Hội nghị kiểm điểm Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) vừa khai mạc ngày 3/5, tại Trụ sở Liên Hợp Quốc (LHQ) ở New York, Hoa Kỳ với sự tham dự ở cấp cao của  189 quốc gia thành viên Hiệp ước, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon, Tổng giám đốc IAEA, lãnh đạo nhiều tổ chức quốc tế, đông đảo đại diện các tổ chức phi chính phủ và giới thông tin đại chúng.

Hội nghị sẽ họp đến ngày 28/5/2010  tập trung kiểm điểm tình hình thực hiện Hiệp ước NPT trong 5 năm qua và trao đổi về các biện pháp thúc đẩy 3 mục tiêu chính của Hiệp ước là giải trừ quân bị hạt nhân, chống phổ biến vũ khí hạt nhân và sử dụng hòa bình  năng lượng hạt nhân.

Trong các phát biểu tại Hội nghị, Tổng thư ký LHQ và đại diện các quốc gia cho rằng, Hiệp ước NPT ra đời năm 1968 đã góp phần ngăn ngừa thảm họa chiến tranh hạt nhân, hạn chế phổ biến vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, hiện trên thế giới vẫn tồn tại những kho vũ khí hạt nhân lớn, tình hình phổ biến vũ khí hạt nhân có những diễn biến phức tạp và nhiều nước chưa có điều kiện sử dụng năng lượng hạt nhân cho các yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.

Ý kiến chung của các đoàn là cộng đồng quốc tế cần đẩy mạnh các nỗ lực tăng cường hòa bình, an ninh quốc tế để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện tốt Hiệp ước NPT, tăng cường hiệu quả cơ chế chống phổ biến vũ khí hạt nhân đi đôi với thúc đẩy giải trừ quân bị hạt nhân nhằm mục tiêu một thế giới không có vũ khí hạt nhân và mở rộng hợp tác quốc tế về sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân.  

Tham gia thảo luận chung tại Hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam, đã phát biểu thay mặt Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), trong đó, nhấn mạnh ý nghĩa của việc thực hiện toàn diện cả 3 mục tiêu của Hiệp ước NPT, đặc biệt là nghĩa vụ của các nước có vũ khí hạt nhân trong việc cắt giảm và cam kết không sử dụng loại vũ khí này.

Trưởng đoàn Việt Nam nêu rõ cam kết của các nước ASEAN đối với các mục tiêu của Hiệp ước về khu vực phi vũ khí hạt nhân tại Đông Nam Á được khẳng định lại tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 16 mới được tổ chức tại Hà Nội và các nước ASEAN sẽ tiếp tục thảo luận với các nước có vũ khí hạt nhân để các nước này sớm ký Hiệp ước. Trưởng đoàn Việt Nam cũng khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam về thực hiện Hiệp ước NPT, bảo đảm an toàn, an ninh hạt nhân như thể hiện qua việc tham gia các điều ước quốc tế cấm các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt và trong thời gian kể từ Hội nghị kiểm điểm năm 2005 đã phê chuẩn Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện, ký Nghị định thư bổ sung với IAEA, gia nhập Công ước An toàn Hạt nhân, ủng hộ Sáng kiến toàn cầu chống khủng bố hạt nhân và những biện pháp đề ra trong các văn kiện của Hội nghị Cấp cao về An ninh Hạt nhân tổ chức vào tháng 4/2010 vừa qua.

Để thúc đẩy việc sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân, đoàn Việt Nam bày tỏ thiện chí cùng các đối tác quốc tế tổ chức một hội nghị quốc tế về vấn đề này như đề xuất của Việt Nam được ghi nhận tại Nghị quyết số 1887 tháng 9/2009 của Hội nghị Thượng đỉnh Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về giải trừ và không phổ biến hạt nhân./.

Theo VOVnews