Hát Trống quân ở xã Dạ Trạch, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên đang được các thế
hệ nâng niu gìn giữ. Với lối hát ví von đậm chất dân gian, loại hình nghệ thuật
này đã trở thành nét đẹp văn hóa, niềm tự hào của người dân vùng quê nhãn.
Hát Trống quân Dạ Trạch được phục dựng từ năm 1991 và đã qua nhiều cuộc biểu
diễn, công diễn tại các liên hoan tiếng hát quần chúng, đoạt nhiều huy chương.
Để bảo tồn môn nghệ thuật này, Dạ Trạch đã đưa hát Trống quân vào dạy
trong trường tiểu học và trung học cơ sở của xã. Bên cạnh đó, bảy nghệ nhân hát
Trống quân của xã là "hạt nhân" truyền dạy cho thế hệ trẻ.
Hiện nay, câu
lạc bộ hát Trống quân Dạ Trạch gồm 30 thành viên, sinh hoạt đều đặn mỗi tháng
hai lần. Câu lạc bộ luôn khuyến khích mọi người gia nhập, đến tận nhà vận động
các cháu có năng khiếu và yêu thích hát Trống quân nhằm đào tạo đội ngũ kế cận.
Nghệ nhân Nguyễn Hữu Bổn, Chủ nhiệm Câu lạc bộ hát Trống quân Dạ Trạch
tâm sự: "Trong đội hát Trống quân Dạ Trạch, người được phong nghệ nhân ít tuổi
nhất cũng gần 70 tuổi. Các cụ vẫn ăn vận áo mớ ba, mớ bẩy, khăn xếp áo dài quên
đi tuổi tác để hóa thân thành những trai thanh, gái lịch trong những làn điệu
Trống quân."
Hát Trống quân Dạ Trạch thường đề cập đến những chủ đề ca
ngợi non sông đất nước, cuộc sống lao động, những tích văn học như: "Kiều," "Tần
Cung oán," "Chinh phụ ngâm."
Vốn là thể loại hát đối đáp trai gái nên
tình yêu nam nữ vẫn là chủ đề lớn nhất của hát Trống quân Dạ Trạch. Mỗi đám hát
chính có khoảng từ 4-5 người, còn lại là những người hậu thuẫn giúp sức hay còn
gọi là "xui đỡ" cho nhau lúc “bí.” Khi có nhóm nữ ra vế đối thì bên kia phải là
nam đối đáp hoặc ngược lại.
Vào đám hát, làng đã cử người lắp đặt sẵn
trống quân tại nơi quy định. Hai người được chọn đứng đại diện thi tài giao
duyên. Cả hai bên đưa ra những vần thơ, lời ca hay đề vận để hát cho phù hợp.
Chính từ các buổi hát giao duyên này, nhiều đôi trai gái đã nên vợ nên chồng.
Ông Đỗ Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hưng Yên
cho biết trong nhiều chương trình biểu diễn, sự kiện văn hóa của tỉnh thường có
tiết mục Trống quân. Sở tạo điều kiện để trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật
Hưng Yên phối hợp với Câu lạc bộ hát Trống quân Dạ Trạch truyền dạy cho lớp trẻ.
Tuy nhiên, đây là bộ môn nghệ thuật truyền thống nên việc tiếp nhận của
cả người hát và người nghe còn nhiều khó khăn. Chính vì vậy, việc tuyên truyền
giáo dục thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó là cốt lõi để gìn giữ và phát huy môn
nghệ thuật này./.
(Văn Giáp/TTXVN)