Từ trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, C.Mác và F.Ăngghen đã luận chứng một cách khoa học, sâu sắc và đầy thuyết phục rằng: Địa vị kinh tế xã hội của giai cấp công nhân đã quy định vai trò và sứ mệnh lịch sử của giai cấp đó là người làm cuộc cách mạng xã hội XHCN, đánh đổ CNTB, xoá bỏ hình thái xã hội dựa trên nền tảng chế độ tư hữu - nguồn gốc của mọi sự bóc lột; và xây dựng xã hội mới, lấy chế độ công hữu về tư liệu sản xuất làm nền tảng, không còn người bóc lột người đó là: Chủ nghĩa cộng sản.

Luận cứ khoa học trên đây của Tuyên ngôn đã được lịch sử loài người kiểm chứng trong thực tiễn gần một thế kỷ qua. Thành công của Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 do giai cấp công nhân lãnh đạo đã mở ra một thời đại mới cho hệ thống XHCN ra đời và phát triển ở nhiều nước. Thắng lợi của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc tiến lên CNXH ở các nước lạc hậu dưới sự lãnh đạo của chính đảng giai cấp công nhân đã chứng minh trong hiện thực sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đã và đang được thực hiện; sứ mệnh lịch sử đó không có một giai cấp nào khác thay thế được. Với một Đảng Cộng sản chân chính thì sự lãnh đạo của đảng chính là sự lãnh đạo của giai cấp công nhân. Lý luận tiên phong của Đảng đem lại sự giác ngộ giai cấp, sức mạnh đoàn kết, nghị lực cách mạng và đường lối cách mạng cho giai cấp. Đồng thời Đảng lại dựa vào sự giác ngộ của giai cấp, sức mạnh đoàn kết, nghị lực cách mạng, trí tuệ và hành động của toàn bộ giai cấp để lôi kéo tất cả các tầng lớp nhân dân lao động khác và cả dân tộc đứng lên hành động theo đường lối chiến lược, sách lược cách mạng của đảng. Chính bằng phương pháp đó, giai cấp công nhân thông qua đảng tiền phong của giai cấp mình để thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử.

Hơn 90 năm qua, kể từ Cách mạng Tháng Mười Nga là một giai đoạn lịch sử thăng trầm của giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình qua các phong trào cách mạng giải phóng dân tộc cách mạng vô sản để tiến lên CNXH ở nhiều nước trên thế giới. Từ năm 1917 đến 1945 - giai đoạn đột phá của cách mạng vô sản do chính đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo ở một nước tư bản kém phát triển, đó là nước Nga, khai sinh ra một chế độ xã hội mới - chế độ nhân dân lao động làm chủ và giai cấp vô sản trở thành giai cấp nắm chính quyền; xoá bỏ tình trạng người bóc lột người, mở ra khả năng xây dựng CNXH trong một nước, đánh bại sự bao vây can thiệp của chủ nghĩa đế quốc, mở đường cho phong trào giải phóng dân tộc phát triển mạnh mẽ ở nhiều nước, cứu loài người thoát khỏi thảm hoạ của chủ nghĩa phát xít.

Từ sau năm 1945 đến đầu những năm 70, giai cấp công nhân ở nhiều nước cùng với chính đảng của mình đã tiếp tục đẩy mạnh phong trào cách mạng, mở rộng và phát triển CNXH ra nhiều nước trở thành hệ thống XHCN; đồng thời với thắng lợi đó là giai đoạn phát triển mạnh của phong trào công nhân thế giới dưới khẩu hiệu hoà bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội. Hàng trăm nước đã giành được độc lập dân tộc ở mức độ khác nhau, làm sụp đổ hệ thống thuộc địa cuả chủ nghĩa thực dân kiểu cũ. Một số nước sau khi làm cách mạng dân tộc dân chủ thoát khỏi ách thống trị của đế quốc phong kiến đã tiến theo con đường CNXH như Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Cu-ba, v.v... Từ những năm 70 đến cuối thập kỷ 80 của thế kỷ trước, do phạm phải nhiều sai lầm, CNXH ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ. Lợi dụng tình hình trên đây các thế lực thù địch và phản động quốc tế đã phối hợp ra sức tiến công CNXH thế giới và chủ nghĩa Mác-Lênin bằng nhiều thủ đoạn thâm độc mới nhằm xoá bỏ các nước XHCN còn lại, xác lập sự thống trị tuyệt đối của CNTB đối với thế giới hiện đại. Vì vậy, đặc điểm nổi bật nhất trong giai đoạn hiện nay là cuộc đấu tranh giai cấp và dân tộc hết sức gay go và phức tạp. Lịch sử thế giới đang trải qua những bước quanh co của sự phát triển đi lên; sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cũng đang đứng trước những thử thách lớn lao.

Từ kinh nghiệm của tiến trình phát triển lịch sử xã hội loài người, chúng ta khẳng định rằng sự sụp đổ của CNXH ở Liên Xô và Đông Âu không có nghĩa là sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội khoa học với tính cách là một học thuyết cách mạng và khoa học duy nhất có thể vạch ra con đường giải phóng hoàn toàn và triệt để giai cấp công nhân, nhân dân lao động. Sự sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu cũng không có nghĩa là sự sụp đổ của phong trào XHCN thế giới. Bước thoái trào của CNXH chỉ xảy ra ở một bộ phận, một khu vực mà thôi. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cũng không vì thế mà mất đi; trái lại nó đã và đang tồn tại, phát triển như một hiện tượng xã hội khách quan trong lịch sử phát triển xã hội loài người ở thời đại hiện nay - thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới. Giá trị của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản vẫn là kim chỉ nam cho hành động Cách mạng của giai cấp công nhân thế giới để giải phóng nhân loại thoát khỏi sự thống trị của CNTB.

Đối với Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã khéo kết hợp giữa lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin và những nguyên lý cách mạng cơ bản của Tuyên ngôn với tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam; xây dựng liên minh công nông và khối đại đoàn kết toàn dân tộc nhằm, đánh đuổi bọn thực dân xâm lược Pháp và đế quốc Mỹ cùng giai cấp phong kiến Việt Nam, dành độc lập dân tộc, dân chủ đưa cả nước tiến lên theo con đường XHCN.

Tám mươi năm qua kể từ khi có Đảng lãnh đạo, cách mạng Việt Nam luôn luôn trung thành với những tư tưởng vĩ đại của Tuyên ngôn, vận dụng những tư tưởng đó một cách sáng tạo vào điều kiện cụ thể của nước ta, đưa dân tộc ta vững bước tiến lên.

Trong bối cảnh tình hình hiện nay của đất nước và thế giới, để bảo vệ Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, thực hiện thắng lợi Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tiếp tục đưa sự nghiệp cách mạng của nước ta không ngừng tiến lên, Đảng phải tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo và giữ gìn bản chất giai cấp công nhân của Đảng, thực hiện nghiêm NQTW 6 (lần 2) (khoá VIII); xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình nghiêm túc, kiên quyết sửa chữa sai lầm để Đảng ta vững mạnh, trong sạch; thực hiện tốt NQTW 7 (khoá IX) về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc vì dân giầu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá X "về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên". Đó là những hành động có ý nghĩa cực kỳ quan trọng để củng cố và không ngừng phát huy vai trò sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng nước ta ở giai đoạn hiện nay - giai đoạn đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước và mở rộng hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng trong bối cảnh thế giới có những diễn biến phức tạp về chính trị, kinh tế và xã hội. Những khó khăn thử thách lớn đang đặt lên vai giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Song có Đảng lãnh đạo sáng suốt, có sự đoàn kết đồng thuận của cả dân tộc chúng ta đã và đang vượt qua được những khó khăn để đưa nền kinh tế dần dần về thế ổn định và từng bước tiến lên vững chắc.

Từ thực tiễn của nước ta và của một số nước XHCN đang tồn tại và phát triển cho thấy giữ vững bản chất giai cấp của Đảng là điều kiện quan trọng bậc nhất để một Đảng cộng sản của giai cấp công nhân vượt qua mọi khó khăn thử thách và giành thắng lợi trong sự nghiệp lãnh đạo cách mạng của mình.

Thành tựu đạt được của cách mạng nói chung và thành tựu kinh tế-xã hội thu được trong hơn 20 năm đổi mới nói riêng ở nước ta khẳng định trong hiện thực giai cấp công nhân Việt Nam đã và đang thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình để đưa dân tộc ta từng bước tiến lên CNXH, góp phần tích cực vào việc bảo vệ phong trào cách mạng XHCN trên thế giới, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, bảo vệ học thuyết về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ở thời đại hiện nay./.

PGS.TS Cao Duy Hạ