Ngày 13/6, Mỹ cáo buộc Syria sử dụng vũ khí hóa học đối với quân nổi dậy, đồng
thời thông báo sẽ cung cấp "viện trợ quân sự" cho các lực lượng chống Tổng thống
Bashar al-Assad, song không cho biết thêm chi tiết.
Cho rằng có đến 150 người đã bị sát hại trong các cuộc tấn công bằng vũ khí hóa
học, tuyên bố trên đồng nghĩa với việc Syria đã vượt qua điều mà Tổng thống Mỹ
Barack Obama gọi là “giới hạn đỏ” trong cuộc khủng hoảng này. Tuy nhiên,
Washington vẫn chưa quyết định có hay không áp đặt một vùng cấm bay ở Syria, nơi
có tin hàng chục nghìn người đã thiệt mạng kể từ khi cuộc xung đột nổ ra vào
tháng 3/2011.
Trong tuyên bố của Nhà Trắng, Phó Cố vấn An ninh Quốc gia
Ben Rhodes nêu rõ: “Cộng đồng tình báo của chúng tôi đánh giá chế độ của ông
Assad đã nhiều lần sử dụng vũ khí hóa học, kể cả khí độc thần kinh sarin, trên
quy mô nhỏ đối với lực lượng đối lập trong năm ngoái”. Ông Rhodes đồng thời lưu
ý “Ngài Tổng thống đã tuyên bố việc sử dụng vũ khí hóa học sẽ làm thay đổi sự
tính toán của ông và điều đó đã diễn ra”.
Trong cuộc họp báo qua điện
thoại, ông Rhodes cho biết thêm Washington đã chia sẻ thông tin với Nga về việc
sử dụng vũ khí hóa học, nhưng Mátxcơva vẫn chưa đồng ý rằng ông Assad cần từ
chức. Ông Rhodes không nói rõ liệu Mỹ có tiến tới vũ trang trực tiếp cho quân
nổi dậy chống ông Assad hay không, nhưng Tổng thống Obama “sẽ tham vấn quốc hội
về các vấn đề này trong những tuần tới”.
Ông nhấn mạnh “Mỹ và cộng đồng
tình báo đang có sẵn một số phương án ứng phó về mặt pháp lý, tài chính, ngoại
giao và quân sự. Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi tình huống khẩn cấp và sẽ đưa ra
quyết định theo thời gian riêng của mình. Ngài Tổng thống đã đưa ra quyết định
về việc cung cấp thêm sự giúp đỡ cho phe nổi dậy. Biện pháp này liên quan đến
cung cấp sự hỗ trợ trực tiếp cho Hội đồng Quân sự Tối cao (của phiến quân
Syria), trong đó bao gồm cả hỗ trợ quân sự”.
Cùng ngày, Anh tuyên bố có
bằng chứng ngày càng xác thực cho thấy lực lượng trung thành với Tổng thống
al-Assad đã và đang tiếp tục sử dụng vũ khí hóa học, trong đó có khí độc sarin.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Anh nhấn mạnh "al-Assad phải cho phép LHQ mở cuộc
điều tra không giới hạn nhằm tìm hiểu sự thật tại Syria"./.
Trong một
động thái khác, ngày 13/6, một quan chức quốc phòng của Mỹ cho biết nước này sẽ
để lại máy bay chiến đấu F-16 và tên lửa Patriot ở lại Jordan sau khi một cuộc
tập trận chung đa quốc gia kết thúc trong tháng này, giữa lúc có những quan ngại
về cuộc nội chiến ngày càng khốc liệt ở nước láng giềng Xyri.
Theo quan chức
giấu tên này, chính quyền Mỹ, vốn đang cân nhắc quyết định vũ trang cho lực
lượng nổi dậy ở Syria, cũng đã lên kế hoạch giữ một đơn vị lính thủy đánh bộ Mỹ
trên các tàu đổ bộ ở ngoài khơi bờ biển Jordan sau khi tham vấn với ban lãnh đạo
quốc gia Trung Đông này./.
(Vietnam+)