Hoàn thành danh bạ Mã Bưu chính Quốc gia
Bà Vũ Thanh Xuân, Trưởng Ban Kỹ thuật CNTT (VNPost) cho biết, việc xây dựng bộ mã BC đã được khởi động từ năm 1995 với một đề tài nghiên cứu về mã BC. Tiếp đó, năm 1998, được sự chỉ đạo của Bộ BCVT, Tập đoàn BCVT Việt Nam (khi đó là Tổng công ty BCVT Việt Nam-VNPT) đã tiến hành khảo sát dữ liệu địa chỉ mã BC, xây dựng nguyên tắc chi tiết cho việc điều tra, phân khoảng mã, gán mã và các quy trình cấp phát, cập nhật địa chỉ làm cơ sở xây dựng bộ mã BC Việt Nam. Theo quy định về mã BCQG được Bộ BCVT ban hành tại quyết định 05/2004/QĐ-BBCVT ngày 20/1/2004, mã BC là tập hợp các ký tự thể hiện dưới dạng số dùng để xác định một cụm địa chỉ phát hoặc một địa chỉ phát cụ thể”... Bốn năm sau, ngày 29/8/2008, Bộ TT&TT đã có quyết định 48/2008/QĐ-BTTTT ban hành 4 số đầu của mã BCQG chi tiết tới 100% quận, huyện để sử dụng cho hoạt động của mạng BC công cộng và các dịch vụ thuộc lĩnh vực BC trong phạm vi cả nước; đồng thời giao cho VNPost xây dựng, hoàn thiện 2 số tiếp sau của mã BCQG và ban hành mã BCQG đầy đủ 6 số chi tiết tới 100% cụm địa chỉ nhận. Gần đây nhất, ngày 25/6/2009, VNPost đã có quyết định số 371/QĐ-BCVT ban hành Danh bạ mã BCQG đầy đủ 6 số, chi tiết tới cấp cụm địa chỉ, cơ bản khép lại quá trình xây dựng bộ mã BC quốc gia kéo dài hơn 10 năm.
Được biết, hiện VNPost đã báo cáo lên Bộ TT&TT, đồng thời đang xây dựng kế hoạch để bộ mã BCQG được triển khai áp dụng trên phạm vi toàn quốc trong thời gian tới. Khi mã BC được triển khai áp dụng, các khách hàng sử dụng dịch vụ BC bên cạnh việc phải ghi địa chỉ chi tiết bằng chữ theo số nhà, tên phố, phường, quận, tỉnh… như trước đây, họ sẽ điền cả địa chỉ bằng các con số. Ví dụ: TP.Hà Nội có mã từ 100000 đến 159999, tỉnh Hưng Yên có mã từ 160000 đến 169999, tỉnh Hải Dương có mã từ 170000 đến 179999, thành phố Hải Phòng có mã từ 180000 đến 189999...
Là một trong số những người tham gia xây dựng mã BC từ những ngày đầu, bà Vũ Thanh Xuân chia sẻ: “Quá trình triển khai xây dựng mã BC, chúng tôi đã gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Trong đó, khó nhất là hệ thống số nhà, tên đường ở một số địa phương, nhất là các thành phố lớn được đánh số, đặt tên một cách lộn xộn, không theo nguyên tắc, không có quy hoạch rõ ràng và thiếu khoa học khiến cho việc khảo sát, thu thập dữ liệu cũng như việc mã hóa các địa chỉ gặp nhiều khó khăn. Song đến thời điểm này, các điều kiện, đặc biệt giải pháp kỹ thuật đã cho phép việc xây dựng và triển khai mã BC dễ dàng, thuận tiện hơn nhiều”.
Thay đổi thói quen của người dân
Bà Vũ Thanh Xuân cho biết, khi bộ mã BC đã được triển khai áp dụng rộng rãi, người dân đã quen dùng sẽ giúp cho việc xử lý thư từ, bưu phẩm nhanh hơn, tiết kiệm tối đa nhân lực trong khâu khai thác cũng như giảm thiểu khả năng xảy ra thất lạc bưu gửi. Ngay cả với những điểm khai thác vẫn thực hiện chia chọn thủ công, việc nhìn 1 một dãy số (địa chỉ đã được mã hóa) vẫn dễ chia hướng hơn cho các nhân viên khai thác. Bản thân các bưu tá đi phát, áp dụng mã BC sẽ giúp họ dễ dàng hơn trong việc sắp xếp hành trình phát của mình.
Tuy nhiên, theo nhận định của TS Nguyễn Quang A, cho đến nay nhiều người dân Việt Nam chưa hề “quen biết” với mã BC và rất khó xử khi phải điền các mẫu biểu, đơn từ có yêu cầu phải điền mã BC. Thí dụ, chắc rất ít người ở quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) biết quận này có mã bưu chính từ 1100xx đến 1119xx.
Bản thân những người trực tiếp xây dựng bộ mã BCQG cũng nhận thức rõ khó khăn này. Bà Vũ Thanh Xuân cho hay: “Xây dựng, hoàn thiện bộ mã BCQG là việc khó khăn. Nhưng khi có bộ mã rồi, việc tuyên truyền, phổ biến như thế nào để thay đổi thói quen của người dân, để họ quen với việc sử dụng mã BC cũng là việc không hề đơn giản. Thái Lan đã mất khoảng 10 năm từ khi bắt đầu có mã BC quốc gia đến khi có khoảng 70% dân số Thái Lan dùng mã BC. Chính vì vậy, chúng tôi không kỳ vọng ngay sau khi bộ mã BC Việt Nam được triển khai áp dụng sẽ có nhiều người dân sử dụng ngay. Cần có một khoảng thời gian nhất định để mã BC thực sự đi vào cuộc sống”.
Theo ông Tôn Dũng, chuyên viên Ban Dịch vụ Bưu chính, hiện Tổng công ty đang xây dựng kế hoạch kế hoạch tuyên truyền, quảng bá về mã BC Quốc gia đến mọi tổ chức, cá nhân sử dụng trong phạm vi toàn quốc để đông đảo người dân biết, nhớ và tiến tới quen dần với việc sử dụng mã BC thay cho việc ghi địa chỉ như hiện nay. Ông Dũng cũng cho biết, bên cạnh công tác truyền thông về mã BC, Tổng công ty cũng sẽ thường xuyên cập nhật CSDL mã BC. Mỗi khi có bất cứ sự thay đổi về địa dư hành chính, mã BC cũng đều phải được phải thay đổi, bổ sung, cập nhật mới.
Mã BC được áp dụng, người dân biết địa chỉ nhà họ tương ứng với số mã BC nào để ghi lên phong bì thư, bưu phẩm thì khi chia chọn bằng máy sẽ đưa lại năng suất hơn chia chọn thủ công.
Theo Minh Tú (Bưu điện Việt Nam)