Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng là đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Thực hiện Chỉ thị 37-CT/TW, ngày 4/8/2009 của Bộ Chính trị (khoá X), Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Lâm Đồng đã kịp thời ban hành Chỉ thị số 45-CT/TU ngày 22/10/2009 về Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, quy định thời gian và các bước tiến hành đại hội đảng bộ các cấp trong tỉnh sẽ được tiến hành một vòng từ dưới lên. Đại hội các đảng bộ, chi bộ cơ sở sẽ bắt đầu từ tháng 5 và hoàn thành trong tháng 6. Đại hội đại biểu các huyện, thị, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ sẽ tiến hành trong tháng 7 và hoàn thành trong tháng 8. Đại hội đại biểu lần thứ IX Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng sẽ tổ chức trong tháng 9 năm 2010.
Thực hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, các cấp uỷ đảng trong tỉnh đã và đang tích cực chuẩn bị tiến hành đại hội đảng bộ các cấp theo tinh thần đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng; phát huy dân chủ, tăng cường đoàn kết, giữ vững kỷ cương; coi trọng chất lượng, thiết thực, không phô trương, hình thức; bảo đảm an toàn, tiết kiệm; phát huy cao nhất trí tuệ, trách nhiệm của các cấp uỷ, tổ chức đảng, các thành viên trong hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của đại hội đảng bộ cơ sở theo quy định của Điều lệ Đảng là bầu cử cấp uỷ. Việc đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ chưa được quy định trong Điều lệ Đảng nên cần được thực hiện thí điểm. Thực hiện chủ trương này là nhằm rút kinh nghiệm mở rộng dân chủ trong bầu cử của Đảng, phát huy quyền dân chủ trực tiếp của đảng viên; phát huy trí tuệ, đề cao ý thức trách nhiệm của toàn đảng bộ trong xây dựng, nâng cao chất lượng của cấp uỷ, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư; góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Nhận thức sâu sắc ý nghĩa quan trọng của chủ trương này, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã xây dựng và ban hành Kế hoạch số 47-KH/TU, ngày 15/6/2009 để triển khai và chỉ đạo thực hiện một cách nghiêm túc thí điểm đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ. Hiện nay, Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng có 233 đảng bộ cơ sở (ĐBCS), gồm 110 ĐBCS xã, 18 ĐBCS phường, 12 ĐBCS thị trấn, 20 ĐBCS cơ quan hành chính, 16 ĐBCS đơn vị sự nghiệp, 31 ĐBCS lực lượng vũ trang, 26 ĐBCS loại hình doanh nghiệp. Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã quyết định chọn 18 ĐBCS (chiếm tỷ lệ 7,7%) thực hiện thí điểm, gồm 10 ĐBCS xã, phường, thị trấn, 2 ĐBCS cơ quan hành chính, 2 ĐBCS đơn vị sự nghiệp, 2 ĐBCS lực lượng vũ trang và 2 ĐBCS loại hình doanh nghiệp; đồng thời, thành lập các tổ công tác giúp Ban Thường vụ Tỉnh uỷ theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc chuẩn bị và tiến hành đại hội thí điểm. Cấp uỷ cấp trên cơ sở đã xây dựng kế hoạch triển khai, chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức cơ sở đảng được chọn thí điểm triển khai thực hiện. Các huyện, thị, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ đã thành lập các tổ công tác do đồng chí Thường trực cấp uỷ làm tổ trưởng và thành viên là đại diện lãnh đạo các ban xây dựng Đảng để chỉ đạo các cơ sở đảng được chọn thực hiện thí điểm.
Hầu hết các tổ chức cơ sở đảng nhận thức được sự cần thiết, ý nghĩa quan trọng và ý thức đầy đủ trách nhiệm của cơ sở đảng được chọn thực hiện thí điểm chủ trương trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ; đã tổ chức tuyên truyền, quán triệt các kế hoạch, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh, của huyện và đảng uỷ về thực hiện chủ trương này đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Tại các đại hội chi bộ trực thuộc, đại biểu đã tham gia thảo luận, đóng góp cho dự thảo văn kiện chính trị của đại hội đảng bộ cơ sở. Các đảng bộ cơ sở đã chỉnh sửa, bổ sung, lấy ý kiến đại diện Mặt trận và các đoàn thể, hoàn thiện dự thảo báo cáo chính trị trình đại hội; hoàn thành công tác nhân sự cấp uỷ đại hội khoá mới, đảm bảo yêu cầu các bước theo quy trình; các nội dung công việc phục vụ cho tổ chức đại hội được chuẩn bị chu đáo.
Qua thực tế kiểm tra 18 đảng bộ cơ sở đã được chọn thực hiện thí điểm đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ, có 02 đảng bộ cơ sở do nguyên nhân chủ quan và khách quan không đảm bảo điều kiện tiến hành đại hội. Vì vậy, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ quyết định dừng việc thực hiện thí điểm 02 đảng bộ này, còn lại 16 đảng bộ cơ sở đủ điều kiện tiến hành đại hội thí điểm. Trước khi tiến hành đại hội, tổ công tác của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ cùng tổ công tác của các huyện, thị, thành uỷ tiến hành rà soát, hoàn chỉnh lần cuối cùng từ nội dung, phương pháp tiến hành đến công tác nhân sự trong đại hội đối với từng đảng bộ cơ sở. Để đảm bảo thành công chỉ đạo đại hội thí điểm, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã chọn 02 đơn vị tổ chức đại hội đầu tiên để phân công các đồng chí Thường trực Tỉnh uỷ, Uỷ viên Ban Thường vụ tỉnh uỷ dự, chỉ đạo và tổ chức rút kinh nghiệm chung. Việc tổ chức đại hội các chi bộ trực thuộc đảng uỷ cơ sở được chọn thí điểm tại Lâm Đồng bắt đầu từ ngày 22/3/2010 và hoàn thành vào ngày 9/4/2010, đảm bảo theo yêu cầu chỉ đạo của Trung ương, phát huy được tinh thần trách nhiệm của đảng viên và đạt kết quả cao: 16/16 đảng bộ bầu cấp uỷ đúng dự kiến, 15/16 bầu ban thường vụ đúng dự kiến, 16/16 đồng chí bí thư được bầu như dự kiến và đạt số phiếu cao, 16/16 bầu đủ phó bí thư như dự kiến.
Có thể khẳng định, việc tổ chức thành công đại hội thí điểm bầu trực tiếp ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ tại Lâm Đồng là nhờ sự chỉ đạo, định hướng kịp thời của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, sự đồng thuận, nhất trí cao trong toàn Đảng; tổ chức triển khai đúng thời gian quy định, đảm bảo an toàn, tiết kiệm. Công tác chuẩn bị nội dung và nhân sự trong đại hội khá chu đáo, chặt chẽ, đảm bảo các tiêu chí đặt ra. Việc tuyên truyền trước, trong và sau đại hội được chú trọng. Các địa phương, đơn vị đã phát động các phong trào thi đua thực hiện nhiệm vụ chính trị và xây dựng các công trình chào mừng đại hội thiết thực, hiệu quả, tác động tích cực đến đời sống nhân dân.
Tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế do đây là chủ trương mới nên khi tiến hành thực hiện còn nhiều bất cập, một số đơn vị được chọn thí điểm tập trung thực hiện chưa cao, chuẩn bị không kỹ, có nơi chuẩn bị văn kiện quá dài, thiếu trọng tâm, trong quá trình đại hội còn lúng túng...
Từ thực tiễn trên đây, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm:
Một là, đại hội đảng bộ cơ sở bầu trực tiếp ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ là vấn đề mới. Vì vậy, nơi nào mà cấp uỷ chỉ đạo chặt chẽ, làm tốt công tác học tập, quán triệt các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên, công tác tư tưởng tạo được sự thống nhất trong nhận thức và hành động của mỗi cán bộ, đảng viên ngay từ các chi bộ trực thuộc, trước hết là trong cấp uỷ cơ sở thì nơi đó tổ chức thành công đại hội và đạt kết quả cao.
Hai là, trong quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội cần mở rộng dân chủ, tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tham gia xây dựng các văn kiện và công tác nhân sự cấp uỷ của đại hội. Trong lãnh đạo và tổ chức thực hiện phải kiên quyết, phân công nhiệm vụ rõ ràng, đề cao trách nhiệm cá nhân. Cấp uỷ cần nắm chắc tình hình và xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh trong quá trình tiến hành đại hội, nhất là việc xử lý các khiếu nại, tố cáo và những vấn đề về nội bộ. Cấp uỷ cấp trên theo dõi sát sao, rút kinh nghiệm qua từng đại hội, kịp thời cho ý kiến chỉ đạo cụ thể nhằm giúp cho cấp uỷ cơ sở xây dựng văn kiện trình đại hội và xây dựng phương án nhân sự bảo đảm chất lượng.
Ba là, đoàn chủ tịch điều hành đại hội có vai trò quan trọng trong quá trình diễn ra đại hội, vì vậy các cấp uỷ cần quan tâm chú ý công tác bồi dưỡng kỹ năng điều hành đại hội của đoàn chủ tịch để đảm bảo chủ động xử lý các tình huống nảy sinh trong đại hội, tránh lúng túng, bị động.
Từ thực tiễn thực hiện thí điểm đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư cấp uỷ ở Lâm Đồng cho thấy đây là chủ trương mới, do vậy, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã kịp thời tổng kết, rút kinh nghiệm để từng bước hoàn thiện quy trình trước khi áp dụng rộng rãi trong toàn tỉnh./.
Khuất Minh Phương
UVBTV, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Lâm Đồng