Theo quy định tại khoản 6 Điều 22 Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014: “Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021, quỹ bảo hiểm y tế chi trả chi phí điều trị nội trú theo mức hưởng quy định tại khoản 1 Điều này cho người tham gia bảo hiểm y tế khi tự đi khám bệnh, chữa bệnh không đúng tuyến tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến tỉnh trong phạm vi cả nước”.

Như vậy, sau 5 năm thông tuyến BHYT tuyến huyện, bắt đầu từ 1-1-2021, tiếp tục thông tuyến BHYT nội trú tuyến tỉnh trong toàn quốc. Việc này tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT, có thẻ BHYT, không cần giấy chuyển viện mà vẫn được khám chữa bệnh (KCB) và được bảo đảm quyền lợi tại các cơ sở KCB tuyến tương đương trên toàn quốc, được quỹ BHYT chi trả chi phí điều trị nội trú theo phạm vi quyền lợi và mức hưởng (như đúng tuyến). Cụ thể, theo quy định hiện hành, những trường hợp đi KCB trái tuyến chỉ được quỹ BHYT chi trả  40% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương và 60% chi phí điều trị nội trú đối với tuyến tỉnh. Tuy nhiên, sang năm 2021, người có thẻ BHYT khi điều trị nội trú trái tuyến ở các bệnh viện tuyến tỉnh trong cả nước thì mức hưởng BHYT sẽ được tăng từ 60% lên 100% đối với các đối tượng theo quy định.

Quỹ BHYT sẽ chi trả 100% chi phí điều trị nội trú cho người tham gia BHYT khi tự đi KCB không đúng tuyến tại các cơ sở KCB tuyến tỉnh trong cả nước đối với nhóm đối tượng: quân đội, công an, người có công với cách mạng, cựu chiến binh, trẻ em dưới 6 tuổi, người hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng, dân tộc thiểu số; những trường hợp có chi phí một lần KCB thấp hơn 15% mức lương cơ sở (khoảng 224 ngàn đồng); người bệnh có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên,  có số tiền đồng chi trả trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở  (khoảng 8,9 triệu đồng); người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng. Riêng thân nhân người có công với cách mạng đi khám BHYT trái tuyến sẽ được quỹ BHYT chi trả 95% chi phí điều trị nội trú. Các đối tượng có thẻ BHYT còn lại đi khám BHYT trái tuyến sẽ được quỹ BHYT chi trả 80%. Mức chi trả này áp dụng từ năm 2021 trở đi.

THÔNG TUYẾN BHYT PHẢI ĐI ĐÔI TĂNG CƯỜNG CHẤT LƯỢNG KHÁM, CHỮA BỆNH

Tại cuộc họp về chuẩn bị thông tuyến BHYT năm 2021 diễn ra chiều ngày 24/11/2020 tại trụ sở Bộ Y tế giữa Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long chỉ đạo cuộc họp, yêu cầu các đơn vị phải thúc đẩy quá trình thông tuyến BHYT. Thông tuyến BHYT phải đi cùng với việc tăng cường chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân, nâng cao năng lực cho nhân viên y tế.

Theo ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, thực tế, rất nhiều trường hợp đã vượt tuyến BHYT để khám, chữa bệnh khiến bệnh viện tuyến tỉnh phải bù tới 40% chi phí. Do đó, các bệnh viện phải tăng cường việc điều trị cho bệnh nhân, không để bệnh nhân từ bệnh viện tuyến dưới vượt lên tuyến trên để điều trị, gây ra tình trạng quá tải…

Ông Lê Văn Phúc, Trưởng ban thực hiện chính sách BHXH Việt Nam nhận định: Một trong những hệ lụy khi thông tuyến BHYT ở tuyến tỉnh vào năm 2021 là việc các bệnh viện sẽ phải đối mặt với tình trạng “quá tải” khi bệnh nhân điều trị nội trú gia tăng. Không chỉ vậy, khi thông tuyến BHYT tuyến tỉnh, chi phí y tế cũng gia tăng tạo ra áp lực lớn lên quỹ BHYT. Dự kiến, quỹ dự phòng BHYT chỉ đáp ứng chi trả đến năm 2021.

Theo ông Phúc, các bệnh viện tuyến tỉnh phải rà soát số giường bệnh, việc kê thêm giường bệnh có đảm bảo đúng quy định hay không bởi có những bệnh viện kê thêm hàng nghìn giường bệnh (điển hình là Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nghệ An đã kê thêm hơn 2.000 giường bệnh). Bên cạnh đó, các đơn vị phải có giải pháp tránh tình trạng bác sĩ ở tuyến xã, tuyến huyện đổ lên bệnh viện tuyến tỉnh khi thông tuyến BHYT.

Đối với phương thức thanh toán cho người dân khi thông tuyến BHYT, ông Lê Văn Phúc cho biết: Hiện nay, phương thức thanh toán BHYT theo định suất và nhóm chẩn đoán liên quan (DRG) vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Thực tế, khi thanh toán bằng DRG, tổng ngân sách cho hoạt động khám, chữa bệnh ở bệnh viện sẽ được khống chế. Vì vậy, cần đẩy mạnh phương thức thanh toán này.

Đồng thời, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam cũng cần tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức bệnh nhân trong việc khám chữa bệnh ở các bệnh viện tuyến dưới. Giúp bệnh nhân hiểu rằng các bệnh viện tuyến tỉnh, địa phương sẽ được điều chỉnh dần dần nâng cao chất lượng. Đi kèm với đó, bản thân lãnh đạo và đội ngũ y bác sĩ bệnh viện tuyến dưới cũng phải không ngừng nâng cao nhân lực, vật lực. Để có đón tiếp, điều trị bệnh nhân một cách tốt nhất.

Thời gian tới, Bộ Y tế sẽ giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố và Thủ trưởng Y tế các Bộ, ngành tăng cường công tác tham mưu thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về BHYT, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến chính sách, pháp luật về khám, chữa bệnh và BHYT; chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh, đặc biệt là các cơ sở tuyến tỉnh tăng cường công tác quản lý, kiểm tra việc chỉ định điều trị nội trú, sắp xếp bố trí giường bệnh phù hợp với quy mô, trang thiết bị cũng như nhân lực hiện có; rà soát quy định cụ thể việc sắp xếp, phân tuyến khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh, chú trọng đối với các cơ sở tuyến tỉnh trong việc tổ chức bàn khám, bố trí nhân lực khám, bố trí giường bệnh và chỉ định điều trị nội trú phù hợp với tình trạng bệnh; phối hợp với cơ quan BHXH cấp tỉnh chỉ đạo, tổ chức kiểm tra; tăng cường kiểm tra, chỉ đạo việc triển khai ứng dụng CNTT phục vụ công tác quản lý và giám định, thanh toán chi phí khám, chữa bệnh.

ĐỂ THÔNG TUYẾN BHYT CÓ HIỆU QUẢ VÀO NĂM 2021

Để thực hiện thông tuyến BHYT có hiệu quả, Giám đốc các Bệnh viện, cơ sở khám, chữa bệnh các tuyến phải chủ động kiểm tra và triển khai các chính sách thông tuyến khám, chữa bệnh và thanh toán chi phí.

Bộ Y tế yêu cầu các Bệnh viện phải có kế hoạch kiểm tra, chấn chỉnh công tác tổ chức khám bệnh, xây dựng và thực hiện đúng quy trình khám, chữa bệnh theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế, giám sát chặt chẽ việc chỉ định điều trị nội trú; xây dựng và trình cấp có thẩm quyền quyết định số lượng giường nội trú phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực, khả năng cung ứng dịch vụ của cơ sở; nâng cao chất lượng khám bệnh, bố trí đủ nhân lực, đảm bảo chất lượng trong khám, tư vấm, chỉ định điều trị nội trú; tổ chức thực hiện nghiêm túc việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý và giám định, thanh toán chi phí theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế; có kế hoạch phối hợp và chủ động phối hợp với các cơ sở khám, chữa bệnh khác, bao gồm cả cơ sở tuyến huyện để điều chuyển bệnh nhân khi quá tải.

Để bảo đảm cho công tác chuẩn bị thực hiện khám, chữa bệnh BHYT thông tuyến tỉnh vào năm 2021, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long giao Cục Quản lý Khám chữa bệnh sớm xây dựng, trình ban hành quy định về cơ sở khám, chữa bệnh tuyến tỉnh; quy định số lượng giường bệnh của cơ sở khám, chữa bệnh phù hợp với nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất; quy định về quy trình khám, chữa bệnh trên tuyến tỉnh phải đặt lịch hẹn trước, trên cơ sở này, Sở Y tế sẽ quyết định số lượng giường của từng cơ sở trên địa bàn.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng giao Vụ Kế hoạch Tài chính đánh giá về phương thức thanh toán theo định xuất theo nhóm chẩn đoán liên quan (DRG) để xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về nội dung này.

Giao Vụ Truyền thông và Thi đua khen thưởng phải xây dựng kế hoạch và chủ động tuyên truyền đến người lao động tại cơ sở khám, chữa bệnh, cơ quan BHXH, và người tham gia BHYT hiểu về ý nghĩa của chính sách thông tuyến khám, chữa bệnh, trách nhiệm tổ chức thực hiện, trách nhiệm thực thi các quy định của pháp luật về BHYT.

Giao Thanh tra Bộ Y tế sẽ xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra các cơ sở khám, chữa bệnh tuyến tỉnh trên phạm vi toàn quốc, cơ quan BHXH trong việc thực hiện các quy định về khám, chữa bệnh, về quản lý, sử dụng quỹ BHYT./.

Vân Anh