Theo quan điểm của WB, việc hình thành tính minh bạch và công bằng trong thu hồi đất và bồi thường là ưu tiên quan trọng cho sửa đổi Luật Đất đai. Cải cách thể chế về đất đai sẽ tăng cường hệ thống quản lý đất đai của Việt Nam. Đồng thời, cần tập trung vào các cải cách cần thiết để giải quyết các kẽ hở và thiếu sót hiện nay. Thông tin cho biết, một số các đối tác phát triển, trong đó có Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam cũng đang chuẩn bị một khuyến nghị chính sách với những thông điệp chính tương tự. “Điều quan trọng là sửa đổi Luật Đất đai cần tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho việc quản lý đất đai một cách hiệu quả, công bằng và bền vững hơn về môi trường đối với nguồn tài nguyên đất đai khan hiếm". Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia của WB tại Việt Nam chia sẻ.

Việc sửa đổi Luật Đất đai là một cơ hội quan trọng nhằm đảm bảo công bằng lợi ích giữa các nhà đầu tư và nông dân, nhằm tăng tính minh bạch và trách nhiệm trong quản trị đất đai tại Việt Nam. Đối xử công bằng giữa các đối tượng sử dụng đất là điều rất quan trọng, điều đó cũng hạn chế những tham nhũng có thể có trong quản lý, xử lý những vấn đề liên quan đến đất đai. Điều này cũng lý giải tại sao các vấn đề liên quan đến đất đai tiếp tục chiếm phần lớn trong số các khiếu nại mà chính phủ nhận được và các tham nhũng liên quan đến đất đai được xem là phổ biến rộng rãi. Những nghiên cứu trong khuyến nghị chính sách này đưa ra những ý tưởng về cải cách thể chế quan trọng để cải thiện hệ thống quản lý đất đai của Việt Nam, giảm bớt bất ổn liên quan đến tranh chấp đất đai và kiểm soát tham nhũng tốt hơn. Nghiên cứu đã đưa ra các cải cách liên quan đến bốn chủ đề chính: sử dụng đất nông nghiệp; minh bạch và công bằng trong thu hồi đất và bồi thường; quyền sử dụng đất của các nhóm dễ bị tổn thương và quản lý quy hoạch đất đai.

Nghiên cứu của WB cho thấy, một cơ chế chính sách hiệu quả và minh bạch để xác định giá đền bù đất khi đất bị Nhà nước thu hồi là giải pháp ưu tiên hàng đầu. Nhà nước cần hạn chế sử dụng thu hồi đất bắt buộc, chỉ nên với những trường hợp vì lợi ích công cộng. Nghiên cứu lưu ý rằng tranh chấp là không thể tránh khỏi và cải thiện cơ chế giải quyết khiếu nại sẽ làm giảm thiểu khiếu nại, đẩy nhanh tốc độ thực hiện dự án và thúc đẩy ổn định xã hội. Những đổi mới liên quan đến sử dụng đất nông nghiệp sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng đất cũng như đảm bảo quyền lợi của người nông dân trong quá trình sử dụng đất. Đồng thời, việc kéo dài thời gian sử dụng đất nông nghiệp sẽ là động lực lớn hơn cho người sử dụng đất để đầu tư và chăm sóc đất đai. Sửa đổi Luật Đất đai mang lại cơ hội để tái khẳng định và củng cố quyền sử dụng đất của các nhóm dễ bị tổn thương như phụ nữ, người nghèo và các cộng đồng dân tộc thiểu số. Nghiên cứu kết luận rằng việc phát triển một hệ thống quản lý đất đai linh hoạt và hiệu quả hơn, cải thiện tính minh bạch và giảm tham nhũng trong quản lý đất đai đều cần thiết để khiến cho hệ thống quản lý đất đai của Việt Nam phù hợp với một quốc gia có thu nhập trung bình./.

Trần Thu