Đây là lần đầu tiên Việt Nam xuất bản một cuốn sách đề cập một cách tương đối đầy đủ, toàn diện, chính xác về đường biên giới trên đất liền giữa Việt Nam và Trung Quốc qua các giai đoạn lịch sử và cả đường biên giới hiện nay mới được hai nước chính thức xác lập cụ thể, rõ ràng bằng văn bản, trên bản đồ và thực địa, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Cuốn sách cung cấp những thông tin cơ bản về quá trình đàm phán, hoạch định và phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc, phân tích kết quả và ý nghĩa lịch sử của công tác này. Cụ thể, cuốn sách nêu rõ những cơ sở pháp lý quốc tế và quá trình đàm phán dẫn đến việc ký kết Hiệp ước Hoạch định biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc năm 1999. Trong đó, ba vấn đề được coi là “nhạy cảm” về khu vực Thác Bản Giốc, Hữu Nghị quan và Cửa sông Bắc Luân được trình bày một cách rõ ràng, chi tiết, có kèm theo sơ đồ.

Cuốn sách do Giáo sư Vũ Dương Ninh (Đại học Quốc gia Hà Nội) chủ biên, được biên soạn công phu bắt đầu từ tháng 11-2009 và hoàn thành tháng 12-2010. Đặc biệt, việc biên soạn cuốn sách được sự chỉ đạo trực tiếp của Giáo sư Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam. Cuốn sách được biên soạn dựa trên các tài liệu sưu tầm, khảo sát thực địa và lấy ý kiến đóng góp của các nhà khoa học đầu ngành nghiên cứu về vấn đề biên giới, nhằm bảo đảm các yêu cầu từ góc độ khoa học lịch sử và khoa học pháp lý. Qua đó cuốn sách phản ánh chính xác đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước Việt Nam về việc giải quyết vấn đề biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc nói riêng và bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ nói chung.

Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Thao, Phó chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia, khẳng định cuốn sách nhằm tuyên truyền không chỉ trong nước mà cả quốc tế về những thành tựu trong công tác phân giới cắm mốc trên đất liền giữa Việt Nam và nước láng giềng Trung Quốc. Ông Thao cho biết, một số nước rất mong muốn học tập kinh nghiệm của Việt Nam. Theo ông Thao, có hai bài học kinh nghiệm quan trọng được rút ra đó là “quan tâm lợi ích của mình nhưng cũng không nên quên lợi ích của nước khác”. Có như vậy mới tìm ra những phương án giải quyết hợp lý, hợp tình mà hai bên đều có thể chấp nhận được. Bài học kinh nghiệm nữa đó là cần phải tuyên truyền, giải thích cho nhân dân hiểu, ủng hộ đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc giải quyết hòa bình tất cả các tranh chấp lãnh thổ, qua đó tìm được sự đồng thuận.  

Ông Lê Văn Nghiêm, Cục trưởng Cục Thông tin đối ngoại cho biết, trong dư luận có những thông tin không chính xác, thậm chí bôi nhọ vấn đề biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Trung Quốc, vì vậy việc xuất bản cuốn sách mang giá trị lịch sử, khoa học và thực tiễn về vấn đề này có ý nghĩa rất quan trọng. Ông cho biết, cuốn sách là kết quả của đường biên giới hữu nghị giữa hai nước, không đề cập những vấn đề còn gây tranh cãi mà chỉ nói về kết quả phân giới cắm mốc trên thực địa, đã đàm phán, được hai nước nhất trí và luật pháp quốc tế công nhận. Ông Nguyễn Hồng Thao tin tưởng cuốn sách sẽ đóng góp cho tình hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc. Cuốn sách nêu rõ nhiệm vụ củng cố, gìn giữ và xây dựng đường biên giới Việt-Trung thành đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển giữa hai nước.

Ông Lê Văn Nghiêm cho biết, bản dịch tiếng Anh của cuốn sách “Biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc” dự kiến sẽ xuất bản vào giữa năm nay. Cuốn sách sẽ được đưa ra nước ngoài, gửi tới các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam, Hội Việt kiều ở các nước cũng như các thư viện ở nước ngoài. Bản mềm cuốn sách cũng sẽ được đưa lên trang web của Cục Thông tin đối ngoại, Bộ Thông tin và Truyền thông./.

(Theo: QĐND)