Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23-2-2005 về “Công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới”, Tỉnh uỷ có Chương trình hành động số 37 để triển khai Nghị quyết. Ban Thường vụ Huyện uỷ đã triển khai các Nghị quyết và Chỉ thị trên đến cán bộ chủ chốt cấp huyện; giao Ban Tuyên giáo Huyện uỷ phối hợp với UBND huyện tham mưu giúp Ban Thường vụ Huyện uỷ tổ chức Hội nghị triển khai, quán triệt các Chỉ thị, Nghị quyết đến 100% các chi, đảng bộ cơ sở, để xác định rõ tầm quan trọng đặc biệt của mạng lưới y tế cơ sở; có kế hoạch cụ thể để chỉ đạo việc rà soát, củng cố, hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, coi đó là nhiệm vụ quan trọng trong chương trình phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương, tập trung lãnh đạo và tổ chức phát triển, hoàn thiện hệ thống chăm sóc sức khoẻ (CSSK) nhân dân đồng bộ từ huyện đến cơ sở; phối hợp chặt chẽ trong công tác chuyên môn, giáo dục y đức, tính kỷ luật lao động và tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công nhân viên trong toàn ngành y tế để nâng cao nhận thức về bảo vệ CSSK cho nhân dân trong huyện.

Thực hiện Nghị định số 172/2004/NĐ-CP của Chính phủ, huyện đã tách Trung tâm y tế thành 3 tổ chức, là: Phòng y tế, Trung tâm y tế dự phòng, Bệnh viện đa khoa huyện. Từ khi thành lập Trung tâm y tế dự phòng với các chuyên khoa, chuyên môn, công tác dự phòng được thực hiện thường xuyên hơn, khả năng tiếp cận của người dân với các hoạt động y tế được nhiều hơn. Tỷ lệ tăng dân số hàng năm đều giảm, năm 2005 tỷ lệ tăng dân số là 1,09% đến năm 2007 tỷ lệ giảm xuống còn 1,053%; tỷ lệ sinh con thứ 3 còn 5,4% tập trung chủ yếu là ở vùng cao, vùng dân tộc thiểu số. Các chương trình y tế quốc gia được duy trì đạt hiệu quả; thanh toán bệnh phong và bại liệt, trong những năm qua không có bệnh nhân mắc mới; triển khai chiến lược dinh dưỡng quốc gia giai đoạn 2001-2010. Triển khai kế hoạch hoạt động dinh dưỡng tại hộ gia đình do Viện Dinh dưỡng Trung ương thực hiện với các nội dung: chăm sóc trẻ và phòng chống thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt, thành phần là các hộ gia đình nuôi con nhỏ dưới 5 tuổi; xây dựng các cụm gia đình có mô hình VAC đảm bảo dinh dưỡng hợp lý ở thôn trong các xã, thị trấn; tăng cường các hoạt động truyền thông, tư vấn phòng, chống HIV/AIDS (tổng số tích luỹ là 246 người); tăng cường quản lý giám sát bệnh nhân lao (bệnh nhân hiện có là 38 người và được chăm sóc 100%); công tác phòng chống dịch bệnh thường xuyên được duy trì tốt. Cấp uỷ Đảng, chính quyền tập trung chỉ đạo các ngành chuyên môn, sự phối hợp chặt chẽ của các đoàn thể đã chủ động tích cực khống chế dịch bệnh, tuyên truyền các biện pháp phòng chống cho nhân dân, vì vậy khi dịch bệnh xuất hiện đã được khoanh vùng và dập tắt nhanh chóng. Trong 5 năm qua toàn huyện không xảy ra dịch bệnh lớn; tăng cường tuyên truyền VSATTP bằng nhiều hình thức, những năm gần đây coi trọng việc tư vấn và phát tờ rơi để tuyên truyền.

Công tác y tế học đường được triển khai đầy đủ, công tác khám chữa bệnh ngày càng được nâng cao về chất lượng và thái độ phục vụ bệnh nhân để đáp ứng nhu cầu của nhân dân. Hiện nay toàn huyện có 38 cơ sở khám chữa bệnh: 01 bệnh viện đa khoa, 01 trung tâm y tế dự phòng, 03 phòng khám đa khoa khu vực (lồng ghép với trạm y tế), 04 phòng chuẩn trị y học cổ truyền (lồng ghép với trạm y tế), 29 trạm y tế xã, thị trấn. Tổng số giường bệnh toàn huyện là 248, trong đó Bệnh viện đa khoa có 64 giường, Phòng khám đa khoa khu vực 36 giường, Trạm y tế xã 148 giường, tỷ lệ đạt 28 giường/10.000 dân. Hàng năm, Bệnh viện đa khoa huyện, Phòng khám đa khoa khu vực và các trạm y tế xã đã khám cho 217.416 lượt bệnh nhân (trong đó Bệnh viện đa khoa, 3 phòng khám đa khoa khu vực là 70.109 lượt người; trạm y tế xã khám cho 147.307 lượt người); thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, giảm thu viện phí trực tiếp từ người bệnh; Bệnh viện đa khoa và các trạm y tế xã luôn phấn đấu đảm bảo công bằng trong khám, chữa bệnh, không phân biệt người có thẻ bảo hiểm y tế hay không có thẻ. Đã có 27.643 lượt trẻ em, 38.092 lượt đối tượng là người nghèo và nhân dân xã vùng khó khăn, 4.408 lượt đối tượng chính sách được khám bệnh miễn phí; công tác dược được cung cấp thường xuyên, đủ thuốc, kịp thời với chất lượng tốt đáp ứng nhu cầu nâng cao sức khoẻ nhân dân.

Nhằm củng cố, tổ chức, nâng cao năng lực quản lý nhà nước, huyện đã thực hiện quy chế phối hợp 3 cơ quan (Phòng y tế, Trung tâm y tế dự phòng, Bệnh viện đa khoa) với các ngành liên quan kiểm tra, giám sát việc chấp hành Pháp lệnh CSSK ban đầu của các cơ quan, các xã, thị trấn, trong hành nghề y dược tư nhân, VSATTP, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh. Đã tổ chức kiểm tra nhiều đợt về VSATTP, phòng chống dịch ở 100% các cơ sở, đồng thời xử lý, nhắc nhở những cơ sở vi phạm về VSATTP. Các trường học trong huyện đều có nước uống trong giờ học đảm bảo cho học sinh và giáo viên sử dụng nước sạch hợp vệ sinh.

Được sự quan tâm của tỉnh, huyện được đầu tư kinh phí xây dựng mới nhà 2 tầng làm khu khám bệnh; trang bị máy siêu âm, máy X-quang, máy thở.v.v... để phục vụ cho công tác khám chữa bệnh. Các trạm y tế xã, thị trấn từng bước được nâng cấp bảo đảm tiêu chuẩn của Bộ Y tế quy định, bổ sung những trang thiết bị cần thiết cho khám chữa bệnh.

Đội ngũ cán bộ y tế những năm qua đã được tăng cường về số lượng và được đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới. Đã có 26 cán bộ theo học chuyên tu bác sỹ, 3 cán bộ đi học cử nhân điều dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn. Đến hết năm 2007, Phòng Y tế huyện có 4 cán bộ trong đó có 1 bác sỹ chuyên khoa, 1 - 2 bác sỹ, 1 cử nhân kinh tế. Bệnh viện đa khoa huyện có 93 cán bộ trong đó có 1 thạc sỹ, 4 bác sỹ chuyên khoa, 1 - 8 bác sỹ, 20 y sỹ, 24 điều dưỡng TH, 7 điều dưỡng SH, 5 DTTH, 4 dược tá, 9 NHSTH, 4 KTVTH và 8 cán bộ hành chính; Trung tâm y tế dự phòng có 41 cán bộ trong đó có 1 thạc sỹ, 2 bác sỹ chuyên khoa, 1 - 3 bác sỹ, 12 y sỹ, 6 điều dưỡng TH, 3 điều dưỡng SH, 1 dược tá, 10 NHSTH, 1 KTVTH, 2 cán bộ hành chính; Trạm y tế xã có 16/29 xã có bác sỹ, 280 thôn bản có nhân viên y tế thôn bản (100%). Tính bình quân có 3,8 bác sỹ/vạn dân.

Công tác xã hội hoá y tế được chú trọng, đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể CSSK nhân dân. Mở các lớp tập huấn nâng cao năng lực truyền thông cho các cộng tác viên DS-GĐ-TE của 29/29 xã, thị trấn. Tập huấn chương trình phòng ngừa và giải quyết trẻ em bị xâm hại cho cán bộ chủ chốt các xã, thị trấn. Nhân rộng nhiều mô hình như: mô hình không sinh con thứ 3, mô hình làng văn hoá sức khoẻ.v.v…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khoẻ nhân dân cũng như công tác củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở ở huyện Trấn Yên vẫn còn những tồn tại, khó khăn, đó là:

Nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân tại các cơ sở y tế tăng cao, nhất là khám bệnh, kiểm tra sức khoẻ định kỳ, khám chữa bệnh chất lượng cao, song ngành y tế huyện chưa đáp ứng được yêu cầu đó của nhân dân do bác sỹ chuyên khoa sâu, bác sỹ đa khoa tại bệnh viện còn ít. Một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân chưa có ý thức và thói quen trong việc bảo vệ và CSSK. Đối tượng bệnh nhân thu phí đến khám và điều trị tại bệnh viện còn ít, chỉ chiếm một tỉ lệ thấp, chủ yếu là bệnh nhân có bảo hiểm y tế và trẻ em được miễn phí chiếm tỉ lệ cao. Công tác quản lý hành nghề y dược tư nhân ở một số xã, thị trấn chưa được chặt chẽ, tham gia bảo hiểm y tế trong nhân dân còn hạn chế. Đầu tư kinh phí cho hoạt động của Trung tâm y tế và các trạm y tế xã, thị trấn còn hạn chế. Một số trạm y tế xã đã xuống cấp, trang thiết bị y tế đều bị hư hỏng hoặc còn thiếu nhiều nên chất lượng khám chữa bệnh cho nhân dân chưa cao. Tiến độ xây dựng xã chuẩn quốc gia về y tế còn chậm. Tỷ lệ bác sỹ toàn huyện còn thấp (hiện tại mới có 3,8 bác sỹ/vạn dân), nguyên nhân là do một số bác sỹ trẻ mới ra trường không muốn về địa phương công tác; tỷ lệ trạm y tế xã có cán bộ phụ trách y học cổ truyền chỉ đạt 48,27% (14/29 xã); tỉ lệ trạm y tế có bác sỹ là 55,17% (16/29 xã)…

Để phát huy những kết quả đã đạt được, đồng thời khắc phục những khó khăn, tồn tại trong công tác y tế và CSSK nhân dân, thời gian tới cấp uỷ Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở cần tiếp tục tăng cường chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 06-CT/TW, Nghị quyết 46-NQ/TW bằng những chương trình, đề án, kế hoạch cụ thể; tiếp tục bổ sung đầu tư kinh phí cho ngành y tế để xây dựng cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị đồng thời có cơ chế về chính sách, chế độ nhằm thu hút được cán bộ làm công tác y tế (đặc biệt là bác sỹ) về tham gia công tác tại tuyến y tế cơ sở và cán bộ y tế công tác tại vùng khó khăn, xã vùng sâu vùng xa./.

Nguyễn Thành Hùng
Huyện uỷ Trấn Yên (Yên Bái)