Thế nhưng, cho đến nay mô hình này ở Bà Rịa-Vũng Tàu vẫn đang vấp phải khó khăn, khiến người nông dân thực sự không yên tâm sản xuất. Có mặt ở “Cánh đồng mẫu lớn” của HTX Nông nghiệp và Dịch vụ An Nhứt, huyện Long Điền những ngày gần thu hoạch lúa hè thu, nông dân than ngắn, thở dài vì lại một vụ nữa họ lại phải tự “bơi” tìm đầu ra cho sản phẩm, mặc dù hạt thóc họ làm ra có qui trình, chất lượng và an toàn hơn các loại lúa thường. Hai vụ trước, khi họ tham gia sản xuất theo mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” cũng vậy, mặc dù HTX đã liên hệ nhiều nơi, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng đã giới thiệu nhiều doanh nghiệp tới làm việc với Ban chủ nhiệm HTX về vấn đề thu mua lúa của nông dân, tuy nhiên do các doanh nghiệp này đề nghị mua gạo chứ không mua thóc và mua với số lượng lớn nên HTX không đáp ứng được vì không có nhà máy xay xát và nhà kho để chứa số lượng lớn gạo.

Gia đình anh Đinh Văn Tiên, Đội trưởng đội Thủy lợi, HTX Nông nghiệp và Dịch vụ An Nhứt, đang tham gia mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” với 1 ha và đây là vụ thứ 3 anh tham gia mô hình. Với sản phẩm lúa thu hoạch chất lượng và an toàn, thế nhưng gia đình anh vẫn phải bán lúa với giá cào bằng với giá các loại lúa sản xuất bình thường khác và thường bị thương lái ép giá. Anh than thở, nông dân chúng tôi khi tham gia sản xuất lúa theo mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” được rất nhiều cái lợi, vì tiết kiệm được phân bón, thuốc trừ sâu, bù lại công chăm sóc của chúng tôi bỏ ra rất nhiều cho đồng lúa, để cho ra được sản phẩm lúa sạch, an toàn và chất lượng. Hiện nay, mỗi trung bình 1 ha gia đình anh Tiên thu hoạch khoảng 5,5 - 6 tấn, sản xuất theo mô hình “Cánh đồng mẫu” lớn, gia đình anh tiết kiệm từ tiền phân bón, thuốc trừ sâu… khoảng 700.000 – 800.000 đồng/ha.

Chính vì sản phẩm làm ra năng suất, chất lượng và an toàn, nên hiện nay mô hình "Cánh đồng mẫu lớn" cũng đã thu hút nhiều nông dân của HTX tham gia. Tuy vậy, với tình hình giá cả như hiện nay và đầu ra của sản phẩm lúa sạch, làm theo qui trình nghiêm ngặt nhưng giá cả bị cào bằng, bị thương lái ép giá, khiến bà con có tâm lý chán nản. Theo ông Huỳnh Trung Thành - Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp và Dịch vụ An Nhứt, với 3 vụ tham gia mô hình Cánh đồng mẫu lớn, HTX và nông dân đã phải tự “bơi” tìm đầu ra cho sản phẩm lúa. Vụ đầu tiên bà con tham gia mô hình này là vụ đông xuân 2011, với diện tích 30ha, có 49 hộ tham gia, bà con bán lúa với giá 7.000 đồng/kg, vụ mùa 2011-2012 diện tích đã tăng lên 70ha, với 70 hộ tham gia, bà con bán lúa với giá 8.000 – 8.800 đồng/kg. Còn vụ hè thu sắp thu hoạch chắc chỉ bán được giá 6.000 đồng/kg, vì hiện nay giá lúa đang rớt xuống thấp.

Ông Huỳnh Trung Thành cho biết thêm, tuy giá bán lúa “Cánh đồng mẫu lớn” không cao hơn so với giá lúa bình thường, nhưng là để tập cho bà con thói quen trồng lúa sạch. Trong thời gian tới, HTX sẽ cố gắng để mở rộng diện tích này. Khó khăn hiện nay là: đây là mô hình mới, qui trình kỹ thuật nghiêm ngặt, kỹ lưỡng, nhưng vẫn thiếu sự liên kết với doanh nghiệp cung cấp giống, phân bón và bao tiêu sản phẩm. Thực tế mô hình "Cánh đồng mẫu lớn" là nơi doanh nghiệp và nông dân hợp tác sản xuất theo hợp đồng ràng buộc theo mục đích "hai bên cùng có lợi, Nhà nước hỗ trợ, quản lý".

Tại đó, người nông dân sản xuất tập trung và chịu trách nhiệm về chất lượng, độ an toàn của sản phẩm. Còn doanh nghiệp lại có trách nhiệm cung cấp giống với giá cả ổn định, hướng dẫn kỹ thuật canh tác và bao tiêu sản phẩm theo giá thỏa thuận, đảm bảo lợi ích giữa nông dân và doanh nghiệp. Nhưng thực tế hiện nay mô hình "Cánh đồng mẫu lớn" ở Bà Rịa – Vũng Tàu lại không như vậy, vụ hè thu này, HTX Nông nghiệp và Dịch vụ An Nhứt và các xã viên vẫn phải canh cánh với nỗi lo đầu ra cho sản phẩm của mình./.

Hoàng Nhị - TTXVN