Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia đã thực hiện thành
công chương trình dân số và kế hoạch hóa gia đình, tuy nhiên hiện nay,
dân số Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức với những vấn
đề liên quan đến cơ cấu dân số vàng, tỷ lệ già hóa nhanh chóng, mức
sinh giảm…
Thông tin trên là những nội dung được tập trung thảo luận tại Hội thảo
“Tình hình dân số và phát triển bền vững ở Việt Nam - nhìn từ kinh
nghiệm quốc tế” do Ban Tuyên giáo Trung ương và Quỹ Dân số Liên hợp quốc
tại Việt Nam đã tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 27/5.
Phát biểu tại hội thảo, ông Lê Bạch Dương, Trợ lý Trưởng đại diện Quỹ
Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam đang trải qua giai
đoạn đặc biệt và duy nhất trong lịch sử với tỷ lệ dân số trẻ đông, tỷ lệ
người cao tuổi cao. Vì vậy, cơ quan chức năng cần có biện pháp để Việt
Nam có thể giải quyết được những thách thức và tận dụng các cơ hội này
để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, tạo sức mạnh tổng thể để
phát triển đất nước.
Theo ông Lê Bạch Dương, Việt Nam có mức sinh giảm liên tục và duy trì
bền vững với trung bình mỗi phụ nữ Việt Nam có 2,1 con nhưng hiện tuổi
thọ lại tăng, dẫn đến không bao lâu nữa dân số Việt Nam sẽ bước vào thời
kỳ dân số già. Mặc dù độ tuổi từ 15-24 chiếm gần 40% cả nước, cao nhất
trong lịch sử nhân khẩu học của Việt Nam nhưng cần tận dụng triệt để lực
lượng lao động này thông qua việc đầu tư về sức khỏe, giáo dục và hướng
nghiệp phù hợp với sự phát triển của đất nước. Ông Lê Bạch Dương nhấn
mạnh, nếu không giải quyết được vấn đề này thì từ dân số vàng sẽ dần
chuyển sang dân số già, gây áp lực nặng nề cho quốc gia.
Theo Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam, hiện một số quốc gia như
Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan... có những xu hướng tương
đồng với Việt Nam như mức sinh và mức chết giảm; tăng trưởng dân số giảm
dần; xu hướng biến đổi cơ cấu tuổi, tỷ lệ người cao tuổi tăng, tăng tỷ
lệ phụ thuộc và số người trong lực lượng lao động suy giảm.
Riêng Hàn Quốc đã có những chính sách tăng tỷ lệ sinh nhưng lại khá muộn
so với diễn biến thực tế của nước này. Do vậy, năm 2013 mức sinh tại
Hàn Quốc chỉ đạt 1,2 con/phụ nữ gây ra nhiều thiệt hại, trong đó có giảm
khoảng 3,5-4,5% ngân sách quốc gia hàng năm kèm theo nhiều hệ lụy khác.
Các chuyên gia Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam cho biết Việt Nam
cần chuyển hướng tiếp cận trong chính sách dân số từ kiểm soát sinh sang
đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản, ngăn ngừa kịp thời những
thay đổi bất thường trong mô hình hôn nhân và nuôi con.
Ông Đào Văn Dũng - Vụ trưởng Vụ các vấn đề xã hội (Ban Tuyên giáo Trung
ương), cho biết để đạt các mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam cần có
một quy mô dân số, cơ cấu dân số phù hợp. Vì vậy, vấn đề truyền thông
giáo dục về dân số và kế hoạch hóa gia đình là rất cần thiết, cần có
những buổi tập huấn, hội thảo phù hợp nhằm thúc đẩy công tác dân số, sức
khỏe sinh sản phát triển bền vững hơn, góp phần phát triển đất nước./.
(TTXVN)