Dự buổi Lễ, về phía Việt Nam có Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; đ/c Tòng Thị Phóng, Phó Chủ tịch Quốc hội. Về phía nước CHDCND Lào có Chủ tịch QH Lào Pany Ya- thô- tu; đặc biệt là sự có mặt của bà Thoong vin-Phôm-vi-hẳn, Phu nhân Cố Tổng Bí thư Cay xỏn -Phôm-vi-hản cùng đông đảo đại biểu của Quốc hội 2 nước, các bộ, ngành 2 nước Việt Nam- Lào, tỉnh Sơn La và đông đảo bà con nhân dân bản Lao Khô, huyện Yên Châu.

Tại bản Lao Khô, cờ hoa rực rỡ trên khắp nẻo đường dẫn đến bản và đến địa điểm xây dựng khu di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào. Trong sắc màu của núi rừng, những bộ trang phục của các dân tộc hòa quyện vào nhau càng làm không khí thêm náo nức. Niềm mong ước bấy lâu của nhân dân các dân tộc nơi đây giờ đã thành hiện thực. Bà con mong muốn khu di tích khởi công xây dựng sớm hoàn thành để hình ảnh của lãnh tụ Cay xỏn-Phôm-vi-hản nước bạn Lào luôn hiện hữu, cổ vũ, động viên bà con Lao Khô tích cực lao động sản xuất, đoàn kết xây dựng quê hương, cùng vun đắp tình đoàn kết hữu nghị Việt-Lào ngày một sâu đậm hơn.

Di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào tại bản Lao Khô, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La là một địa danh lịch sử thiêng liêng ghi dấu sâu sắc về thời gian hoạt động cách mạng của đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-Hản và Đội xung phong Lào - Bắc tại Yên Châu, Sơn La- Việt Nam giai đoạn từ năm 1948 - 1950. Mảnh đất và con người ở bản Lao Khô này đã che chở, đùm đ/c Cay xỏn-Phôm-vi-hản trong suốt quá trình ông hoạt động cách mạng. Với sự giúp sức của bà con dân bản, đặc biệt là gia đình cụ Tráng Lao Khô, hoạt động của lãnh tụ Cay-xỏn, cũng như căn cứ cách mạng Lào những năm tháng đầu tiên tại Việt Nam được bảo vệ an toàn tuyệt đối, là tiền đề cho những thắng lợi sau này.

Di tích lịch sử đã được nghiên cứu, lập hồ sơ khoa học và được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Việt Nam xếp hạng di tích cấp quốc gia. Đây là một di sản quốc gia có giá trị về mặt lịch sử, gắn kết chặt chẽ với các giá trị văn hoá truyền thống và truyền thống đoàn kết quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc Việt Nam - Lào. Khu di tích này được xây dựng trên diện tích 3.500 m2 gồm các hạng mục chính Nhà tưởng niệm; tượng đài hữu nghị, bãi dẫn tích, nhà trừng bày.

Phát biểu tại buổi lễ, bà Thoong -Vin Phông -Vi -Hản, Phu nhân Cố Tổng Bí thư Cay xỏn-Phôm-vi-hản đã bày tỏ sự xúc động sâu sắc. Bà cho rằng, khu lưu niệm này là một biểu tượng của mối quan hệ hợp tác trong việc gìn giữ các di tích lịch sử của cuộc đấu tranh cách mạng Lào và Việt Nam và sẽ là một địa danh quan trọng đê tuyên truyền giáo dục nhân dân và các thế hệ con cháu của Việt Nam – Lào về mối qua hệ hữu nghị vĩ đại tình đoàn kết đặc biệt giữa 2 nước Lào Việt Nam cũng như tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của chủ tịch Cay xỏn-Phôm-vi-Hản.

Trong không khí tưng bừng chào mừng thành công rực rỡ của Hội nghị “Quan hệ hợp tác Quốc hội Việt - Lào, Đoàn kết - hữu nghị” và Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào 2012 , sự kiện trao bằng công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia và Lễ động thổ xây dựng Khu di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào tại bản Lao Khô, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu , tỉnh Sơn La càng khẳng định cho mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, gắn bó mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững giữa Việt Nam – Lào.

Tại buổi lễ, đồng chí Pany Ya- thô- tu Chủ tịch QH Lào đã trao tặng khu di tích bức tượng của Chủ tịch Cay xỏn Phôm vi hản và số tiền 20.000USD.

Đồng chí Hoàng Tuấn Anh, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã lên trao Bằng công nhận di tích lịch sử cấp Quốc gia cho đồng chí Cầm Ngọc Minh, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La và đồng chí Khăm Hùng, Bí thư Tỉnh trưởng tỉnh Hủa Phăn, Nước CHDCND Lào.

Ngay sau Lễ trao bằng công nhận, các đồng chí lãnh đạo của quốc hội 2 nuớc cùng các đại biểu danh dự đã tiến hành động thổ xây dựng khu di tích lịch sử cách mạng Việt Nam – Lào./.

Thúy Hà