Kỷ niệm 70 năm quan hệ ngoại giao, vào cuối tháng 9 vừa quan, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước tới Mông Cổ. Chuyến thăm đã nâng tầm mối quan hệ hai nước lên thành “Đối tác toàn diện”, mở ra những cơ hội, những hướng đi chiến lược nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế thực chất và phù hợp với nhu cầu phát triển của cả hai quốc gia.
Trong khuôn khổ các cuộc gặp gỡ cấp cao, lãnh đạo hai nước đã nhất trí các cơ chế hợp tác quan trọng, đặc biệt là cơ chế Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác, thương mại, khoa học và kỹ thuật, nhằm tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp hai nước kết nối và phát triển.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn Xúc tiến nông sản Việt Nam - Mông Cổ, đồng chí Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn cho biết, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Mông Cổ đã tăng gấp 2-3 lần trong thời gian qua (từ con số 41,5 triệu USD năm 2017 lên 85 triệu USD năm 2022 và đạt 132 triệu USD năm 2023).
Trong 7 tháng đầu năm 2024, kim ngạch thương mại song phương đạt 65,5 triệu USD và hai nước đạt mục tiêu sớm đưa kim ngạch song thương lên 200 triệu USD. Việt Nam và Mông Cổ đều có những lợi thế vượt trội trong lĩnh vực nông nghiệp. Việt Nam là quốc gia xuất khẩu hàng đầu các sản phẩm như gạo, cà phê, trái cây nhiệt đới,…
Đối với Mông Cổ nổi tiếng với các sản phẩm thịt bò, thịt cừu và các sản phẩm từ sữa có chất lượng cao. Đây là những lĩnh vực mà doanh nghiệp hai nước không chỉ có thể bổ trợ lẫn nhau, mà còn khai thác để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường toàn cầu.
Do đó, việc tổ chức Diễn đàn Xúc tiến Nông sản Việt Nam - Mông Cổ đây sẽ là cầu nối quan trọng để các doanh nghiệp hai nước gặp gỡ, trao đổi thông tin và tìm kiếm cơ hội hợp tác. Ngoài ra, thông qua sự kiện này, Chính phủ hai nước sẽ chia sẻ các chính sách ưu đãi, cơ chế hỗ trợ để doanh nghiệp có thể tiếp cận thị trường của nhau một cách hiệu quả hơn.
Tham quan gian trưng bày sản phẩm của Mông Cổ tại Hội chợ triển lãm Nông nghiệp Quốc tế AgroViet 2024.
Tại Diễn đàn, các đại biểu đã cùng nhau trao đổi, chia sẻ về tiềm năng hợp tác thương mại Việt Nam - Mông Cổ trong lĩnh vực nông nghiệp; hướng dẫn các thủ tục nhập khẩu thịt dê, cừu vào thị trường Việt Nam; tiềm năng và hợp tác trong chăn nuôi và giết mổ dê cừu giữa 2 bên; xuất khẩu thịt và trứng gia cầm và cơ hội giao thương với thị trường Mông Cổ; tiềm năng xuất khẩu trái cây và cơ hội tại thị trường Mông Cổ; cơ hội hợp tác Việt Nam - Mông Cổ trong lĩnh vực dịch vụ; tọa đàm về thúc đẩy tiềm năng xuất nhập khẩu nông sản Việt Nam - Mông Cổ.
Tại Mông Cổ, do thời tiết khí hậu của Mông Cổ thuộc xứ hàn đới nên chăn nuôi đại gia súc phát triển hơn nhiều so với ngành trồng trọt. Đặc điểm chăn nuôi gia súc ở Mông Cổ là chăn thả tự nhiên trên thảo nguyên rộng lớn, gia súc được ăn khoảng 3.000 loại thảo dược trên thảo nguyên mênh mông, chất lượng thịt thơm ngon. Cho nên, một mảng hợp tác nữa cũng hết sức tiềm năng đó là dự án về đầu tư dây chuyền giết mổ, chế biến thịt, nghiền xương gia súc. Trong đó, vấn đề xương gia súc là vấn đề nhức nhối với Chính phủ Mông Cổ, được Chính phủ quan tâm.
Việt Nam cũng có nhu cầu lớn về các sản phẩm thịt nhập khẩu, các sản phẩm khác có nguồn gốc động vật, các chế phẩm từ thịt, cá, động vật giáp xác, động vật thân mềm hoặc động vật thủy sinh không xương sống khác.
Trong khi đó, ngành chăn nuôi chiếm tới 83% sản phẩm nông nghiệp của Mông Cổ. Quốc gia này có thế mạnh của ngành chăn nuôi truyền thống, có lợi thế sản xuất thịt dê, cừu và len chất lượng cao. Các sản phẩm này không chỉ được tiêu thụ nội địa mà còn trở thành biểu tượng của nền nông nghiệp Mông Cổ trên thị trường thế giới.
Bên cạnh đó, hai quốc gia cũng có các hiệp định thương mại chung, từ đó thúc đẩy, tạo điều kiện để doanh nghiệp hai bên hợp tác. Đơn cử như Hiệp định thương mại giữa Việt Nam và Mông Cổ ngày 13/12/1999, Hiệp định Khuyến khích và bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Mông Cổ ngày 17/4/2000.
Ngoài ra hai nước còn có các bản ghi nhớ chung như bản ghi nhớ về hợp tác kinh tế và thương mại năm 2021, hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp năm 2022, hợp tác văn hóa tháng 5/2022...
Về tiềm năng hợp tác, đồng chí Nguyễn Anh Phong, Phó Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Bộ NN&PTNT cho rằng, bên cạnh nông nghiệp, Việt Nam và Mông Cổ còn có tiềm năng hợp tác trong mảng du lịch. Mông Cổ vốn nổi tiếng với những nét văn hóa độc đáo để phát triển ngành du lịch, đặc biệt là du lịch thiên nhiên hoang dã, văn hóa du mục.
Cơ hội mở rộng hợp tác giao thương giữa doanh nghiệp 2 nước Việt Nam - Mông Cổ.
Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia có nền du lịch đang phát triển. Một số mô hình Việt Nam có tiềm năng thu hút du khách Mông Cổ như du lịch nông nghiệp, du lịch sinh thái gắn với các khu bảo tồn, vườn quốc gia; du lịch làng nghề; du lịch không phát thải; du lịch nông thông gắn với sản phẩm OCOP...
Cùng với những lợi thế, hai nước cũng đang đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, sự khác biệt về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, chi phí logistics... đồng chí Nguyễn Anh Phong cho rằng, thị trường Mông Cổ nhỏ và phân tán nên mức tiêu thụ thấp, các ngành sản xuất quy mô nhỏ nên nhu cầu cho các yếu tố đầu vào sản xuất thấp.
Vận tải hàng hóa sang Mông Cổ có chi phí cao và thời gian dài do nước này nằm sâu trong lục địa nên phải đa phương thức vận chuyển và trung chuyển như trung chuyển qua Trung Quốc mất khoảng 10 ngày...
Hàng hóa của Việt Nam phải cạnh tranh trực tiếp với hàng hóa Trung Quốc do nước này có lợi thế hơn về chi phí và thời gian vận chuyển. Doanh nghiệp Việt Nam và Mông Cổ chưa có nhiều dự án hợp tác đầu tư, đặc biệt lĩnh vực nông nghiệp gần như chưa có./.
THANH TRÚC