Trường trung học cơ sở Nậm Đét được ngành giáo dục Lào Cai đánh giá là điểm sáng mô hình học bán trú dân nuôi. Những năm gần đây cùng với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, các cấp, các ngành thì chính sự hi sinh, tâm huyết, tình yêu, lòng yêu nghề, mến trẻ, 100% giáo viên trẻ nhà trường tình nguyện ở tại trường nuôi dạy các em học sinh, coi các em như chính người con của mình… Đây chính là nhân tố quyết định thành công mô hình học bán trú dân nuôi ở vùng cao Nậm Đét.

 Qua giới thiệu của Phòng giáo dục huyện Bắc Hà, chúng tôi đến thăm trường trung học cơ sở xã Nậm Đét- điểm sang mô hình học bán trú dân nuôi ở vùng cao.

Đã nhiều lần vào Nậm Đét công tác và lần nào cũng ngã xe, kể cả lúc vào và lúc ra vì đường đi quá khó. Do đã được nghe kể chuyện thầy cô giáo trong này mùa đông ra chợ huyện mua thực phẩm cho học sinh bị ngã xe nên chúng tôi dù đã quen đường xong vẫn đi xe cẩn thận, chậm rãi. Vào xã gần 40 km, mất gần 3 tiếng đồng hồ trên con đường sỏi đá ngổn ngang, mệt mỏi, chúng tôi đến được mái trường này, thế mới biết các thầy cô giáo vất vả thế nào. Vừa bước qua cổng đã bắt gặp trên nóc tầng 2 khu giảng đường chính của trường, các thầy giáo trẻ đang say mê trang trí, dán khẩu hiệu thi đua.

Trong câu chuyện cởi mở, thầy giáo Đinh Mạnh Linh cho biết đây là công trình chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20- 11, bình thường nếu thuê làm phải mất hơn 10 triệu đồng, trường học ở xã nghèo không có kinh phí, vì vậy nhà trường vận động tập thể cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên trường học đóng góp 5 triệu đồng tiền mặt và công lao động làm, phấn đấu hoàn thành đúng dịp nhà trường tổ chức lễ kỷ niệm ngày nhà giáo Việt nam 20- 11.

Thăm cơ sở vật chất của trưởng, chúng tôi thực sự ấn tượng trước khung cảnh trường lớp khang trang, khu kí túc xã, khu bếp ăn, nhà ăn giành cho các em học sinh bán trú ngăn năp, gọn gàng, sạch đẹp và đằng sau ngôi trường là khu vườn rau rộng xanh mơn mởn.

Với 20/20 cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường ở lại trường, họ đều rất trẻ, quê ở Bảo Nhai, thành phố Lào Cai, các tỉnh miền xuôi như Phú Thọ, Thái Bình, Hà Nội tình nguyện lên vùng cao Nậm Đét dạy học, trong đó người trẻ nhất sinh năm 1989, thầy giáo lớn tuổi nhất sinh năm 1977 là thầy hiệu phó Triệu Văn Cộng.

Qua tìm hiểu được biết, ngay từ ngày đầu thành lập trường năm học 2004- 2005, nhà trường đã mạnh dạn tận dụng những lớp học cũ để tổ chức mô hình bán trú dân nuôi và đến nay mô hình này đã được phát huy hiệu quả giáo dục, có được kết quả này cùng với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, các cấp các ngành và trên hết là tâm huyết của 100% thầy cô giáo gắn bó, ở lại trường cùng ăn, ở, dạy và học, coi các em học sinh bán trú dân nuôi như chính người con của mình.

Nhờ thực hiện hiệu quả mô hình học bán trú dân nuôi 3 năm học gần đây tỷ lệ chuyên cần của Nhà trường đạt từ 95%- 100%, tỷ lệ chuyển lớp, tốt nghiệp lớp 9 luôn đạt 100%. Năm nay, nhờ thực hiện tốt mô hình học bán trú dân nuôi, phát động thực hiện hiệu quả phong trào thi đua dạy tốt, học tốt lập thành tích chào mừng ngày nhà giáo Việt nam 20- 11, tỷ lệ chuyên cần nhà trường đạt trên 95%, không có học sinh yếu kém, chất lượng giáo dục nâng lên rõ rệt, nhiều em giành được nhiều điểm 10 dâng tặng thày cô.

Chia sẻ bí quyết và hiệu quả mô hình học bán trú dân nuôi, thầy giáo Đinh Mạnh Linh, hiệu trưởng trường trung học cơ sở xã Nậm Đét cho biết “ trước hết nhà trường chú trọng công tác tham mưu cho ban chỉ đạo phổ cập giáo dục dục xã, các tổ chức đoàn thể xã huy động học sinh ra lớp, tuyên truyền, vận động bà con nhân hiểu rõ mục đích và cho con em ra ở bán trú. Nhờ thực hiện tốt mô hình này giúp nhà trường nhiều mặt, tỷ lệ chuyên cần được nâng lên rõ rệt, năm học này với hỗ trợ mới theo quyết định 85 của Chính phủ, số lượng học sinh bán trú tăng lên 180 em so với 139 em học sinh năm ngoái. Để huy động được đông các em ra học bán trú nhà trường đã tổ chức nhiều hoạt động phong phú thu hút các em và đặc biệt là công tác tổ chức ăn, ở, học hành cho các em là việc hết sức quan trọng. Ngoài ra tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các chuyên đề như; trồng rau xanh, tổ chức các hoạt động thể thao; đánh cầu, múa hát vào buổi chiều, chiếu các bộ phim hoạt hình, phim thiếu nhi vào tối thứ 7 cho các em xem, tăng gia sản xuất; nuôi lợn, gà, ngan, vừa rèn kỹ năng sống cho các em, cải thiện bữa ăn cho các em”.

Những năm gần đây, được sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước, cùng với những đổi thay của bộ mặt nông thôn miền núi, nhà trường đã có cơ sở vật chất khang trang hơn, hệ thống trường lớp kiên cố đã thay thế những lớp học tạm bợ trước đây.

Ngay từ đầu năm học mới 2011- 2012, nhà trường đã tham mưu với xã vận động gia đình các em học sinh đóng góp gạo, rau nuôi các em. Khi tiền hỗ trợ chuyển về Nhà trường tiến hành thanh toán cho các gia đình. Các thầy cô giáo thay nhau mua thực phẩm, đồ ăn mặn cho các em học sinh bán trú và đặc biệt các thầy cô đã tình nguyện nuôi gà. Năm học trước đàn gà nhà trường con nào con ấy béo tròn, lên đến hàng trăm con, cung cấp trứng thịt cho thầy cô và các em học sinh bán trú. Xong đến đầu năm học này gần 40 con gà giống đã bị cúm mà chết, ai nấy đều buồn. Không nản, các thầy cô lại chuyển sang nuôi lợn, ngan, cùng các em trồng rau xanh để bổ sung thức ăn cho các bữa ăn. Bên cạnh đó, năm học này không có chính sách thuê cấp dưỡng, nên các thầy, cô giáo và nhân viên nhà trường phải đảm nhiệm luôn việc nấu ăn cho học sinh. Thế mới biết tấm lòng các thầy cô giáo trẻ Nậm Đét dành cho các em học sinh bán trú, tấm lòng yêu thương, hết lòng chăm lo ăn học cho các em như chính người con của mình…

Không chỉ vậy, trên lớp học các thầy cô giáo trẻ Nậm Đét say mê giảng dạy cho các em, buổi chiều và buổi tối quản các em tự học và dạy phụ đạo cho các em. Em Triệu Diễm Quỳnh, dân tộc Dao đỏ, lớp trưởng lớp 9A, học sinh giỏi ưu tú và cũng là em học sinh ở bán trú lâu nhất chia sẻ: “Ở bán trú, em và các bạn học sinh người Dao, Mông, Phù Lá được các thầy cô giáo quan tâm chăm lo đời sống, ăn, ở, kèm cặp, chỉ bảo như cha mẹ. Buổi tối về phòng ngủ, em và các bạn bảo nhau cố gắng học tốt, dành nhiều điểm 10 như bông hoa tươi thắm dâng tặng thầy cô, phấn đấu tu dưỡng thật tốt không phụ lòng thầy cô và gia đình”.

Thêm niềm vui mới cho nhà trường khi công trình kí túc xã được đầu tư từ nguồn vốn nghị quyết 30a của Chính phủ vừa hoàn thành đưa vào sử dụng đúng dịp chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11, đem lại niềm vui cho tập thể thày và trò nhà trường, phục vụ tốt hơn mô hình học bán trú dân nuôi. Thầy giáo Đinh Mạnh Linh, phấn khởi chia sẻ; “Bước vào năm học mới này, nhà trường rất vui khi đưa vào sử dụng 2 dãy nhà xây cấp 4, gồm 10 phòng ở khang trang đã thu hút đông hơn các em học sinh ra học bán trú, đã nâng cao tỷ lệ chuyên cần nhà trường”.

Cũng trong dịp đầu tháng 11 này, quỹ khuyến học xã Nậm Đét đã trích 10 triệu đồng hỗ trợ và vận động thu hút các phụ huynh tích cực tham gia công lao động tu sửa lại khu ký túc xã cũ, bảo đảm nơi ăn, chốn nghỉ cho các em học sinh bán trú.

Chia tay trường trung học cơ sở Nậm Đét, chúng tôi thêm cảm phục tấm gương những thầy giáo trẻ cắm bản, chính tâm huyết gắn bó, lòng yêu nghề, mến trẻ, cùng sống, sinh hoạt, dạy và học cùng các em học sinh người Mông, Dao, Phù Lá… của họ là bí quyết nâng cao chất lượng giáo dục vùng cao Nậm Đét, dạy dỗ, đào tạo lên nguồn cán bộ tương lai ưu tú, những người công dân tốt cống hiến hết mình xây dựng quê hương vùng cao Nậm đét ngày một đổi mới ấm no, hạnh phúc./.

Nậm Đét là xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Bắ Hà, tỉnh Lào Cai. Ở đây, chủ yếu là đồng bào dân tộc Dao, Mông, Phù Lá, toàn xã có 8 thôn, ngoại trừ thôn trung tâm, 7 thôn còn lại cách trường từ 9- 15 km đường bộ, đường vào thôn hết sức khó khăn bởi vậy mô hình bán trú đã giải quyết tình trạng bỏ học, bảo đảm tỷ chuyên cần, chất lượng giáo dục. Thời gian gần đây, mô hình bán trú nhà trường ngày thêm tạo niềm tin cho bà con người dân tộc địa phương. Mấy năm trước, các thầy cô giáo còn phải thay nhau đi bộ cả ngày trời vào các bản, làng vận động các em học sinh đi học vì khi đến thời vụ một số em trốn về giúp gia đình lao động, điển hình là thôn Tống Thượng, các em học sinh người Phù Lá đi học không đều. Bước vào năm học này, các thầy cô lên thôn vận động, các gia đình bà con nông dân dân tộc Phù Lá hưởng ứng cho con đi học đều, có 30 em học sinh đều về bán trú ở, ngày mùa không phải về làm lụng nữa vì bà con dân tộc Phù Lá “ưng cái bụng” khi nghe cán bộ xã và bà con người Mông cùng thôn bảo con em mình học bán trú học tốt lắm, được nuôi dạy tốt hơn ở nhà…

Bài, ảnh Tráng Xuân Cường