Năm 2010 và nhiệm kỳ qua, công tác Tuyên giáo của Đảng bộ thành phố Đà Nẵng đã góp phần không nhỏ trong việc giữ vững sự ổn định chính trị - xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ thành phố. Có được kết quả đó là nhờ Thành ủy và Ban Tuyên giáo Thành ủy đã chú trọng việc nắm bắt tâm trạng, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân qua công tác điều tra, nghiên cứu dư luận xã hội; chủ động xử lý kịp thời, hiệu quả những vấn đề nảy sinh về tư tưởng; tăng cường đấu tranh phản bác và làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hằng năm của Thường trực Thành ủy giao cho Ban Tuyên giáo Thành ủy tổ chức thực hiện.

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội thiết thực phục vụ hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của thành phố nói chung và nhiệm vụ công tác tuyên giáo nói riêng, nên ngay từ năm 1999, thực hiện hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Tuyên giáo Thành ủy Đà Nẵng đã tổ chức mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội, phân công một cán bộ thuộc Phòng Tuyên - Huấn phụ trách công tác Nghiên cứu dư luận xã hội và là cộng tác viên của Viện Nghiên cứu Dư luận xã hội - Ban Tuyên giáo Trung ương. Nhờ đó, công tác theo dõi, nắm bắt diễn biến tư tưởng và dư luận trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân đối với các chủ trương, chính sách và những vấn đề xã hội mang tính thời sự, bức xúc trên địa bàn thành phố rất kịp thời và thường xuyên.

Năm 2009, nhằm nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu dư luận xã hội trong tình hình hiện nay, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã tổ chức kiện toàn đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội với số lượng 22 đồng chí công tác ở các Ban Tuyên giáo, Ban Tuyên giáo các quận, huyện ủy, đảng ủy trực thuộc và các đoàn thể chính trị - xã hội thành phố; tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cộng tác viên và cán bộ tuyên giáo các quận, huyện ủy, đảng ủy trực thuộc và cơ sở xã, phường. Qua đó, các cấp ủy đảng đã nhận thức rõ hơn về vị trí, tầm quan trọng của công tác nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội; đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội cơ sở ngày càng phát huy tác dụng trong việc theo dõi, nắm bắt và phản ánh thông tin, phục vụ tốt công tác tham mưu, định hướng kịp thời tình hình tư tưởng và dư luận trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn thành phố.

Hằng năm, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã chủ động tổ chức các cuộc điều tra, nắm bắt dư luận xã hội về những chủ trương, chính sách lớn của thành phố; đồng thời, phối hợp với Viện Nghiên cứu Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương triển khai hàng chục đợt điều tra xã hội học với hàng ngàn phiếu điều tra về nhiều nội dung, chủ đề khác nhau, góp phần vào công tác phân tích, nhận định, đánh giá, dự báo tình huống và tham mưu định hướng tư tưởng, dư luận xã hội trên địa bàn thành phố.

Để công tác nắm bắt tâm trạng, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân và tham mưu xử lý kịp thời, hiệu quả những vấn đề tư tưởng và dư luận xã hội nảy sinh trên địa bàn thành phố, cùng với công tác điều tra, nghiên cứu dư luận xã hội và hoạt động của mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Thành ủy cũng rất quan tâm thực hiện các biện pháp công tác tư tưởng khác, như:

Tăng cường công tác thông tin định hướng tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thông qua việc tổ chức các hội nghị báo cáo viên, hội nghị công tác tuyên giáo định kỳ và đột xuất; thông qua các bản tin định kỳ phục vụ sinh hoạt chi bộ và phục vụ công tác lãnh đạo, quản lý để thông tin tình hình thực hiện các chủ trương, chính sách lớn, những vấn đề thời sự trong nước và quốc tế đang được dư luận quan tâm nhằm giúp các địa phương, đơn vị và đội ngũ cán bộ tuyên giáo, báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp chủ động trong tham mưu định hướng tư tưởng và dư luận xã hội, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động. Thông qua phát huy hoạt động của đội ngũ báo cáo viên các cấp đã góp phần quan trọng trong định hướng tư tưởng, giải thích thông suốt dư luận, tạo sự đồng thuận trong xã hội.

Coi trọng công tác đối thoại trực tiếp với nhân dân. Thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa Ban Tuyên giáo các cấp với các cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp trong việc triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết những vấn đề bức xúc của nhân dân trên địa bàn thành phố, nhờ đó đã tham mưu giải quyết kịp thời những vấn đề tư tưởng, dư luận xã hội nảy sinh ngay trong từng chủ trương, chính sách, dự án và ngay từ cơ sở, không để tâm trạng lo lắng, bức xúc kéo dài.

Đảm bảo công tác thông tin nhanh và định hướng báo chí. Thông qua công tác điểm báo ngày và báo cáo công tác báo chí tuần, kịp thời phát hiện các vấn đề nổi cộm tác động nảy sinh tư tưởng, dư luận xã hội, nhất là các vấn đề liên quan đến các chủ trương, chính sách của thành phố; báo cáo và đề xuất xử lý những vấn đề nảy sinh không có lợi trên mặt báo. Nhiều trường hợp báo chí nêu vấn đề, phản ánh tình hình thiếu khách quan trung thực, thiếu nhạy cảm chính trị, gây bức xúc đối với các địa phương, đơn vị và dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo đã chủ động phối hợp với các địa phương, đơn vị, báo, đài và các cơ quan quản lý nhà nước tìm biện pháp, giải quyết, xử lý, khắc phục tình hình. Thông qua giao ban định kỳ hàng quý và báo cáo công tác báo chí tuần, kể cả những chỉ đạo, phối hợp đột xuất, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã kịp thời định hướng nội dung tuyên truyền trên báo, đài thành phố, đảm bảo tính định hướng tư tưởng, chính trị, nhất là các vấn đề về thời sự, chính trị được dư luận quan tâm...

Duy trì thường xuyên giao ban an ninh tư tưởng hàng quý, các ngành chức năng phản ánh những vấn đề nổi cộm, nhạy cảm về tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, những vấn đề xã hội bức xúc, ảnh hưởng đến tình hình tư tưởng của địa phương, Ban Tuyên giáo kịp thời chủ trì phối hợp với các ngành chức năng bàn biện pháp tháo gỡ, tham mưu cấp ủy giải quyết thông suốt vấn đề tư tưởng, định hướng và xử lý dư luận xã hội kịp thời, phản bác các luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch.

Với sự cố gắng của đội ngũ làm công tác tuyên giáo của thành phố, những năm qua, công tác tuyên giáo đã góp phần rất lớn trong công tác tuyên truyền, định hướng, nắm bắt và tham mưu xử lý hiệu quả những vấn về tư tưởng và dư luận xã hội nảy sinh trong quá trình triển khai thực hiện chủ trương của thành phố. Đặc biệt trong triển khai thực hiện chủ trương xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị, giải phóng mặt bằng, khai thác quỹ đất phục vụ chính sách an sinh xã hội của thành phố.

Đáng chú ý, trong năm 2010, có một vụ việc xảy ra thu hút sự quan tâm của dư luận cả nước, đó là Vụ gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ tại Giáo xứ Cồn Dầu liên quan đến công tác quy hoạch xây dựng Dự án Khu đô thị sinh thái Hòa Xuân (thuộc quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng). Từ khi Dự án được triển khai thực hiện, một bộ phận bà con giáo dân nơi đây vẫn chưa đồng tình với chủ trương đền bù giải tỏa của thành phố, có thái độ không hợp tác, bị số cực đoan khiêu khích, cản trở người thi hành nhiệm vụ...

Trước, trong và sau khi vụ việc xảy ra, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình; tham mưu trong chỉ đạo định hướng báo chí và tuyên truyền; tổ chức họp báo với các cơ quan báo chí nhằm cung cấp thông tin chính thống và định hướng nội dung tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, góp phần làm chủ dư luận, tạo sự đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân, nhất là nhân dân khu vực Dự án rất đồng tình ủng hộ, cho rằng chính quyền đã giải quyết tốt vụ việc, sớm ổn định tình hình, đồng thời lên án, phản đối mạnh mẽ việc làm sai trái của các đối tượng cực đoan, chống đối.

Tuy đã đạt được những kết quả như trên, nhưng chúng tôi tự nhận thấy công tác nghiên cứu, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội trên địa bàn thành phố vẫn còn một số mặt chưa thường xuyên và kịp thời: hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội chưa đi vào nền nếp, nhất là thực hiện chế độ về giao ban, báo cáo, phản ánh và dự báo dư luận xã hội chưa đầy đủ, chính xác, thông tin thu được còn đơn giản; chưa có cơ chế và chính sách hợp lý cho hoạt động của đội ngũ cộng tác viên nên chưa phát huy được hiệu quả hoạt động… Tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ công tác nghiên cứu dư luận xã hội còn thiếu, nhất là cán bộ có trình độ chuyên môn phù hợp với công việc này…

Xuất phát từ yêu cầu thực tế nhiệm vụ công tác tuyên giáo hiện nay, căn cứ Hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương thực hiện Thông báo Kết luận của Ban Bí thư (khoá X) về “Tăng cường năng lực điều tra xã hội học, nắm bắt dư luận xã hội” và thực hiện ý kiến kết luận của Thường trực Thành ủy về thống nhất thành lập Phòng Nghiên cứu dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Thành ủy Đà Nẵng đã xây dựng Đề án thành lập Phòng Nghiên cứu dư luận xã hội thuộc Ban, dự kiến đầu năm nay Phòng sẽ đi vào hoạt động, đưa hoạt động nghiên cứu dư luận xã hội từ thành phố đến cơ sở trở thành nền nếp, hiệu quả, góp phần nghiên cứu, đề xuất các biện pháp định hướng và hình thành dư luận xã hội tích cực, tạo sự thống nhất về nhận thức, ý chí và hành động trong thực hiện các chủ trương, chính sách của Trung ương và thành phố...

Nhằm phát huy vai trò của công tác nắm bắt dư luận trong hoạt động công tác tuyên giáo, cần tổ chức bồi dưỡng cán bộ làm công tác nghiên cứu dư luận, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ công tác nghiên cứu dư luận xã hội, nhất là đối với các địa phương mới thành lập phòng và trung tâm nghiên cứu dư luận xã hội theo Kết luận của Ban Bí thư.

Trong Quy chế hoạt động của cộng tác viên dư luận xã hội cần bổ sung thống nhất quy định về quy trình, hình thức và trách nhiệm cụ thể của tổ chức và cá nhân trong việc báo cáo, phản ánh dư luận xã hội. Tăng cường quyền hạn và chính sách đãi ngộ đối với cộng tác viên dư luận xã hội vì công việc này rất dễ xảy ra ”tai nạn nghề nghiệp”./

Mai Mộng Tưởng