Với tinh thần trách nhiệm cao, sau một ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị cán bộ báo chí toàn quốc triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2012 đã hoàn thành chương trình đề ra. Có thể khẳng định, những vấn đề Hội nghị đề cập tới là rất cần thiết, được các đại biểu tham dự Hội nghị tán thành và hoan nghênh. Việc phân tích, thảo luận được tiến hành nghiêm túc, thẳng thắn và cởi mở; những kinh nghiệm thu được đều rất thiết thực và bổ ích.

Gần 20 ý kiến tham luận tại Hội nghị đã phân tích khá đầy đủ và sâu sắc những ưu điểm, thành tích và hạn chế, thiếu sót trong công tác chỉ đạo, quản lý và tổ chức hoạt động báo chí. Đánh giá nguyên nhân thành công và những yếu kém, khuyết điểm, nhiều ý kiến cho rằng có nhiều nguyên nhân, nhưng cơ bản vẫn liên quan đến nhân tố con người, tức đội ngũ cán bộ trong các cơ quan chỉ đạo và cơ quan quản lý báo chí; lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên của các cơ quan báo chí. Phần giải pháp cũng được các đại biểu thảo luận sôi nổi với sự thống nhất rất cao rằng: điều quan trọng, có tính quyết định để làm chuyển biến tình hình là phải nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác báo chí, có đủ năng lực và phẩm chất đáp ứng kịp thời những đòi hỏi của cuộc sống luôn đặt ra bức thiết và những thực tế trong điều kiện phát triển hiện nay của đất nước. Một số ý kiến phản ánh những bất cập trong chủ trương, chính sách và luật pháp hiện nay, chưa tạo ra môi trường thông thoáng cho hoạt động báo chí, thậm chí có nhiều điểm bất cập, làm cản trở công tác chỉ đạo, quản lý cũng như triển khai thực hiện các hoạt động báo chí cần phải được điều chỉnh, bổ sung hoàn thiện.

Thay mặt cơ quan chỉ đạo, quản lý công tác báo chí và các cơ quan chủ trì hội nghị: Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông và Hội Nhà báo Việt Nam, đồng chí Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí Thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương kết luận Hôi nghị, đánh giá cao những nỗ lực của các cơ quan báo chí, của giới báo chí nước ta trong năm 2011, tán thành những nhiệm vụ trọng tâm năm 2012 được đề ra trong Báo cáo. Đặc biệt, đánh giá cao các ý kiến tham luận của đại biểu các bộ, ban, ngành, các cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí.

Đồng chí Đinh Thế Huynh nhấn mạnh, trong bối cảnh năm 2011 và những tháng đầu năm 2012 rất phức tạp trên cả bình diện quốc tế và trong nước, nhưng báo chí nước ta đã thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; bám sát vào những sự kiện lớn của đất nước, những biến động trong thực tiễn và những đòi hỏi bức thiết của đời sống xã hội. Phần lớn các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo đã nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ được giao. Nhất là, chủ động, sáng tạo, tuyên truyền có hiệu quả các sự kiện chính trị lớn và nhiệm vụ kinh tế - xã hội của đất nước. Đồng thời, góp phần vào thành công của các hoạt động đối ngoại quan trọng như tuyên truyền khẳng định, bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc; bảo vệ và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác để xây dựng, phát triển đất nước. Nhiều cơ quan báo chí đã tích cực, chủ động hơn trong đấu tranh phản bác quan điểm, luận điệu sai trái, xuyên tạc của các phần tử cơ hội chính trị và các thế lực thù địch.

Trong điều kiện khó khăn chung của kinh tế đất nước, phần lớn các cơ quan báo chí đã chủ động khắc phục những bất cập, khó khăn, tiếp tục có bước phát triển cả về số lượng, chất lượng đội ngũ, điều kiện, phương tiện làm việc; tiếp tục triển khai, tổ chức, góp phần nuôi dưỡng nhiều hoạt động xã hội, từ thiện giàu ý nghĩa.

Bên cạnh ưu điểm và những thành tích cơ bản đã đạt được, đồng chí Đinh Thế Huynh cũng chỉ rõ những hạn chế, thiếu sót trong hoạt động báo chí, yêu cầu các cơ quan báo chí nhận rõ, nghiêm khắc tự sửa mình để khắc phục trong thời gian tới. Đó là:

- Một số cơ quan và cán bộ báo chí chưa nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò, trách nhiệm của báo chí trước xã hội và trước sự nghiệp đổi mới của đất nước; nhận thức và sự nhạy bén chính trị còn hạn chế, bất cập; chưa coi trọng việc phát hiện, biểu dương, cổ vũ nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt; xa rời tôn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ chính; thiếu nhạy bén trong xử lý thông tin, nhất là những thông tin quan trọng, phức tạp liên quan đối ngoại, biển đảo, quốc phòng - an ninh, công tác xây dựng luật pháp và sửa đổi, bổ sung Hiến pháp. Thậm chí, có trường hợp một số cơ quan báo chí bị lôi cuốn làm nóng một số vụ việc, vấn đề, gây trở ngại cho việc xử lý, giải quyết, ổn định tình hình xã hội.

- Xu hướng “thương mại hoá” hoạt động báo chí chưa được đẩy lùi, làm hạ thấp chất lượng chính trị, văn hoá, khoa học, nghiệp vụ. Thậm chí, ở một số cơ quan báo chí điện tử, báo in, chuyên san, phụ san xu hướng này có lúc nghiêm trọng, khiến xã hội lo ngại, công chúng bức xúc. Biểu hiện rõ nhất là việc khai thác thiếu chọn lọc, xô bồ các sự việc, vấn đề, nội dung giật gân, câu khách như chuyện “khoe hàng”, “lộ hàng”, các vụ án ly kỳ, rùng rợn, v.v… nhằm chiều theo thị hiếu thiếu lành mạnh của một bộ phận công chúng hạn chế, lệch lạc về thẩm mỹ, lối sống.

- Một số cơ quan và một số nhà báo đưa thông tin thiếu chuẩn xác, thiếu trách nhiệm, thậm chí vi phạm đạo đức người làm báo, lợi dụng nghề nghiệp để trục lợi.

- Một số đài truyền hình, chạy theo xu hướng mở thêm nhiều kênh sóng, trong khi năng lực sản xuất có hạn, dẫn đến lệ thuộc các đối tác nước ngoài; phát chiếu quá nhiều chương trình nước ngoài, trong đó có nhiều chương trình không phù hợp tâm lý, lối sống, thẩm mỹ của dân tộc, ảnh hưởng tiêu cực đến công chúng, nhất là giới trẻ.

Để khắc phục tình trạng nêu trên, đưa báo chí vào hoạt động nề nếp, có hiệu quả, đồng chí Đinh Thế Huynh nhấn mạnh vai trò của các cơ quan chủ quản và các cơ quan báo chí; đồng thời yêu cầu các cơ quan này phải thật sự coi trọng, đề cao công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ báo chí cả về nhận thức và bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp. Quá trình này phải được làm đều, làm thường xuyên, gắn với việc nghiên cứu, quán triệt, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”  trong các cơ quan báo chí. Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí cũng cần rà soát, hoàn thiện quy trình tác nghiệp của phóng viên, biên tập viên, tòa soạn để chủ động tránh các sai sót đáng tiếc. Để làm được điều này, cần rút kinh nghiệm sâu sắc từ một số va vấp trong thời gian qua.

Đồng chí Đinh Thế Huynh quán triệt một số chủ trương lớn của Đảng về công tác báo chí. Yêu cầu đại biểu tham dự hội nghị tiếp thu và quán triệt sâu sắc các nội dung chỉ đạo của đồng chí Lê Hồng Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng đã phát biếu tại Hội nghị sáng 30/3. Trong năm 2012 công việc rất lớn, yêu cầu chất lượng rất cao. Cùng với những thuận lợi khá cơ bản, nhiệm vụ của báo chí cũng rất nặng nề, nhất là triển khai trong bối cảnh, điều kiện nhiều khó khăn, thách thức. Vì vậy, các quan báo chí phải nhận thức rõ trách nhiệm và thường xuyên chú ý một số vấn đề sau:

Thứ nhất, báo chí phải tiếp tục bám sát định hướng chính trị tư tưởng của Đảng và Nhà nước, nêu cao tinh thần chủ động, tuyên truyền thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, sáng tạo bằng những hình thức hấp dẫn, sinh động, thuyết phục. Coi công tác thông tin, tuyên truyền như một giải pháp hữu hiệu trong việc triển khai thực hiện các Nghị quyết, Kết luận, Chỉ thị của Đảng, nhất là NQ TW4 về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, các Nghị quyết của Quốc hội và của Chính phủ.

Thực hiện giải pháp này cần phải tập trung sức nâng cao chất lượng đội ngũ những người làm báo từ Tổng Biên tập, Giám đốc, Ban Biên tập, Ban lãnh đạo các cơ quan báo chí đến đội ngũ phóng viên, biên tập viên cả về nhận thức, bản lĩnh, sự nhạy bén về chính trị, trình độ nghiệp vụ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp.

Thứ hai, Bám sát thực tiễn của đất nước, phát hiện, cổ vũ những nhân tố mới, gương người tốt, việc tốt, các phong trào thi đua yêu nước của nhân dân, đồng thời tích cực đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tệ nạn và tiêu cực xã hội. Đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống diễn biến hòa bình, phản bác các thông tin và luận điệu sai trái của các thế lực thù địch. Tiếp tục phát huy vai trò quan trọng của báo chí trong công tác giám sát, phản biện xã hội. Coi đây là nhiệm vụ cần thiết, nhằm góp phần hoàn thiện các chủ trương, chính sách, chương trình phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành, địa phương.

Thứ ba, cần kiên quyết khắc phục khuynh hướng “thương mại hóa”. Đây là thiếu sót, khuyết điểm đã kéo dài từ nhiều năm. Nguyên nhân chủ yếu của khuyết điểm này là ở chỗ báo chí bị chi phối bởi lợi nhuận mà quên mất nhiệm vụ chính trị rất nặng nề và phẩm chất lớn lao của báo giới. Các cơ quan báo chí và những người làm báo cần thấy rằng, báo chí cách mạng không thể thu lợi từ những nội dung phi văn hóa, thiếu lương thiện. Báo chí cách mạng là một bộ phận của công tác tư tưởng, văn hóa của Đảng, không thể thoát ly chức năng cao quý là góp phần chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục con người, nhất là thế hệ trẻ; không thể vì lợi ích cục bộ của một vài cơ quan báo chí mà coi nhẹ ý nghĩa chính trị, giá trị thẩm mỹ, văn hóa, làm phương hại đến lợi ích của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta. Điều này, chính một số cơ quan báo chí cũng đã đề cập, lên tiếng, cảnh báo.

Thứ tư, tăng cường hơn nữa mối quan hệ phối hợp giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí với các cơ quan chủ quản báo chí và từng cơ quan báo chí, trong đó, cần đặc biệt coi trọng, phát huy hơn nữa vai trò cơ quan chủ quản. Thời gian tới, cần tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động giao ban báo chí theo hướng đảm bảo đúng thành phần; giữ vững kỷ luật thông tin; tăng cường cung cấp thông tin, đối thoại, trao đổi giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý, cơ quan chủ quản báo chí và cơ quan báo chí; từ đó có quyết tâm cao và tự giác hơn trong quá trình triển khai nhiệm vụ. Các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí cần tính đến việc xây dựng văn bản quy định phương thức chỉ đạo của cơ quan chỉ đạo với cơ quan chủ quản trong chỉ đạo báo chí theo hướng các cơ quan chủ quản phải thật sự đề cao vai trò của mình với hoạt động của các cơ quan báo chí thuộc phạm vi phụ trách.

Thứ năm, Tăng cường cung cấp thông tin và định hướng thông tin cho báo chí. Các cơ quan lãnh đạo, quản lý báo chí cần đề nghị, yêu cầu các ngành, các cấp, các địa phương quan tâm, chú ý hơn đến các nội dung, vấn đề nêu trên để phục vụ tốt hơn hoạt động tác nghiệp của các cơ quan báo chí.

Thứ sáu, các cơ quan chỉ đạo và quản lý báo chí cần phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với các bộ, ngành, cơ quan liên quan xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách về báo chí trên tinh thần vừa khoa học, vừa đảm bảo tính chất đặc thù của công tác báo chí cũng như hoạt động tác nghiệp của nhà báo; phân biệt rõ đặc điểm từng loại hình báo chí, cơ quan báo chí… gắn với quy hoạch, sắp xếp hệ thống báo chí theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả. Nếu triển khai tốt, việc làm này sẽ giúp cho chúng ta tránh được lãng phí nguồn lực, quản lý chặt chẽ hơn, tạo điều kiện thuận lợi để báo chí phát triển một cách bền vững, thực hiện tốt tôn chỉ, mục đích của từng cơ quan báo chí.

Thứ bảy, để giải quyết những tồn tại, yếu kém của loại hình báo chí điện tử, một phần cần tổ chức những hội thảo chuyên sâu; một phần đồng thời, lãnh đạo các cơ quan báo chí điện tử chủ động quan tâm hơn nữa tới quá trình tác nghiệp của phóng viên, quy trình biên tập xuất bản báo của các tòa soạn để khắc phục một cách cơ bản sai sót, khuyết điểm trong thời gian tới.

Đồng chí Đinh Thế Huynh đặt niềm tin tưởng sâu sắc vào lực lượng báo chí nước nhà. Mong rằng, sau Hội nghị này, với quyết tâm và trách nhiệm chính trị của những người làm báo, giới báo chí sẽ thực hiện thật tốt các nhiệm vụ đã được Hội nghị cán bộ báo chí toàn quốc nghiên cứu, thảo luận và thống nhất. Đặc biệt là quán triệt và triển khai thực hiện nhiệm vụ của báo chí được nêu trong Nghị quyết TƯ 4 “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; trong Chỉ thị và Kế hoạch của Bộ Chính trị. Vừa làm tốt nhiệm vụ tuyên truyền, vừa đi đầu, nghiêm túc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 trong từng cơ quan báo chí, cơ quan chỉ đạo, quản lý và chủ quản báo chí; góp phần giải quyết ba vấn đề cấp bách mà Hội nghị TW4 đã chỉ ra.

Thay mặt các cơ quan đồng tổ chức, đồng chí Đinh Thế Huynh tuyên bố bế mạc Hội nghị.
PV