Cuốn sách được Huyện ủy Thanh Trì tổ chức biên soạn từ tháng 8 năm 2011. Với sự nỗ lực của Ban Biên soạn, sự tham gia đóng góp tích cực của nhiều cơ quan và các nhà khoa học, sau nhiều lần hội thảo và thẩm định, tháng 7 năm 2012 cuốn sách được hoàn thành bản thảo và được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật nhận xuất bản và phát hành. Đây là công trình có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống chính trị - xã hội hiện nay, đồng thời, thiết thực kỷ niệm 720 năm ngày sinh Chu Văn An (1292-2012), 58 năm ngày Giải phóng Thủ đô và Giải phóng Huyện Thanh Trì (10/10/ 1954 - 10/10/2012).
 

ĐC Lê Thị Thu Thủy, Phó Bí thư Huyện ủy công bố quyết định phát hành cuốn sách

Ngoài lời nói đầu, phần kết luận và phụ lục, nội dung chính của cuốn sách được kết cấu gồm 5 chương:

Chương một: Quê hương Chu Văn An. Giới thiệu tổng lược về mảnh đất Thanh Trì “địa linh nhân kiệt” giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, mảnh đất “rạng rỡ đất văn, oai phong đất võ”, đã đóng góp cho lịch sử dân tộc nhiều danh nhân văn hóa, trong đó thầy Chu Văn An là một danh nhân tiêu biểu được tôn vinh là “vạn thế sư biểu” (người thầy muôn đời).

Chương hai: Thân thế và sự nghiệp. Giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của thầy giáo Chu Văn An. Do tài năng và phẩm hạnh, Chu Văn An được vua Trần Minh Tông mời ra làm Tư nghiệp Quốc Tử Giám, dạy dỗ các thái tử và phò giúp nhà vua. Đến thời Trần Dụ Tông lên ngôi, triều đình rối ren, vua quan ăn chơi sa đọa, không quan tâm đến việc triều chính, Chu Văn An đã nhiều lần khuyên can nhưng không được. Quá bất bình, ông đã dâng Thất trảm sớ xin chém đầu bảy tên nịnh thần để mong giữ yên vận nước. Tuy nhiên, Thất trảm sớ không được vua đoái hoài đến, ông đã trả mũ áo từ quan, nêu khí tiết của người thầy và cũng là tấm gương sáng trong về đạo làm tôi cho muôn đời sau noi theo.

Về ở ẩn tại núi Phượng Hoàng, Chí Linh (Hải Dương), ông tiếp tục dạy học, viết sách, làm thơ. Các tác phẩm của ông được sử sách ghi lại có Tứ thư thuyết ước để giảng dạy, Y học yếu giải để làm thuốc chữa bệnh và một số sách khác, có cả 12 bài thơ chữ Hán.

Chu Văn An được tôn vinh là Người thầy của muôn đời không chí vì ông là một nhà giáo tài năng, đã có những đóng góp lớn lao cho sự nghiệp giáo dục Việt Nam mà còn vì ông đã nêu cao tấm gương sáng về đạo làm người. Chính vì vậy, khi qua đời ông đã được truy tặng Tước công – tước phẩm cao nhất trong hạng tước, được tòng tự ở Văn Miếu và được hậu thế dựng đền miếu phụng thờ.

Chương ba: Sự nghiệp giáo dục. Chu Văn An đã nổi danh từ những năm tháng mở trường dạy học ở quê với “tiếng đồn gần xa, học trò đầy cửa”, Chu Văn An được tôn vinh là “Ông tổ đạo Nho của nước Nam ta”. Ông được vua mời vào triều để dạy các thái tử và giữ chức vụ Tư nghiệp Quốc Tử Giám đầu tiên. Ông đã dạy các thái tử sau này lên ngôi như vua Hiến Tông, Trần Dụ Tông và nhiều học trò thành đạt làm quan trong triều đình, tiêu biểu như Lê Quát và Phạm Sư Mạnh. Nhớ tới Chu Văn An, nhân dân ta còn nhớ tới truyền thuyết về người học trò thủy thần ở đầm Linh Đàm vâng lời thầy kêu trời làm mưa chống hạn và thác vì dân ở nơi đây.

Chương bốn: Sự nghiệp văn chương. Chu Văn An không chỉ dạy học, nghiên cứu y học, viết sách mà ông còn làm 12 bài thơ chữ Hán, thơ của ông mang phong vị hoài cổ, nhưng có nhiều hình ảnh mới lạ, ý tưởng nhẹ nhàng, lời thơ thanh thoát, ngôn từ nhã đạm, “rất trong sáng thoáng nét u nhàn”. Một số bài thơ đã được đưa vào chương trình giảng dạy môn văn học của các trường đại học trong cả nước từ nhiều năm nay.

Chương năm: Một số di tích thờ Chu Văn An. Giới thiệu các di tích ở huyện Thanh Trì như: Đình Chu Văn An (đình nội), Miếu Thổ Kỳ (đền Văn) ở xã Thanh Liệt; Văn chỉ Chu Văn An (đền Huỳnh Cung) ở xã Tam Hiệp; Khu di tích thờ Chu Văn An ở núi Phượng Hoàng, thị xã Chí Linh và về sự lệ thờ Chu Văn An ở Văn Miếu Quốc Tử Giám xưa và nay.

Cuốn sách được biên soạn dựa trên nhiều nguồn tư liệu, cung cấp cho bạn đọc những thông tin đầy đủ để các thế hệ hiện tại và sau này, giúp bạn đọc có cái nhì tổng quan và sâu sắc hơn về cuộc đời sự nghiệp và những công lao, đóng góp của thầy giáo – danh nhân Chu Văn An. Từ đó, suy ngẫm và cùng nhau trấn hưng sự nghiệp giáo dục của nước nhà.

Phát biểu tại Lễ phát hành cuốn sách, ông Triệu Đình Phúc, Bí thư Huyện ủy Thanh Trì nhấn mạnh: Cuốn sách đã góp phần thiết thực khai thác và phát huy các giá trị truyền thống của quê hương, đất nước; góp phần giáo dục truyền thống hiếu học, tinh thần yêu nước, xây dựng đạo đức cách mạng và đẩy mạnh đấu tranh phòng chống tham nhũng trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ . Đồng thời, cũng là dịp để chúng ta tỏ lòng thành kính, tri ân người thầy xứng danh nhất trong lịch sử nước nhà: Chu Văn An - Người thầy của muôn đời.

Trao tặng sách cho các đơn vị trong thành phố Hà Nội và huyện Thanh Trì

Nhân dịp phát hành cuốn sách, Huyện Thanh Trì đã tặng 720 cuốn cho Huyện Chí Linh (Hải Dương); tặng 16 xã của Huyện Thanh Trì, các Đảng bộ và Chi bộ đảng huyện, đại diện các trường học trong huyện và các trường mang tên Chu Văn An trên địa bàn Hà Nội; tặng thưởng cho các đơn vị cá nhân có nhiều đóng góp thiết thực trong quá trình tổ chức biên soạn cuốn sách. Quỹ Khuyến học Chu Văn An huyện Thanh Trì cũng tặng nhiều phần thưởng có giá trị cao cho các thầy cô giáo đoạt danh hiệu Giáo viên dạy giỏi cấp thành phố và các em học sinh có thành tích cao trong học tập và rèn luyện, với tổng giá trị tiền thưởng 73.000.000 đồng.

Quỹ Khuyến học Chu Văn An huyện Thanh Trì trích nhiều phần thưởng tặng các thầy cô giáo đoạt danh hiệu Giáo viên dạy giỏi cấp thành phố và các học sinh có thành tích cao trong học tập

Bài và ảnh: PV