đao - Câu kinh tiếng kệ chờ khi khác; - Cứu nước thương dân dễ đợi nào - Nghe theo tiếng gọi của núi sông - Cà sa gửi lại chốn thư phòng - Xông ra trận tuyến trừ hung bạo - Thực hiện từ bi lực phải hùng. Nhận thức được truyền thống Phật giáo yêu nước như vậy thì chúng ta phải thấy rằng, trong khối Phật giáo gồm hơn 80% số dân, nếu có những cá nhân, tăng cũng như tục, tham gia mặt trận Việt Minh, hay Ðảng Cộng sản, hay Mặt trận giải phóng miền Nam, hay phản chiến, trong bối cảnh lịch sử chống xâm lăng, đánh đuổi thực dân, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, thu giang sơn về một mối, thì đó cũng vì là vì lòng yêu nước, yêu dân tộc, là có chính nghĩa, là một điều vinh dự đáng khen. Ðiều rõ ràng là trong cuộc chiến chống Pháp, khi toàn dân kháng chiến thì phần lớn trong số đó theo Phật giáo và chắc chắn là cũng có không ít tín đồ Ca-tô giáo, vì Ca-tô giáo ở Việt Nam cũng chiếm từ 5% đến 7% dân chúng.
Tôi thấy chuyện các ni cô mặc quân phục hay áo tứ thân để trình diễn văn nghệ chẳng có gì đến nỗi làm cho dư luận ồn ào như BBC đưa tin, hay "phản cảm" và "báng bổ Phật giáo" như có người vì thiếu hiểu biết về Phật giáo, cho nên phê phán như vậy. Tất cả những nhận định tiêu cực về chuyện này mà BBC tiếng Việt đưa lên đều phản ánh những tình cảm vô trí của một số người thiếu hiểu biết. Họ hiểu biết rất hời hợt về Phật giáo, chỉ nhìn thấy bề ngoài, không nắm được ý nghĩa đằng sau những màn trình diễn văn nghệ, không ý thức được triết lý Nhị đế của Phật giáo, họ cho rằng Phật giáo phải như thế này, thế nọ, theo quan điểm hẹp hòi của họ. Ðạo đức tôn giáo đâu có nằm trên mấy bộ quần áo. Tây phương cũng có câu "Tấm áo không làm nên thầy tu". Cho nên, đừng có vội vàng đánh giá dựa trên bề ngoài.
Không nên thắc mắc và cảm thấy khó chịu trước những lời chỉ trích vô trí về cuộc trình diễn văn nghệ của các ni cô, và các ni cô nên cảm thấy mình đã có vinh dự được đóng góp nghệ thuật trong những màn trình diễn có nhiều ý nghĩa về lịch sử và văn hóa Việt Nam. Mong rằng Thượng tọa Thích Huệ Minh, Phó Ban Trị sự Phật giáo huyện Bình Chánh, hãy dũng cảm làm theo lời nhận định của mình về những màn trình diễn văn nghệ: "mô hình thật hay... cần phải mở rộng trong mùa An cư kiết hạ những năm sau". Và cũng mong rằng, Ni trưởng Thích Nữ Huệ Ngọc - Viện chủ chùa Pháp Hải, sẽ tiếp tục "vô cùng hoan hỷ" về "Ngày hội nữ tu" này, cũng như về những "Ngày hội nữ tu" trong tương lai, và bỏ đi sự phiền lòng trước những dư luận thiếu thiện chí.
TRẦN CHUNG NGỌC/Theo Nhân Dân