Đáng chú ý là 2/3 tổng số vụ cháy xảy ra ở khu vực nội thành. Một trong những nguyên nhân để cháy lan rộng, cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng là do thiếu nước chữa cháy, nguồn nước ở xa đám cháy khiến hiệu quả chữa cháy rất thấp.

Nước, trụ nước... thiếu trầm trọng

Theo Cục Cảnh sát phòng cháy - chữa cháy (PCCC), nguồn nước chữa cháy tại các đô thị đang thiếu trầm trọng, do các ao, hồ bị san lấp để xây dựng. Nguồn nước dự trữ tại các bể, bồn, hồ điều hòa hay từ thiên nhiên (ao, hồ, sông, suối) đang ngày một cạn kiệt, còn hệ thống cấp nước đô thị mới chỉ đáp ứng được một phần rất nhỏ. Theo tiêu chuẩn, cứ 15km đường phố cần 100 trụ nước, 75km cần 500 trụ nước và 200km cần 1.336 trụ nước chữa cháy. Nhưng tại các đô thị nước ta, số trụ nước chữa cháy hiện có chỉ đạt 3-5% so với yêu cầu. Toàn TP Hà Nội mới có 472 trụ, so với địa bàn rộng lớn của Thủ đô, như "muối bỏ bể".

Thượng tá Tô Xuân Thiều, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC- Công an TP Hà Nội cho biết, nguồn nước chữa cháy thiếu trầm trọng gây khó khăn đối với lực lượng khi xử lý vụ cháy gây thiệt hại nhiều tỷ đồng tại khu vực nhà kho chứa hàng của Công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Hà Nội trên đường Ngụy Như Kon Tum (quận Thanh Xuân) ngày 18-5 vừa qua. Hệ thống nhà kho không bố trí nguồn nước cứu hỏa riêng, quanh khu vực kho hàng chỉ có 2 bể nước dự phòng, còn trên đường Ngụy Như Kon Tum không có họng nước cứu hỏa nào, buộc lực lượng cảnh sát PCCC phải dẫn nước từ đường Nguyễn Tuân và huy động thêm 10 xe tiếp nước của Hợp tác xã Thành Công, Công ty Môi trường đô thị rất vất vả mới có nước chữa cháy.

Và trách nhiệm... cũng thiếu

Nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trong giải quyết nguồn nước chữa cháy ở các đô thị là việc triển khai các dự án cấp nước chữa cháy còn chậm. Một phần do các cơ quan chức năng nhận thức chưa đầy đủ, dẫn đến tình trạng, có thiết kế lắp đặt hệ thống cấp nước chữa cháy nhưng không thực hiện, hoặc thực hiện chiếu lệ, hình thức. Chưa hết, khi quy hoạch, cải tạo, mở rộng, xây dựng mới các công trình, hầu hết các chủ đầu tư chưa chú trọng đến công tác PCCC và đương nhiên công trình nước chữa cháy ít được quan tâm.

Khảo sát của Cục Cảnh sát PCCC cho thấy, trong quá trình xây dựng hệ thống cấp nước đô thị, việc thiết kế, xây dựng hệ thống cấp nước chữa cháy đã được triển khai nhưng chưa tuân theo các quy định. Đặc biệt, sự thiếu kiên quyết trong việc yêu cầu chủ đầu tư thực hiện các quy định của Nhà nước về công tác PCCC (nhất là các dự án sử dụng nguồn vốn nước ngoài, quỹ hỗ trợ phát triển quốc tế...) dẫn đến không bảo đảm khoảng cách giữa các trụ, giữa trụ nước với mép đường, tường nhà...; trụ nước chữa cháy không bảo đảm theo TCVN 6379-1998...

Đối với các đô thị đã có hệ thống cấp nước, việc thiết kế bổ sung, xây dựng hệ thống cấp nước chữa cháy càng gặp nhiều khó khăn. Vào ban đêm, hầu như không có nước cấp cho hệ thống trụ nước chữa cháy do nhà máy cấp nước ngừng hoạt động. Việc quản lý, bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống cấp nước chữa cháy còn bất cập do các yếu tố làm đường, thiếu kinh phí... nên không bảo đảm yêu cầu khai thác sử dụng như trụ nước chữa cháy cao hoặc thấp hơn theo yêu cầu, khoảng cách giữa các trụ quá xa... Những hạn chế này do sự phối hợp chưa tích cực của cơ quan cấp nước đô thị và cơ quan quản lý, sử dụng hệ thống cấp nước chữa cháy; việc phân công trách nhiệm, dự trù kinh phí thực hiện, quản lý, điều hành và duy tu thiết bị cũng chưa rõ ràng, khi xảy ra sự cố hỏng hóc, mất thiết bị chẳng đơn vị nào đứng ra xử lý kịp thời.

Giải quyết tốt nguồn nước chữa cháy tại đô thị, khu công nghiệp không chỉ tạo thuận lợi cho lực lượng PCCC khi tác nghiệp mà quan trọng hơn, sẽ làm giảm thiệt hại về người và tài sản. Chính quyền các tỉnh, thành phố, cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người dân cần nhận thức rõ và có thái độ tích cực khắc phục những bất cập, giải bài toán "nước chữa cháy ở khu đô thị"./.

(Theo: Anh Minh/HNM)