Thời gian qua, liên tiếp nhiều vụ bạo hành trẻ em đã bị phát hiện như vụ giáo viên ngược đãi trẻ tại trường mầm non Mầm Xanh (TPHCM), vụ bảo mẫu hành hạ trẻ hơn 1 tháng tuổi ở Hà Nam hay vụ bố mẹ bạo hành trẻ 7 tuổi Kiên Giang...
Cục Trẻ em cho biết, tổng hợp thông tin từ báo chí và các cuộc gọi đến Tổng đài tư vấn trẻ em, đa số các cuộc bạo hành đều do chính người chăm sóc trẻ gây ra do thiếu kiềm chế, thiếu tôn trọng và thường trút cơn nóng giận lên đứa trẻ.
Sau khi bị xét xử thì phải có biện pháp truyền thông rộng rãi để xã hội thấy được việc bạo hành, xâm hại trẻ em sẽ bị pháp luật nghiêm trị.
Cục trưởng Cục Trẻ em Đặng Hoa Nam nhận định, không hẳn là các vụ bạo lực gia tăng về số lượng và mức độ mà là do gần đây các vụ bạo hành, xâm hại được phát giác và tố cáo nhiều hơn. Thêm vào đó, việc tiếp nhận xử lý kịp thời các vụ tố giác đã bước đầu tạo niềm tin cho người dân.
“Theo dự đoán của chúng tôi, thời gian tới những vụ tố giác việc bạo hành, xâm hại trẻ em sẽ còn tăng lên”, ông Đặng Hoa Nam cho biết.
Phân tích nguyên nhân của các vụ bạo hành trẻ em, ông Đặng Hoa Nam cho rằng, xu hướng các vụ bạo hành trẻ em tăng lên thời gian gần đây do người trực tiếp chăm sóc trẻ thiếu hiểu biết về pháp luật. Luật Trẻ em có hiệu lực từ 1/6/2017 và các văn bản pháp luật khác quy định xử lý nặng hành vi xâm hại trẻ em. Trẻ càng nhỏ, mức độ xử phạt càng tăng.
Tiếp đến là nguyên nhân những người trực tiếp gần gũi với trẻ thiếu kỹ năng làm việc với trẻ. Ví dụ cha mẹ thì thiếu kĩ năng chăm sóc con cái, bảo vệ con cái và đặc biệt là thiếu các kĩ năng kiềm chế cơn nóng giận, tức giận của mình để đừng trút lên trên đầu trẻ. Với giáo viên, mà đặc biệt là giáo viên mầm non ở các cơ sở tư thục, ngoài công lập thì ngoài việc trang bị cho họ những kiến thức về dạy trẻ, chăm sóc trẻ về mặt dinh dưỡng, giáo dục thể chất thì còn một điều rất quan trọng là phải học những kĩ năng về bảo vệ trẻ và không xâm hại trẻ, kìm chế những cơn tức giận.
Để hạn chế bạo hành trẻ em, các trường thực hiện công tác phòng ngừa qua việc theo dõi giám sát môi trường chăm sóc trẻ. Đối với gia đình, cha mẹ cần tổ chức các lớp kỹ năng chăm sóc trẻ. Tại các trường sớm có lớp tham vấn tâm lý học đường cho cả học sinh và giáo viên để có điều chỉnh tốt hơn, nhất là khi phát hiện có sang chấn tâm lý để trị liệu sớm.
Ông Đặng Hoa Nam cho rằng, sau khi có thông tin về các vụ bạo hành, xâm hại trẻ em, biện pháp can thiệp đầu tiên là phải ưu tiên quan tâm đến chăm sóc, bảo vệ nạn nhân. Cần tách trẻ em ra khỏi người nghi xâm hại, bạo lực cho trẻ. Hoặc chuyển trẻ tới cơ sở chăm sóc y tế, thể chất, tâm thần để kịp thời điều trị sang chấn, phục hồi tốt nhất cho trẻ.
Ví dụ, với vụ việc bạo hành ở trường Mầm Xanh, Cục Trẻ em đã có kết nối với ngành giáo dục và được biết đơn vị này đã ngay lập tức đóng cửa trường và cơ quan Công an đã vào cuộc điều tra. Cục đã đề nghị ngành giáo dục phối hợp với Sở LĐTB&XH chuyển các em tới đơn vị giáo dục khác và thực hiện chăm sóc đặc biệt như khám sàng lọc tâm lý để có phương án chăm sóc cụ thể.
Hiện nay, Luật Trẻ em và Nghị định 56 của Chính phủ hướng dẫn thực hiện luật cũng đã quy định rất cụ thể trách nhiệm của các bên liên quan, trách nhiệm của các cấp, cấp cơ sở. Theo đó, trách nhiệm các xã phường là phải triển khai ngay lập tức các biện pháp can thiệp. Gần đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị phòng chống bạo lực xâm hại trẻ em. Thủ tướng cũng đã có yêu cầu Chủ tịch UBND cấp tỉnh phải chịu trách nhiệm về tất cả sự chậm chễ, không xử lý với các vụ bạo hành, xâm hại trẻ em.
Ông Đặng Hoa Nam cho biết: “Về cơ bản thì việc xét xử các vụ bạo hành, xâm hại trẻ em đã tuân thủ theo pháp luật nhưng theo khuyến nghị của tôi thì đối với các vụ việc trên cần áp dụng triệt để khung hình phạt tăng nặng, mang tính chất răn đe. Sau khi bị xét xử rồi thì phải có biện pháp truyền thông rộng rãi xã hội thấy được việc bạo hành, xâm hại trẻ em sẽ bị pháp luật nghiêm trị”./.
Đỗ Tuấn Anh