Tháng 10-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có những tác phẩm, bài nói mà cho đến nay đã 65 năm trôi qua, bây giờ đọc lại vẫn thấy như rất mới. Riêng cuốn “Sửa đổi lối làm việc” của Bác đã có đầy đủ các nội dung đưa ra bàn thảo, phân tích để ra được Nghị quyết về chỉnh đốn Đảng ghi dấu ấn này của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI.
Đọc và so sánh, cả 3 vấn đề cấp bách và 4 giải pháp để chỉnh đốn Đảng đã được đưa vào Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4, đều được Bác chỉ ra rất cụ thể, rõ ràng, dễ hiểu trong cuốn sách quý ấy. Thực ra, cuốn sách không dày, có 6 phần, nhưng rất đầy đủ, từ quan điểm chính trị, tư tưởng, đạo đức, tác phong, tư cách, lối sống cho đến trách nhiệm cán bộ, đảng viên, phương pháp công tác, phê bình và tự phê bình sửa chữa khuyết điểm, dạy cả cách viết và nói của cán bộ, đảng viên.
Đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc gì cũng phải rất thiết thực, cụ thể và đã làm phải nhanh chóng trên cơ sở đã tính toán kỹ. Ngay như phần 6, nói về cái tật xấu là thói ba hoa của cán bộ, đảng viên, Bác cũng viết rất dân dã, dễ hiểu và thấu đáo: “Chưa điều tra, chưa nghiên cứu, chưa biết rõ, chớ nói, chớ viết. Trước khi nói, phải nghĩ cho chín, phải sắp đặt cẩn thận. Phải nhớ câu tục ngữ: "Chó ba quanh mới nằm. Người ba năm mới nói"… Nghe những lời răn dạy này cứ như là Bác Hồ chỉ ra khuyết điểm của cán bộ, đảng viên ta hôm nay.
Một trong những giải pháp để chỉnh đốn Đảng lần này là: Kiểm điểm, tự phê bình và phê bình là khâu mở đầu, mấu chốt, có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Phương châm, phương pháp tiến hành là phải nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nhất là những mặt còn yếu kém, không nể nang, né tránh; đề ra các biện pháp khắc phục, sửa chữa thiết thực, khả thi… (Chỉ thị số 15-CT/TW của Bộ Chính trị về việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI).
Lời Chủ tịch Hồ Chí Minh ngắn gọn, súc tích nhưng đầy khí phách và thể hiện thái độ dứt khoát: “Một đảng mà không biết sửa chữa khuyết điểm là một đảng hỏng”. Vậy, suy ra thì một đảng viên mà che giấu khuyết điểm, bảo thủ cái sai, không tự giác nhận khuyết điểm cũng không còn xứng đáng là đảng viên. Trước hết, trong đợt chỉnh đốn Đảng lần này, các đảng viên phải rất tự giác, cầu thị, phải “tiên trách kỷ, hậu trách nhân”, tự xem lại mình trước khi phê bình người khác. Chính vì thế, khi nói về phê bình và sửa chữa, Bác Hồ đã nhấn mạnh đến chữ “DŨNG”, rất cần dũng khí trong đấu tranh tự phê bình và phê bình. Bác Hồ viết: “DŨNG là dũng cảm, gan góc, gặp việc phải có gan làm. Thấy khuyết điểm có gan sửa chữa. Cực khổ khó khăn, có gan chịu đựng. Có gan chống lại những sự vinh hoa, phú quý, không chính đáng. Nếu cần, thì có gan hy sinh cả tính mệnh cho Đảng, cho Tổ quốc, không bao giờ rụt rè, nhút nhát”.
Phê bình, tự phê bình không nên chỉ tiến hành trong nội bộ Đảng, mà cần được nhân dân góp sức thì mới nhanh chóng có kết quả. Cũng là thực hiện lời Bác dạy: “Việc phê bình phải từ trên xuống và từ dưới lên. Cấp trên phê bình, chưa đủ. Đồng chí, đồng sự phê bình, chưa đủ. Phải hoan nghênh quần chúng phê bình nữa, thì sự phê bình mới hoàn toàn”. Trong thực tế, thường là ích kỷ, tham lam, đầu óc cá nhân, thực dụng mới ngại người khác phê bình mình, ngại ngùng và khó chịu khi nghe dân phê phán, vạch ra những cái sai.
Tại Hội nghị Trung ương 4, kiểm điểm, đánh giá về thực trạng của Đảng hiện nay, trong 3 vấn đề cấp bách đặt ra có vấn đề thứ nhất là “tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp”. Thực trạng hiện nay, cần nhìn nhận, đánh giá một cách khách quan. Nếu không nhìn nhận một cách khách quan, đánh giá không đúng sẽ sinh ra cào bằng, vơ đũa cả nắm, làm đại trà, nhưng lại bỏ sót những cán bộ, đảng viên lợi dụng chức vụ, quyền hạn dẫn đến phạm pháp, thực sự đã mất chất Cộng sản.
Trong cuộc chỉnh đốn Đảng theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 hiện nay, như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã yêu cầu: Mỗi cán bộ, đảng viên cần nêu cao tính Đảng, tính trung thực, thẳng thắn, cầu thị, trên tinh thần xây dựng, vì lợi ích của dân, của đất nước, vì sự trong sạch, vững mạnh của Đảng. Trước hết là các đồng chí Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các đồng chí Ủy viên Trung ương phải thể hiện rõ phẩm chất và bản lĩnh cộng sản kiên cường, cần có dũng khí tự phê bình và kiên quyết đấu tranh phê bình. Lâu nay, ta vẫn nói “Phê và tự phê là vũ khí sắc bén”. Vũ khí có sắc bén, nhưng cũng dễ trở nên bị vô hiệu hóa, nếu như người sử dụng vũ khí không đủ bản lĩnh, không trung thực, thiếu dũng khí.
Bùi Văn Bồng/QĐND