Trong phản ứng đầu tiên, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) bày tỏ hy vọng các nhà lãnh đạo mới ở Libi và ICC đảm bảo đối xử và xét xử công bằng đối với Xaíp. Người phát ngôn của NATO, bà Ôana Lungexcu (Oana Lungescu), cho biết tổ chức quân sự này tin tưởng việc đảm bảo công lý sẽ giúp Libi xây dựng nhà nước pháp quyền trên cơ sở tôn trọng quyền của người dân.
 
Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) cho rằng việc bắt giữ Xaíp là một sự kiện quan trọng tại Libi và là bước tiến nhằm đảm bảo công lý cho người dân đất nước Bắc Phi này.

Liên minh châu Âu (EU) hối thúc Hội đồng Dân tộc Chuyển tiếp (NTC) của Libi giao nộp an toàn Xaíp cho tòa án ICC. Phát biểu từ Brúcxen (Brussel, Bỉ), người phụ trách chính sách đối ngoại của EU, bà Cathơrin Astơn (Catherine Ashton), cho rằng việc bắt giữ Xaíp là một bước tiến quan trọng vì đây là một nhân vật thế lực trong chính quyền cũ và từng được "cơ cấu" lên kế nhiệm ông Cađaphi. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là phải đảm bảo an toàn và quyền được xét xử công bằng cho Xaíp, phù hợp với nghĩa vụ quốc tế của Libi cũng như những cam kết của NTC trong việc xây dựng nhà nước pháp quyền.

Các nước Mỹ, Anh, Pháp cũng hối thúc nhà cầm quyền mới của Libi đảm bảo một phiên tòa công bằng, xét xử nhân đạo và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế dành cho Xaíp. Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định việc bắt giữ Xaíp là một bước tiến nữa kéo Libi thoát khỏi thời kỳ 40 năm đen tối trong lịch sử, giúp đưa người dân nước này hướng tới một tương lai hòa bình, dân chủ.

Ông Mikhain Mácgơlốp (Mikhail Margelov), đặc phái viên về châu Phi của Tổng thống Nga, khẳng định Mátxcơva (Moscow) ghi nhận thông tin Xaíp bị bắt và bày tỏ vui mừng trước việc chính quyền mới ở Libi không tước đoạt quyền được xét xử công bằng của Xaíp. Theo ông Mácgơlốp, những cáo buộc đối với Xaíp về việc vi phạm các tội ác chống loài người là rất nghiêm trọng, nên cần được xét xử theo đúng quy trình thủ tục pháp lý.

Đúng một tháng sau vụ bắt giữ và sát hại cố lãnh đạo Cađaphi, ngày 19/11, NTC thông báo đã bắt giữ được con trai thứ hai của ông là Xaíp tại khu vực Xêha (Sebha) ở miền Nam. Xaíp năm nay 39 tuổi, từng bị ICC phát lệnh truy nã cùng với cha mình và cựu Giám đốc tình báo Ápđunla An Xênútxi (Abdullah al-Senussi) hôm 27/6 với những cáo buộc vi phạm tội ác chống loài người trong các vụ đụng độ, biểu tình.

Trong phát biểu đầu tiên sau vụ bắt giữ, Thủ tướng lâm thời Libi Ápđen Rahim An Kíp (Abdel Rahim al-Kib) cam kết Xaíp sẽ được đối xử theo đúng luật pháp quốc tế và xét xử công bằng. Ông An Kíp cũng khẳng định các cơ quan tư pháp của Libi sẽ nhanh chóng liên hệ với ICC để quyết định địa điểm xét xử Xaíp.

Về phần mình, ICC cũng đã yêu cầu chính quyền Libi thực hiện nghĩa vụ giao nộp Xaíp cho cơ quan này. Dự kiến, công tố viên của ICC Luít Môrênô Ôcampô (Luis Moreno-Ocampo) sẽ tới Libi trong tuần này để thảo luận về việc giao nộp Xaíp./.

TTXVN