Đóng góp ý kiến vào dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng XII, nhiều chuyên gia, nhà khoa học khẳng định, càng ngày chúng ta càng thấy rõ hơn văn hóa là nền tảng tinh thần, là mục tiêu và là động lực đối với sự phát triển toàn diện và bền vững của đất nước. Văn hóa có khả năng thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội theo hướng lành mạnh, bền vững, có khả năng làm giàu thêm các nguồn lực, nhân lên gấp nhiều lần sức mạnh bảo vệ Tổ quốc.

Cần có chiến lược về xây dựng ý thức quốc gia về văn hóa

Theo TS Nguyễn Quốc Tuấn, Viện trưởng viện nghiên cứu tôn giáo, Đại hội nào chúng ta vẫn khẳng định là xây dựng một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc văn hóa nhưng không có chiến lược trong từng thời kỳ. 70 năm xây dựng chế độ 30 năm đổi mới mẫu hình con người Việt Nam là gì chúng ta chưa trả lời được để đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa. Trong dự thảo văn kiện của Đại hội tới cần có chiến lược về xây dựng ý thức quốc gia về văn hóa.

“Hiện nay hành vi lệch lạc quá nhiều. Chúng ta vẫn giáo dục thanh niên qua các phong trào nhưng đã bao giờ chúng ta nói với thanh niên về lòng nhân từ, kỹ năng của lòng nhân từ. Để xây dựng một xã hội văn minh hiện đại phải quan tâm đến những giá trị nền tảng mà hàng đầu là lòng nhân từ”- TS Nguyễn Quốc Tuấn nhấn mạnh.

PGS.Vũ Đình Lãm

PGS.Vũ Đình Lãm, Viện Khoa học vật liệu, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cũng nhận định, thế hệ trẻ Việt Nam luôn giữ vai trò quan trọng trong các giai đoạn lịch sử của dân. Thế hệ trẻ luôn là lực lượng xung kích, quan trọng thúc đẩy sự phát triển xã hội và là người chủ tương lai đất nước. Khi nói đến thế hệ trẻ là nói đến vai trò xung kích, sáng tạo, nói đến ý chí, nghị lực và khát vọng vươn lên trong cuộc sống. Ở bất kỳ giai đoạn lịch sử nào cũng vậy, thế hệ trẻ Việt Nam luôn là một lực lượng quan trọng, hăng hái đi đầu. “Hoài bão lớn” của thế hệ trẻ thể hiện ở tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.

Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thời kỳ khoa học và công nghệ phát triển mạnh mẽ như vũ bão hiện nay, thì nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực trẻ có trình độ cao, nguồn nhân lực tri thức khoa học công nghệ đã trở thành động lực quan trọng để góp phần xây dựng đất nước xã hội chủ nghĩa, phát triển nền kinh tế xã hội, phát triển nền khoa học công nghệ tiên tiến, xây dựng nền công nghiệp hóa và hiện đại hóa cho đất nước. Để đáp ứng được nhu cầu trên, cần phải phát huy giá trị văn hóa Việt Nam, đồng thời nuôi dưỡng tinh thần khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ khoa học công nghệ, thế hệ tri thức trẻ đi đầu trong công cuộc xây dựng đất nước. Đây là nội dung không thể thiếu trong công tác giáo dục tư tưởng, văn hóa, truyền thống cách mạng đối với thế hệ trẻ nước ta nói chung, thế hệ trẻ khoa học công nghệ nói riêng.

Thế hệ trẻ phải hiểu đúng về văn hóa dân tộc

Theo PGS Vũ Đình Lãm, trong giai đoạn hiện nay, các thế lực thù địch đang ráo riết chống phá cách mạng nước ta, nhằm xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng cộng sản, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa, hướng nước ta đi theo quỹ đạo của chủ nghĩa tư bản. Đầu độc thế hệ trẻ những văn hóa độc hại, làm băng hoại các giá trị văn hóa bản sắc của dân tộc Việt Nam. Ngoài ra chúng còn tìm cách “bôi đen” lịch sử, nói xấu lãnh tụ, mua chuộc đội ngũ cán bộ, lôi kéo thế hệ trẻ, coi thế hệ trẻ là một lực lượng cần hướng tới, nhằm biến họ thành những “công cụ tự giác” để thực hiện mưu đồ chính trị. Mặt khác, các giá trị văn hóa của dân tộc phải đối diện với những thách thức, những tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường. “Do vậy việc chăm lo bồi dưỡng, giáo dục và nâng cao ý thức phát huy giá trị văn hóa Việt Nam cho thế hệ trẻ vừa là mục tiêu, vừa là động lực cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước”.

Giáo dục thế hệ trẻ, người đi trước phải làm gương (ảnh minh họa: KT)

PGS.Vũ Đình Lãm cũng cho rằng, nhiệm vụ quan trọng hiện nay là cần tăng cường hơn nữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho thế hệ trẻ về mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng nhằm nâng cao nhận thức về mục tiêu, lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị. Đồng thời, xây dựng niềm tin và bồi dưỡng để thế hệ trẻ có kiến thức tổng hợp và chuyên sâu, năng động, sáng tạo, có khả năng tự lực, tự rèn, thích ứng nhanh với thực tiễn.

Một nhiệm nhiệm vụ quan trọng nữa là tăng cường bồi dưỡng cho thế hệ trẻ hiểu đúng và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong hành động cách mạng; nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa, bản sắc văn hóa dân tộc từ đó nuôi dưỡng tinh thần, khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ xung kích đi đầu trong xây dựng đất nước.

Theo PGS.Vũ Đình Lãm, nâng cao nhận thức của thế hệ trẻ về tầm quan trọng của văn hóa, bản sắc văn hóa dân tộc từ đó nuôi dưỡng tinh thần, khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ xung kích đi đầu trong xây dựng đất nước là nội dung quan trọng, là yêu cầu cao đặt ra đối với an toàn xã hội.

“Bởi chỉ có vậy thì cốt cách dân tộc, lòng tự tôn dân tộc mới luôn giữ vai trò hạt nhân trong quá trình phát triển của dân tộc. Mặt khác, một thực tế không thể phủ nhận là sự phát triển rộng khắp của các phương tiện nghe, nhìn hiện đại như hiện nay đã khiến các cơ quan chức năng ở một mức độ nào đó khó kiểm soát được nhiều nội dung mà các phương tiện đó chuyển tải, điều này ít nhiều đã ảnh hưởng đến việc nhận thức các giá trị văn hóa của dân tộc. Không ít người đã bị những lợi ích vật chất cám dỗ, làm tha hóa, biến chất, chạy theo lối sống hưởng thụ, mà hầu như không quan tâm đến truyền thống văn hóa Việt Nam”- PGS Vũ Đình Lãm trăn trở.

Giáo dục thế hệ trẻ, người đi trước phải làm gương