Sáng 22/8, tại thành phố Ninh Bình, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức khai mạc Hội nghị tập huấn lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2023 với chủ đề: “Nâng cao nhận thức, trình độ, năng lực; đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo, quản lý văn học, nghệ thuật trong tình hình mới”.

Dự hội nghị có đồng chí: Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình; Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương; nhà văn Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cùng các cán bộ lãnh đạo, quản lý Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Thành ủy; cán bộ quản lý Nhà nước về văn hóa, nghệ thuật; lãnh đạo Hội Văn học-nghệ thuật Trung ương và địa phương; cán bộ nghiên cứu lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí, các nhà xuất bản; giảng viên các trường đại học, cao đẳng đào tạo về văn học, nghệ thuật ở khu vực phía Bắc và một số địa phương, đơn vị khu vực phía Nam (An Giang, Bình Thuận, Đồng Nai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Lâm Đồng).

Phát biểu khai mạc hội nghị, PGS.TS. Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương cho biết: Thực tiễn đời sống văn học, nghệ thuật nước nhà trong 15 năm qua diễn ra sôi động, có nhiều kết quả và chuyển biến tích cực. Những khó khăn đối với văn học, nghệ thuật đã từng bước được tháo gỡ, tạo điều kiện cho văn học, nghệ thuật Việt Nam phát triển mạnh mẽ, toàn diện. Hoạt động của các ban, bộ, ngành, địa phương; của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành trung ương và địa phương đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, qua khảo sát, nắm bắt tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết 23-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X) ở các tỉnh, thành phố, các ban, bộ, ngành... Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương nhận thấy bên cạnh những ưu điểm, kết quả quan trọng, ở một số tỉnh, thành phố, lĩnh vực vẫn bộc lộ không ít hạn chế, bất cập, yếu kém ở các khía cạnh khác nhau của đời sống văn học, nghệ thuật.

Cụ thể, đó là sự chuyển biến nhưng chưa thật cơ bản trong nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị về vị trí, vai trò của văn học nghệ thuật trong đời sống của đất nước; chưa tạo ra sự phát triển đồng bộ giữa các khâu sáng tác, lý luận, phê bình, phổ biến, lưu giữ tác phẩm; sự gia tăng của xu hướng giải trí đơn thuần, thậm chí lệch lạc trong sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật. Một số văn nghệ sĩ nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng nhưng lại có những phát ngôn, lối sống thiếu chuẩn mực, gây ảnh hưởng tiêu cực tới công chúng, nhất là giới trẻ. Công tác lưu giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa, văn học, nghệ thuật của các dân tộc thiểu số chưa được quan tâm đúng mức. Công tác lãnh đạo, quản lý chưa thực sự chú trọng, quan tâm đúng mức đến tính đặc thù, tính “tinh tế” của văn học, nghệ thuật; chưa thu hút được người có năng lực vào các cơ quan tham mưu, cơ quan hoạt động văn học, nghệ thuật. Việc sáp nhập một cách cơ học các đoàn nghệ thuật truyền thống và nghệ thuật mới ở khá nhiều địa phương gây khó khăn cho hoạt động của các loại hình nghệ thuật, dẫn đến tình trạng “nghiệp dư hóa” nghệ thuật chuyên nghiệp…

Xuất phát từ thực tiễn đó, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức Hội nghị tập huấn năm 2023 với chủ đề “Nâng cao nhận thức, trình độ, năng lực; đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo, quản lý văn học, nghệ thuật trong tình hình mới”, gồm 6 chuyên đề nhằm giúp học viên củng cố, nắm vững quan điểm, đường lối phát triển văn hóa, văn học, nghệ thuật của Đảng, Nhà nước; kết quả, bài học và những vấn đề đặt ra qua 15 năm thực hiện Nghị quyết 23-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X) Về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới; nắm bắt đầy đủ và sâu sắc hơn thực tiễn đời sống văn hóa, văn học, nghệ thuật, tình hình lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật hiện nay; về thực trạng và yêu cầu đổi mới hoạt động của Liên hiệp các hội văn học, nghệ thuật Việt Nam và các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành trung ương và địa phương trước yêu cầu mới; về nhân vật trung tâm trong văn học, nghệ thuật; về công nghiệp văn hóa và vị trí, vai trò của văn học, nghệ thuật trong sự phát triển của công nghiệp văn hóa…

Hội nghị tập huấn “Nâng cao nhận thức, trình độ, năng lực; đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo, quản lý văn học, nghệ thuật trong tình hình mới” diễn ra đến hết ngày 25/8./.

Nhật Minh